Toplumsal Yapı Ve Değişme Kuramlarını Paradigma Temelli Bir Sınıflandırma Denemesi

Bu çalışmanın amacı, her bilimsel anlayışın belli varsayımlara dayandığı belirlemesinden hareketle, toplumsal yapı ve değişme kuramlarına dahil oldukları paradigmanın penceresinden bakmak ve söz konusu paradigmanın ilgili kuramın şekillenmesine yaptığı etkiyi açığa çıkarmaktır. Bu amaçla iki ana paradigma olan pozitivist paradigma ile yorumlayıcı paradigmanın dayandıkları ontolojik, epistemolojik ve metodolojik sayıtlıların neler olduğu üzerinde durulmuştur. Buna ilaveten pozitivist paradigmanın temel sayıtlılarının Auguste Comte, Emile Durkheim ve Karl Marx’ın kuramlarıyla olan; yorumlayıcı paradigmanın sayıtlılarının ise Wilhelm Dilthey, Erving Goffman ve Herbert Blumer’ın kuramlarıyla olan organik ilişkisi üzerinde durulmuştur.

A Classification Trial of Theories of Social Change on The Basis of Paradigm

The purpose of this study is to look at social change theories from their own paradigms and to reveal the influence of the paradigms on the social change theories on the basis of the assumption that every scientific perspective depends on certain hypothesis. Related to this goal, this article deals with what are ontological, epistemological methodological assumptions of two major paradigms pozitivist and interpretive. Also the study tries to describe how major assumptions of pozitivist paradigmatic theories of August Comte, Emile Durkheim, Karl Marx and how major assumptions of interpretive paradigmatic theories Wilhelm Dilthey, Erving Gofman, Herbert Blumer.

PDF

___

ARON, Raymond. (1989), Sosyolojik Düşüncenin Evreleri, (Çev: Korkmaz Alemdar), Ankara: Bilgi Yayınevi.
ARSLAN, Hüsamettin. (1992), Epistemik Cemaat, İstanbul: Paradigma Yayınları.
CAPRA, Fritjof. (1992), Batı Düşüncesinde Dönüm Noktası, (Çev: Mustafa Armağan) İstanbul: İnsan Yayınları.
COLLINS, Randall. (1985), Four Sociological Traditions, New York: Oxford University Pres.
DİKEÇLİGİL, Beylü. (1997), “Bir Analiz Modeli Denemesi: Sosyal Yapı ve Toplumsal Yapı”, Yeni Türkiye Türk Dünyası Özel Sayısı, Cilt II, s. 647-666, Ankara.
DİKEÇLİGİL, Beylü. (2000), Sosyolojide Metodlar Arası Farklılaşma ve İşbirliği, III. Ulusal Sosyoloji Kongresi, 2-4 Kasım Eskişehir.
DURKHEİM, Emile. (1994), Sosyolojik Metodun Kuralları, (Çev: Enver Aytekin), İstanbul: Sosyal Yayınlar.
GOULDNER, Alwın W. (1970), The Coming Crisis of Western Sociology, New York: Basic Boks inc..
GUTHRIE, W.K.C. (1988), İlkçağ Felsefesi Tarihi, (Çev: Ahmet Cevizci), Ankara: Gündoğan Yayınevi.
HANÇERLİOĞLU, Orhan. (1996), Felsefe Sözlüğü, İstanbul: İstanbul.
KINLOCH, Graham C. (1977), Sociological Theory: Its Development and Major Paradigms, New York: Mc Graw-Hill.
KONGAR, Emre. (1985), Toplumsal Değişme Kuramları ve Türkiye Gerçeği, İstanbul: Remzi Kitabevi.
KUHN, Thomas S. (1982), Bilimsel Devrimlerin Yapısı, (Çev: Nilüfer Kuyaş), İstanbul: Alan Yayıncılık.
LAKATOS, Imre ve MUSGRAVE, Alan. (1992), Bilginin Gelişimi ve Bilginin Gelişimiyle İlgili Teorilerin Eleştirisi, (Çev: Hüsamettin Arslan), İstanbul: Paradigma Yayınları.
MARSHALL, Gordon. (1999), Sosyoloji Sözlüğü, Ankara: Bilim ve Sanat Yayınları.
ÖZLEM, Doğan. (1990), Max Weber’de Bilim ve Sosyoloji, İstanbul: Ara Yayıncılık.
ÖZLEM, Doğan. (1998),“Doğa Bilimleri ve Sosyal Bilimler Ayrımının Dünü ve Bugünü Üzerine”, Toplum ve Bilim, sayı 76, s.s. 7-39, Bahar.
ÖZLEM, Doğan. (2001) “Evrenselcilik Mitosu ve Sosyal Bilimler”, Sosyal Bilimleri Yeniden Düşünmek, İstanbul: Metis Yayınevi,s.s. 53-66.
POLOMA, Margaret M. (1993), Çağdaş Sosyoloji Kuramları, (Çev. Hayriye Erbaş), Ankara: Gündoğan Yayınları.
POPPER, Karl R. (1998), Tarihselciliğin Sefaleti, (Çev. Sabri Orman), İstanbul: İnsan Yayınları.
SCOTT, John. (1995), Sociological Theory: Contemporary Debates, Cheltenham: Edward Elgar.
SWINGEWOOD, Alan. (1998), Sosyolojik Düşüncenin Kısa Tarihi, (Çev. Osman Akınhay), Ankara: Bilim ve Sanat Yayınları, 1998.
YILDIRIM, Cemal. (2000), Bilim Felsefesi, İstanbul: Remzi Kitabevi.