KUTSAL MEKÂNDA IŞIĞIN TANRI METAFORU

Öz Metafor, bir olgunun benzeşim/çağrışım yoluyla başka bir olguya işaret etmesini ve böylelikle bir gerçekliğin ulaşılır-anlaşılır olmasını sağlayan kurgudur. Öznenin fiziki çevresini alımlamaya başladığı dönemden bugüne değin olan süreçte değerlerini, inanışlarını ve toplumsal normları çeşitli metaforlarla mekânlarına yansıttığı görülmektedir. Tanrı ve ışığın metaforik özdeşleştirmesi de, öznenin çevresinde ürettiği işaretler ve onlara yüklenen ikincil anlam imgeleriyle bu tarihi süreci izlemiştir. Işığın fiziksel / maddi dünyanın bir parçası olmaktan çıkıp, anlam ve duygu üreten bir sembol haline gelişini irdeleyen bu çalışmanın amacı, kutsal mekanlarda Tanrının varlığının ışık çözümlemeleriyle somutlaştırılabilirliğini sorgulamak ve ışığın metafor olarak ilahi bir boyut oluşturduğu tasarım dinamiklerini keşfetmektir. Bu amaçla kapsamın birincil basamağında metafor, kutsal ve ışık kavramlarının bilgi kuramı açısından genel bir değerlendirmesi yapılmıştır. İkincil basamakta ise kutsal mekânlarda ışığın metafizik gerçekliği, mistik bir güç olarak kullanımı ve mekâna ruh yükleyerek manevi değer aktarımı, literatürdeki örnekler üzerinden incelenmiştir. Yöntem olarak göstergebilimi kullanan çalışmanın omurgası, kutsal mekanlardaki metafor olgusuyla kurulmuştur ve öznenin varoluşsal anlamı bu mekanlar üzerinden sorgulanmıştır.

Anahtar Kelimeler:

Metafor, Işık, Göstergebilim, Kutsal, Kutsal Mekan

PDF

___

Al Asad, M. (2001). Geleneğin Kırılması. İstanbul: Boyut Kitapları/ Çağdaş Türkiye Mimarları Dizisi 3, s. 121.
Durkheim, E. (2005). Dini Hayatın İlkel Biçimleri. Prof. Dr. Fuat Aydın (Çev.). İstanbul: Ataç Yayınları.
Eliade, M. (1991). Kutsal ve Dindışı. M. Ali Kılıçbay (Çev.). Ankara: Gece Yayınları.
Hançerlioğlu, O. (1996). Felsefe Sözlüğü (18. Baskı). İstanbul: Remzi Kitabevi.
Mutlu, E. (2012). İletişim Sözlüğü(1. Baskı). İstanbul: Sofos Yayınları.
Nasr, S. H. (1995). Bir Kutsal Bilim İhtiyacı. Şehabettin Yalçın (Çev.). İstanbul: İnsan Yayınları.
Rıfat, M. (2014). XX. Yüzyılda Dilbilim ve Göstergebilim Kuramları 1: Tarihçe ve Eleştirel Düşünceler. İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
Ricoeur, P. (1978). The Rule of Metaphor. Toronto: Universty of Toronto Press.
Roth, L.M. (2000). Mimarlığın Öyküsü. İstanbul: Kabalcı Yayınevi.
Tokyay, V. Z. (2009). Mimarlığın Oluşumunda Saydamlığın Işığı. İstanbul: Tasarım Yayın Grubu.
Url- 1 https://www.uludagsozluk.com/k/karyatit/ ,alındığı tarih: 26.05.18
Url- 2 https://www.sanatabasla.com/2012/05/06/judith-holofernesin-kafasini-keserkenjudith-beheading-holofernes-caravaggio/ , alındığı tarih: 27.05.2018
Url- 3 https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Rose_window_Richmond.jpg , alındığı tarih: 27.05.2018
Url- 4 http://www.kuranmeali.com/AyetKarsilastirma.php?sure=24&ayet=35 , alındığı tarih: 01.03.2019
Url - 5 https://tr.pinterest.com/pin/166422148705359210/?lp=true , alındığı tarih: 26.05.2018
Url- 6 https://tr.pinterest.com/pin/369787819396500307/?lp=true ,alındığı tarih: 04.11.2018
Url- 7 https://www.youtube.com/watch?v=7ZtfYOD5I8M> , alındığı tarih: 21.05.2018
Url- 8 https://www.youtube.com/watch?v=7RIAvcRKP3s , alındığı tarih: 21.05.2018
Url- 9 http://www.akdn.org/architecture/project/mosque-of-grand-national-assembly> , alındığı tarih: 28.05.2018
Url- 10 http://www.arkitera.com/proje/1815/tbmm-camisi> , alındığı tarih: 28.05.2018
Url- 11 http://www.akdn.org/architecture/project/mosque-of-grand-national-assembly> , alındığı tarih: 28.05.2018