Erzurum Vilâyeti Maârif Teftişleri (1910)

Maârif Nezâretinin tâlimâtıyla Erzurum Vilâyetinde 1910da maârif teftişlerigerçekleştirilmiştir. Bu bağlamda Mekâtib-i İbtidâiye Müfettişleri Erzurum Vilâyetine bağlıErzincan livâsı ve Kiğı, Hınıs, Tortum, Keskim (Yusufeli), Karakilise (Ağrı), İspirkazalarındaki ibtidâi ve rüştiye okullarını teftiş etmişlerdir. Müfettişler, düzenledikleriteftiş raporlarında, okulların bina durumları, öğretmen ve öğrencilerin sayıları venitelikleri hakkında önemli bilgiler vermişlerdir. Ayrıca şahit oldukları sorunlarla ilgilikendi görüş ve tavsiyelerini bildirmişlerdir. Bu raporların yanında Erzurum Valisi deMaârif Nezâretine vilâyetin eğitim sorunları hakkında kendi görüşlerini içeren çarpıcıbir yazı göndermiştir. Dolayısıyla gerek müfettiş raporları gerekse valinin mülahazaları,tarihsel olarak bölgenin eğitim durumunu ve bu konudaki sıkıntıları ortaya koymaktadır.

The Educational inspections in the province of Erzurum (1910).

Educational inspections were made in Erzurum province in 1910 in accordance withthe order of Ministry of Education. Within this framework, inspectors madeinspections in primary and secondary schools in Erzincan, Kiğı, Hınıs, Tortum, Keskim(Yusufeli), Karakilise (Ağrı) and Ispir. In their reports crucial information was given onthe school buildings and statistics on teachers and students. Moreover, they gave theiradvice on the challenges they observed. Besides the governor of Erzurum wrote adetailed report addressed to the Ministry of Education concerning the educationalproblems of his province including his own opinions and advice. Therefore bothreports present the educational situation and problems in the region.

PDF

___

Arşiv Belgesi
Başbakanlık Osmanlı Arşivi, Maârif Nezâreti Kataloğu, Heyet-i Teftişiye Fonu, MF.HTF 1/62.
Araştırmalar, Kitaplar ve Referanslar
AKBAYAR Nuri (2003) Osmanlı Yer Adları Sözlüğü, Tarih Vakfı Yurt Yayınları, İstanbul.
AKYÜZ Yahya (1993) Türk Eğitim Tarihi ( Başlangıçtan 1993e ), 4. Baskı, Türk Koleji Yayınları, İstanbul.
ALKAN Mehmet Ö. (2000) Tanzimattan Cumhuriyete Modernleşme Sürecinde Eğitim İstatistikleri, 1839-1924, Tarihli İstatistikler Dizisi, VI. Cilt, T.C. Başbakanlık Devlet İstatistik Enstitüsü, Ankara.
ATA Bahri (2009) Osmanlı İmparatorluğu Döneminde Bir Ders Araç ve Gereçleri Lojistik Merkezi: Maarif Kütüphanesi (1872-1895), Tarihin Peşinde: Uluslar arası Tarih ve Sosyal Araştırmalar Dergisi, Sayı 1, s. 27-36.
AYDOĞAN Erdal (2005) İttihat ve Terakkînin Doğu Politikası 1908-1918, Ötüken Neşriyat, İstanbul.
AYTEKİN Halil (1991) İttihad ve Terakki Dönemi Eğitim Yönetimi, Gazi Eğitim Fakültesi Yayınları, Ankara.
ERDEM Yasemin Tümer (2009) Osmanlı Eğitim Sisteminde Teftiş, OTAM, Sayı 26 (Güz), s.55-91.
ERGİN Osman Nuri (1939) Türkiye Maarif Tarihi, Cilt II, Osmanbey Matbaası, İstanbul.
ERGİN Osman Nuri (1996) İstanbul Şehreminleri, Haz., Ahmed Nezih GALİTEKİN, İstanbul Büyükşehir Belediyesi Kültür İşleri Daire Başkanlığı Yayınları, İstanbul.
ERGÜN Mustafa (1996) II. Meşrutiyet Döneminde Eğitim Hareketleri (1908-1914), Ocak Yayınları, Ankara.
ERGÜN Mustafa (1982) Hayrullah Efendi: Hayatı-Görüşleri-Çalışmaları, Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi Dergisi, Cilt XXX, Sayı 1-2, s.7-36.
GENÇOĞLU Mustafa (2012) Davud Şükrünün Notlarından Osmanlının İşkodra Vilâyetindeki Eğitim Politikası (1870-1876), III. Uluslararası Balkanlarda Türk Varlığı Sempozyumu, 10-12 Mayıs 2012, Basılmamış Sempozyum Bildirisi, Manisa.
HAYDAROĞLU İlknur Polat (1993) Osmanlı İmparatorluğunda Yabancı Okullar, Ocak Yayınları, Ankara.
KARAL Enver Ziya (1988) Osmanlı Tarihi. VIII. Cilt, Türk Tarih Kurumu Basımevi, Ankara.
KOCABAŞOĞLU Uygur (1985) Amerikan Okulları, Tanzimattan Cumhuriyete Türkiye Ansiklopedisi, Cilt II, İletişim Yayınları, İstanbul, s.495-500.
KOÇER Hasan Ali (1991) Türkiyede Modern Eğitimin Doğuşu ve Gelişimi, Milli Eğitim Basımevi, İstanbul.
KODAMAN Bayram (1999) Abdülhamit Devri Eğitim Sistemi. 3. Baskı, Türk Tarih Kurumu Basımevi, Ankara.
KRAMER J.H. (1964) Râfızîler. İslam Ansiklopedisi, Cilt IX, Milli Eğitim Basımevi, İstanbul, s. 593.
KUNERALP Sinan (1999) Son Dönem Osmanlı Erkân ve Ricali (1839-1922), İsis, İstanbul.
MAHMUD CEVAD (2001) Maarif-i Umumiye Nezareti, Tarihçe-i Teşkilat ve İcraatı XIX. Asır Osmanlı Maârif Tarihi, Haz., Taceddin Kayaoğlu, Yeni Türkiye Yayınları, Ankara.
NURDOĞAN Arzu M. (2005) Osmanlı Modernleşme Sürecinde İlköğretim (1869-1922), Marmara Üniversitesi, Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü, Yakınçağ Tarihi Anabilim Dalı, Basılmamış Doktora Tezi, İstanbul.
NURDOĞAN Arzu M. (2009) II. Abdülhamid Döneminde Rumelide Maarifin Teftişi, OTAM, Sayı 26 (Güz), s.193-220.
SAKAOĞLU Necdet (1991) Osmanlı Eğitim Tarihi, İletişim Yayınları, İstanbul.
SEZEN Tahir (2006) Osmanlı Yer Adları, T.C. Başbakanlık Devlet Arşivleri Genel Müdürlüğü, Ankara.
SEZER Ayten (1999) Osmanlıdan Cumhuriyete Misyonerlerin Türkiyedeki Eğitim ve Öğretim Faaliyetleri, Hacettepe Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Dergisi, Osmanlı Devletinin 700. Yılı Özel Sayısı, Ankara, s. 169-183.
SHAW S.J. ve Ezel Kural Shaw (1994) Osmanlı İmparatorluğu ve Modern Türkiye, Çev., Mehmet Harmancı, Cilt II, 2. Baskı, E Yayınları, İstanbul.
SOMEL Selçuk Akşin (2010) Osmanlıda Eğitimin Modernleşmesi (1839-1908), Çev. Osman Yener, İletişim Yayınları, İstanbul.
SU Kamil (1974) Türk Eğitiminde Teftişin Yeri ve Önemi, Milli Eğitim Basımevi, İstanbul.
TEMİZYÜREK Fahri (1999) Selim Sâbit Efendi ve Usûl-i Cedit Hareketi İçerisindeki Yeri, Gazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Basılmamış Doktora Tezi, Ankara.
TÜRKİYEDE MESKUN YERLER KILAVUZU (1946) T.C. İçişleri Bakanlığı Yayınları, Ankara.
UNAT Faik Reşit (1964) Türkiye Eğitim Sisteminin Gelişmesine Tarihi Bir Bakış, Milli Eğitim Basımevi, Ankara.
Haritalar
Harita Genel Müdürlüğü (1952) 1:200000 ölçekli, Kığı, Hınıs, Hasankale, Oltu, Rize, Artvin, Karaköse paftaları.
Harita Genel Komutanlığı (1995) 1:100000 ölçekli, F46, F47, G46, G47, H45, H46, H47, I43, I44, I45, I46, I49, I50, J44, J45, J 47, J48, J49 numaralı paftalar.