KÜRESEL ÖLÇEKTE ENERJİ SEKTÖRÜNÜN REKABET GÜCÜNÜN DEĞERLENDİRİLMESİ: MINT ÜLKELERİ ÖRNEĞİ

Öz Bu çalışmada, MINT ülkeleri olarak bilinen Meksika, Endonezya, Nijerya ve Türkiye enerji sektörünün global ölçekteki rekabet gücünün, 2000-2017 dönemi için, Ticaret Dengesi İndeksi (Trade Balance Index-TBI) ile ölçülmesi amaçlanmıştır. Enerji sektörüne ait dört alt sektörün rekabet gücü, Standart Uluslararası Ticaret Sınıflaması’na (Standard International Trade Classification -SITC Rev.3) göre iki dijitli veriler ile analiz edilmiştir. Çalışma, hem ulusal hem de uluslararası literatürde enerji sektörünün rekabet gücünün ölçülmesine yönelik olarak yapılan çalışma sayısının yetersiz olması ve literatürdeki bu boşluğun doldurulması açısından önem arz etmektedir. İndeks sonuçlarına göre, Türkiye sadece 35 kodlu sektörde genel olarak net ihracatçı konumdayken, diğer sektörlerde net ithalatçı konumdadır. Meksika 33 ve 35 kodlu sektörlerde, Endonezya 32, 33 ve 34 kodlu sektörlerde, Nijerya 33 ve 34 kodlu sektörlerde net ihracatçı konumdadır. MINT ülkeleri arasında enerji sektörünün rekabet gücü en düşük ülke Türkiye’dir. Meksika ülkesinin rekabet gücü Türkiye ile benzer ancak Türkiye’den daha iyi konumdadır. Rekabet gücü en yüksek ülkeler ise Nijerya ve Endonezya’dır.

Anahtar Kelimeler:

Enerji Sektörü, Enerji Sektörü Alt Sektörleri, Ticaret Dengesi İndeksi, Rekabet Gücü

PDF

___

Altay, B. ve Gürpınar, K. (2008). Açıklanmış Karşılaştırmalı Üstünlükler ve Bazı Rekabet Gücü Endeksleri: Türk Mobilya Sektörü Üzerine Bir Uygulama. Afyon Kocatepe Üniversitesi, İ.İ.B.F. Dergisi, X(I), 257-274.
Altay Topcu, B. ve Sümerli Sarıgül, S. (2015). Comparative Advantage and The Products Mapping of Exporting Sectors in Turkey. Akademik Sosyal Araştırmalar Dergisi, 3(18), 330-348.
Arastou, K. (2008). Kazakhstan’s Revealed Comparative Advantage vis-à-vis the EU-27. ECIPE Working Paper, No.03, 1-13.
Ardıç, B. (2017). Türkiye’nin Açıklanmış Karşılaştırmalı Üstünlüklerinin Belirlenmesi. ECONDER International Academic Journal, 1(1), 8-21.
Balassa, B. (1965). Trade Liberalisation and Revealed Comparative Advantage. The Manchester School, 33(2), 99-123.
Çakmak, A. (2005). Açıklanmış Karşılaştırmalı Üstünlükler ve Rekabet Gücü: Türkiye Tekstil ve Hazır Giyim Endüstrisi Üzerine Bir Uygulama. Ege Akademik Bakış, 5(1), 65-76.
Dalum, B., Laursen, K. ve Villumsen, G. (1998). Structural Change in OECD Export Specialization Patterns: De-specialization and Stickiness. International Review of Applied Economics, 12 (3), 423-443.
Erdoğan, S. ve Gürbüz, S. (2014). Türkiye’de Enerji Tüketimi ve Ekonomik Büyüme İlişkisi: Yapısal Kırılmalı Zaman Serisi Analizi. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 32, 79-87.
Ergün, S. (2005). Türkiye Enerji (Elektrik, Gaz, Su) Sektöründe Verimlilik Göstergeleri. TMMOB Türkiye V. Enerji Sempozyumu, 21-23 Aralık, Ankara.
Erkan, B. ve Batbaylı, Ş. (2017). Karadeniz Ekonomik İşbirliği Örgütü (KEİ) Üyesi Ülkelerin Küresel Pazarlardaki Karşılaştırmalı Üstünlükleri. Marmara Üniversitesi Siyasal Bilimler Dergisi, 5 (Özel Sayı), 31-49.
Hayaloğlu, P. (2015). MINT Ülkelerinde Demokrasi Ekonomik Büyümeyi Nasıl Etkilemektedir?. Uluslararası Ekonomi ve Yenilik Dergisi, 1(1), 17-29.
Kuşat, N. (2018). Açıklanmış Karşılaştırmalı Üstünlükler İndeksi Çerçevesinde AB Aday Ülkeleri Enerji Sektörü Rekabet Gücü Analizi (2006-2016). Uluslararası Bilimsel Araştırmalar Dergisi (IBAD), 3(1), 362-376.
Lafay, G. (1992). The Measurement of Revealed Comparative Advantages. In: Dagenais, M.G. & Muet, P.A. (eds.), International Trade Modelling. London: Chapman & Hall.
Rossato, F.G.F.S., Susaeta, A., Adams, D.C., Hıdalgo, I.G, Araujo, T.D. ve Queıroz, A. (2018). Comparison of Revealed Comparative Advantage İndexes With Application to Trade Tendencies of Cellulose Production From Planted Forests in Brazil, Canada, China, Sweden, Finland and The United States. Forest Policy and Economics, 97, 59-66.
Startiene, G. ve Remeikiene, R. (2014). Evaluation of Revealed Comparative Advantage of Lithuanian Industry in Global Markets. Procedia-Social and Behavioral Sciences, 110, 428-438.
UN Comtrade, International Trade Statistics Database, https://comtrade.un.org/db/dqQuickQuery.aspx, Erişim Tarihi: 05.01.2019.
Vollrath, T.L. (1991). A Theoretical Evaluation of Alternative Trade Intensity Measures of Revealed Comparative Advantage. Weltwirtschaftliches Archiv, 127(2), 265- 280.
Widodo, T. (2016). Comparative Advantage of Energy Products in the Midst of ASEAN Economic Integration. MPRA, Paper No. 79964, 1-17.