Cumhuriyet Dönemi Anıt Heykellerinde Kadın İmgesi

Cumhuriyetin ilk yıllarından itibaren yeni bir eser grubu olan anıt heykeller kent mekanlarına dikilmeye başlamıştır. Bu araştırma da anıt heykellerin kaidelerinde yer alan kabartmalarda ve figür grupları arasındaki kadın figürleri ele alınmıştır. Türk kadını, Ulusal Kurtuluş Savaşında cephede ve cephe gerisinde ülkenin kurtuluşunda önemli bir rol oynamıştır. Atatürk tarafından daima takdir edilen Türk kadını, Cumhuriyet döneminde, sosyal ve siyasal haklara kavuşmuştur. Türk kadını artık, çağdaş uygarlık seviyesine ulaşmada, toplumun dönüşümünde yeni görevler üstlenecektir. Türk kadının ülkenin kurtuluşunda gösterdiği özverili çaba, Atatürk’e şükran sunuşu, Cumhuriyet Türkiye’sinde kazandığı toplumsal statü, Cumhuriyet dönemi anıt heykelleri aracılığıyla görsel olarak halka sunulmuştur.

Womens Images in Monuments of Republican Period

The monuments which are a new group of works of art have been started to be erected in the cities since the early republic years. In this study, women figures included in the relieves on the bases of these monuments were examined. Turkish women played an important role in the front and behind the front during the Turkish War of Independence for independence of the country. Turkish women who were always apprecieted by Atatürk, succeeded in getting social and political rights after the establishment of republic. Turkish women will take over new missions in the struggle for reaching modern civilization level and in the transfomtion of society. Self sacrificing efforts of Turkish women for independence of the country, their thanks giving to Atatürk, their social statue achieved in Turkish Republic have been offered to the public visually by means of monuments erected after the establishment of Turkish republic.

PDF

___

AYATA, Ayşe-Ayça Ergun. (1999), “Atatürk ve Türk Kadını”, Erdem, Cumhuriyet Özel Sayısı I, Cilt 11, Sa.31, Mayıs, s.11-22.
CUMBUR, Müjgan - İnci Engünün ve Cahide Özdemir. (1983), Milli Mücadele’de Türk Kadını, Ankara: Türk Ticaret Bankası Yayınları.
DOĞRAMACI, Emel. (1993), Atatürk’ten Günümüze Sosyal Değişmede Türk Kadını, Ankara: Atatürk Araştırma Merkezi.
DOĞRAMACI, Emel. (1992) “Atatürk, Kadın ve Kadın Hakları”, iç. Atatürkçü Düşünce, Ankara: Atatürk Araştırma Merkezi, s.899-914.
GÖKSEL, Burhan. (1993), Çağlar Boyunca Türk Kadını ve Atatürk, Ankara: Kültür bakanlığı.
GÖKSEL, Burhan. (1992), “Atatürk ve Kadın Hakları”, iç. Atatürkçü Düşünce, Ankara: Atatürk Araştırma Merkezi, s.919-941.
İÇLİ, Tülin. (1992-1993), “Atatürk ve Türk Kadını”, Atatürk Araştırma Merkezi Dergisi, Cilt 9, Sa.25, s.67-72.
İNAN, Afet.(1982), Atatürk ve Türk Kadın Haklarının Kazanılması: Tarih Boyunca Türk Kadınının Hak ve Görevleri, İstanbul: Milli Eğitim Basımevi.
KURNAZ, Şefika. (1991), Cumhuriyet Öncesinde Türk Kadını (1839-1923), Ankara: T.C. Başbakanlık Aile Araştırma Kurumu Başkanlığı.
OSMA, Kıvanç. (2003), Cumhuriyet Dönemi Anıt Heykelleri (1923-1946), Ankara: Atatürk Araştırma Merkezi.
OSMA, Kıvanç. (2001), “İzmir’in Ata’ya Teşekkürünün Görsel İfadesi: Atlı Atatürk Anıtı”, Sanat Tarihi Dergisi, Sa.11, s.105-112.
TAPAN, Mete. (1983), “Türkiye’de Uygarlık, Bayındırlık, Kentleşme ve Atatürk”, iç. Çağdaş Düşüncenin Işığında Atatürk, İstanbul:Dr.Nejat F. Eczacıbaşı Yayınları, s. 379-413.
TEKELİ, Şirin. (1983), “ Kadın”, Cumhuriyet Dönemi Türkiye Ansiklopedisi, İstanbul: İletişim Yayınları, Cilt 5, s.1189-1204.
TEZEL, Sıdıka – Enise ARAT, v.d. (1983), Atatürk ve Kadın Hakları, Ankara:Türk Ticaret Bankası Yayınları, Ankara 1983.