Bu makale, İngiliz yazar E.M Forster’ın A Passage to India adlı eserinde, aynı zamanda genel olarak kendi liberal fikirlerini yansıtan bireysel ve sosyal boyuttaki ilişkileri incelemeyi amaçlamaktadır. Romanda, karakterlerin farklı sosyal ve kültürel yapılardan gelmelerine karşılık, sürekli bir dayanışma ve birlik arayışı içinde olmaları önemli bir tema olarak ortaya çıkmaktadır. Fakat, diğer taraftan, roman karakterleri arasında yakın ilişkiler kurma ve bunları sürdürmeye yönelik olarak gösterilen tüm çabalar, sonunda ırk, din ve gelenek gibi sosyal, kültürel ve politik faktörlerin etkisi ile sürekli olarak engellenmektedirler. Bu bağlamda, romandaki karakterler ve gelişen olayların tasvirinde, genel olarak negatif bir yaklaşımın hakim olduğu görülmektedir. Böylece romanın, bireysel ve sosyal ilişkiler hakkında kesin bir iyimserlik sunamadığı sonucuna ulaşabiliriz. Aslında roman bu konuda kesin olarak iyimser veya kötümser bir tutum sergilemekten çok, evrensel dostluğun gerçekleşmesini oldukça zor kılan konuların ve problemlerin bir boyutunu ortaya koymaktadır.

This paper attempts to explore the intense human and social affairs in E.M Forster’s A Passage to India that in essence reflect his liberal ideas as to what life should constitute. In responding to the social and cultural differences between the characters, the search for solidarity emerges as an outstanding theme in the novel. However, on the other hand, the ongoing efforts to establish and maintain these intense relations in the novel appear to be constantly plagued by social, cultural and political factors such as race, religion and tradition. In this respect, the flow of the narration is marked by the heavy influence of negative mood surrounding the relations as well as the events. Thus, we can infer that the novel can not offer a precise hopefulness about human and social affairs. It is in a strict sense neither optimistic nor pessimistic, but rather reveals one dimension of the issues and problems that render -not impossible, but very difficult- the quest for universal friendship.