Çocukluk çağı zehirlenmelerine neden olan faktörlerin değerlendirilmesi

Amaç: Zehirlenmeler çocukluk çağının en sık karşılaşılan tıbbi acillerinden olup epidemiyolojik özellikleri yaşanılan bölgenin özelliklerine göre değişmektedir. Bu aynı zamanda yöreye özel önleyici tedbirler almak için gereklidir. Bu nedenle Çocuklardaki zehirlenme vakalarının ailevi, sosyokültürel ve ekonomik özelliklerinin incelenmesi, çocuklarda zehirlenmelerin meydana gelişini kolaylaştırabilecek olan faktörlerin araştırılması amaçlanmıştır. Yöntem: Bu çalışmada; Sivas Cumhuriyet Üniversitesi Tıp Fakültesi Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Çocuk Acil Servisi’ne getirilen yaşları 1 ay-17 yaş arasında değişen (ortalama 44±18 ay) 318 zehirlenme olgusu geriye dönük olarak değerlendirildi. Bulgular: Zehirlenme olgularının tüm acil başvurularına oranı % 5.1 idi. Olguların % 65.1’i erkek ve erkek:kız oranı 1.8 : 1’di. Zehirlenme etkenlerinin %66 ’sı (n: 210) farmakolojik ajanlar, %34’ü (n: 108) ise farmakolojik olmayan ajanlardı. Zehirlenmelerin en sık görüldüğü yaş grubu 25 ay – 4 yaş (%75.2) ve bu dönemde en sık zehirlenme etkeni ilaçlar idi. Mevsime göre dağılımda hastaların % 40.3’ü yazın, %25.2’si ilkbaharda, % 18.2’si kışın ve % 16.4’ü sonbaharda başvurmuştu. Zehirlenmelerin %66.2’sinin ev içi, %33.8’inin ev dışı ortamda gerçekleştiği belirlendi. Olgularının %10.1’u intihar amaçlı, %11.3 bilgisizlik, %69.2’i kaza sonucu, %0.6 iyatrojenik, %0.6 bağımlılık, %0.3 maruziyet, %1.6 yanetki, %6.3 diğer sebeplerden meydana gelmişti. Sonuç: Bu çalışmanın bölgenin zehirlenme profilinin belirlenmesine, sağlık personeli ve toplumun bilgilendirilmesine ve koruyucu önlemlerin alınmasına katkısı olacaktır.

Evaluation of etiological factors in childhood poisonings

Objective: Poisoning represents one of the most common medical emergencies in childhood, and epidemiologicalproperties differ from country to country. Thus, special epidemiological surveillance for each country is necessary todetermine the problem according to which preventive measures can be taken. The aim of this study was to identifyregional, familial, socioeconomic and economic characteristics of intoxications and investigate the factors that mayfacilitate such intoxications.Method: 318 poisoning cases aged between 1 month-17 years (44±18 months on average) who were taken to thePediatric Emergency Service of Sivas Cumhuriyet University Faculty of Medicine were evaluated retrospectively.Results: The ratio of poisoning cases to all pediatric emergency admissions was 5.1%. 65.1% of the cases were males,and the ratio of males to females was 1.8:1. Of the poisoning agents, 66% (n: 210) were pharmacologic and 34% (n:108) were non-pharmacologic agents. The highest rate of poisoning was in the 25 months-5 years of age group (75.2%),and the most common poisoning agents were drugs. When evaluated by seasons, 40.3% of the patients referred to thehospital in the summer, 25.2% in the spring, 18.2% in the winter and 16.4% in the autumn. It was determined that66.2% of the poisoning cases occurred at home and 33.8% occurred outside home. Of the poisoning cases, 7.9% weredue to suicide, %11.3 were due to ignorance, %69.2 were accidental, %0.6 were iatrogenic, %0.6 were due toaddiction, %0.3 were due to exposure, %1.6 due to adverse effects and %6.3 were due to other reasons. It wasdetermined that accidental intake of drugs was the most common poisoning agent in our region.Conclusions: This study will contribute significantly in determining the poisoning profile of the region, raisingawareness of healthcare personnel and the society and taking preventive measures.

PDF

___

Andiran N, Sarikayalar F. Pattern of acute poisonings in childhood in Ankara: what has changed in twenty years? Turk J Pediatr. 2004; 46: 147-52.
Besbelli N, Yalçınlar O, Yeşilada E. Çocuk zehirlenmeleri konusunda yapılan başvuruların değerlendirilmesi. Yeni Tıp Dergisi 1989; 6: 126- 32.
Özcan T, Tosun A, İnan G, Yendur G, Özbek E, Can D, et al. Hastanemize başvuran zehirlenme olgularının değerlendirilmesi. Adnan Menderes Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi 2002; 3: 5-8.
Abed M. Patterns of accidental poisoning in children in Jeddah, Saudi Arabia. Ann Saudi Med 1998; 18: 457-9.
Lashley PM, St. John MA. A review of accidental poisoning in Barbados: - a new perspective (1981-1985). Ann Trop Paediatr 1991; 1: 149-53.
Dutta AK, Seth A, Goyal PK, et al. Poisoning in children: Indian scenario. Indian J Pediatr 1998; 65: 365-70.
Fernando R, Fernando DN. Childhood poisoning in Sri Lanka. Indian J Pediatr 1997; 64: 457-60.
Sarıkayalar F. Çocukluk çağında zehirlenme. Katkı Pediatri Dergisi 1900; 11:201-14
Orbak Z, Selimoğlu MA, Alp H. Erzurum bölgesinde çocuklarda zehirlenme vakalarının değerlendirilmesi. Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Dergisi 1996; 39: 497-500.
Öner N, İnan M, Vatansever Ü, Çağrı Turan, Coşkun Çeltik, Yasemin Küçükuğurluoğlu, et al. Trakya bölgesinde çocuklarda görülen zehirlenmeler. Türk Pediatri Arşivi 2004; 39: 25- 30.
Kösecik M, Arslan SO, Çelik DL, Soran M. Şanlıurfa'da çocukluk çağı zehirlenmeleri. Çocuk Sağl ve Hastalıkları Dergisi 2001; 44: 235-9.
Akbay-Öntürk Y, Uçar B. Eskişehir Bölgesinde çocukluk çağı zehirlenmelerinin retrospektif değerlendirilmesi. Çocuk Sağl ve Hastalık Derg 2003; 46: 103-13.
Erkal S, Şafak S. An evaluation of the poisoning accidents encountered in children aged 0-6 years in Kırıkkale. The Turk J Pediatr 2006; 48: 294-300.
Derinyol S. 1985-86-87 yıllarında hastanemizde yatan zehirlenme olgularının retrospektif incelemesi. Dr. Sami Ulus Çocuk Hastanesi Pediatri Uzmanlık Tezi. Ankara, 1989.
Uçar B, Ökten A, Mocan H. Karadeniz Bölgesinde çocuk zehirlenme vakalarının retrospektif incelenmesi. Çocuk Sağ ve Hastalı Derg 1996; 36: 363-71.
Çıtak A, Soysal DD, Yıldırım A, Karaböcüoğlu M, Üçsel R, Uzel N. Çocukluk yaş grubu zehirlenmelerinde tehlikeli değişim. Çocuk Dergisi 2002; 2: 116-20.
Thomas YK. Childhood poisoning: The scope for prevention. Vet Human Toxicol 1998; 40: 361-2.
Soyucen E, Aktan Y, Saral A, Akgün N, Numanoğlu AÜ. Sakarya bölgesinde çocukluk çağı zehirlenmelerinin geriye dönük değerlendirilmesi. Çocuk Sağ ve Hastalı Derg 2006; 49: 301-6.
Çam H, Kıray E, Taştan Y, Özkan HÇ. İstanbul Üniversitesi Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Anabilim Dalı Acil Servisinde izlenen zehirlenme olguları. Türk Pediatri Arşivi 2003; 38: 233-239.
Aji DY, İlter Ö. Türkiye’de çocuk zehirlenmeleri. Türk Pediatri Arşivi 1998; 33: 154-8.
Kalaycı AG, Akyüz M, Yılmaz E, Ceviz N, Karakelleoğlu C. Çocukluk çağında zehirlenme nedenleri. Yeni Tıp Dergisi 1994; 11: 4-7.
Hallaç İK, Poyrazoğlu MH, Aydın K, Kurtoğlu S, Üstünbas HB. Çocukluk Çağı Zehirlenmeleri: Son 10 Yılın Değerlendirilmesi. Türk Pediatri Arsivi 1996; 31: 337-9.
Andıran N, Sarıkayalar F. İhsan Doğramacı Çocuk Hastanesinde son altı yılda izlenen akut zehirlenmeler. Katkı Pediat Derg 2001; 22: 396- 408.
Akçay A, Gürses D, Özdemir A. Denizli ilindeki çocukluk çağı zehirlenmeleri. Adnan Menderes Üniver Tıp Fak Derg 2005; 6: 15-9.
Toby L Litovitz, Martin Smilkstein, Linda Felberg, Wendy Klein-Schwartz, Randall Berlin, Jenna L Morgan, 1996 Annual report of the American association of poison control centers toxic exposure surveillance system, The American Journal of Emergency Medicine, 1997; 15: 447- 500.
Biçer S, Sengül A, Yesinel S, Yıldırım S, Uzunoğlu N, Aydoğan G. Pediatrik yaş grubu zehirlenmelerinin tanı, tedavi ve takibinde çocuk acil servisinin etkinliği-2003 Yılı Vakalarının Değerlendirilmesi. Toksikol Derg 2005; 3: 11-17.