VERGİ TEŞVİK ARAÇLARI VE YATIRIMLAR: OECD ÜLKELERİ İÇİN BİR DEĞERLENDİRME

Öz Küreselleşmeye bağlı iktisadi rekabetin vergisel boyutu maliye politikalarının etkinlik sorununu da beraberinde getirmektedir. Vergi rekabeti vergisel teşviklerin bir politika aracı olarak kullanılmasıyla birlikte, teşviklerin doğrudan yabancı yatırımları çekme ve iktisadi büyüme üzerindeki etkileri belirsizlik arz etmektedir. Vergi teşvikleri vergi sisteminin karmaşık bir hal almasına neden olurken, vergi idaresinin de vergi sistemi ile ilgili uyum sorununu ortaya çıkarmaktadır. Diğer yandan ülkelerin içinde bulundukları iktisadi koşullarla birlikte, politik, siyasi, bürokratik, altyapı, teknolojik, vs. farklılıklar sistemin işleyişi üzerinde farklı etkilere sahip olabilmekte ve vergi oranlarının yanısıra vergisel teşvikler de etkili olabilmektedir. OECD üyesi ülkeler için yapmış olduğumuz bu çalışmada vergi teşvik araçlarının yanı sıra “İş Yapabilme Kolaylığı” raporunda yer alan göstergelerin de doğrudan yabancı yatırımların ülke ekonomisine kazandırılmasında etkili olabileceği sonucuna ulaşılmıştır.

Anahtar Kelimeler:

Küreselleşme, Vergi Rekabeti, Vergi Teşvikleri

PDF

___

Albrow, M., & King, E. (Eds.). (1990). Globalization, Knowledge and Society: Readings from International Sociology. Sage.
Al-Rodhan, N. R., & Stoudmann, G. (2006). Definitions of Globalization: A Comprehensive Overview and a Proposed Definition. Program on the Geopolitical Implications of Globalization and Transnational Security, 6.
Alm, J. ve Khan, M.A (2017) Tax Policy Effects on Business Incentives in Pakistan, Tulane Economics Working Paper Series 1705
Avi-Yonah, R. S. (2001) “Globalization and Tax Competition : Implications for Developing Countries” Cepal Review (74) sf.59-66
Bayraktar, N. (2013). Foreign Direct Investment and Investment Climate. Procedia Economics and Finance, 5(1992), 83–92.
Blonigen, B. A., & Piger, J. (2014). Determinants of Foreign Direct Investment. Canadian Journal of Economics, 47(3), 775–812.
Corcoran, A., and Gillanders, R. (2015). Foreign Direct Investment and the Ease of Doing Business. Review of World Economics, 151(1), 103–126.
Dickinson, B. ve Nersesyan, N. (2019) Tax and Development Principles to Enhance the Transparency and Governance of Tax Incentives for Investment in Developing Countries http://www.oecd.org/ctp/tax-global/transparency-andgovernance- principles.pdf Erişim Tarihi:19.05.2019
Dibo, M. ve Aytaç, D. (2018) “ Doğrudan Yabancı Yatırımlar ve İş Yapabilme Kolaylığı İlişkisi Üzerine Ampirik Bir İnceleme” Maliye Araştırmaları Dergisi, Cilt. 4, Sayı 1, sf.27-38
Djankov, S., Mcliesh, C., and Ramalho, R. M. (2006). Regulation and Growth. Economics Letters, 92, 395–401.
Duran, M. (2003). Teşvik Politikaları ve Doğrudan Sermaye Yatırımları, Başbakanlık Hazine Müsteşarlığı Ekonomik Araştırmalar Genel Müdürlüğü, Araştırma İnceleme Dizisi (33) Ocak, Ankara
Edwards, C.ve De Rugy, V. (2002) “International Tax Competition 21st Century Restraint on Government” Policy Analysis April, 12, No:431 sf.1-43
Eifert, B. P. (2009). Do Regulatory Reforms Stimulate Investment and Growth? Evidence from the Doing Business Data, 2003 – 07 (CGD Working Paper No. 159). Washington DC.
Jayasuriya, D. (2011). Improvements in the World Bank’s Ease of Doing Business Rankings: Do they Translate into Greater Foreign Direct Investment Inflows? (Policy Research Working Paper No. 5787). Sydney.
Korutaro, B., and Biekpe, N. (2013). Effect of Business Regulation on Investment in Emerging Market Economies. Review of Development Finance, 3(1), 41–50
Gillanders, R., and Whelan, K. (2010). Open For Business? Institutions, Business Environment and Economic Development (UCD Centre for Economic Research Working Paper Series No. WP10/40). Dublin.
Fletcher, Kevin (2002), Tax Incentives in Cambodia, Lao PDR and Vietnam, paper prepared fort he IMF Conference on Foreign Direct Investment: Opportunities and Challenges for Cambodia, Lao PDR and Vietnam, Hanoi, Vietnam, August 16-17, 2002. http://www.worldbank.org (Đndirme tarihi: 04.05.2019).
Gaur, A. D., Padiya ,J., (2017), “Ease of Doing Business in India: Challenges & Road Ahead”, International Conference on Technology and Business Management, pp. 77-84
Garrett, G. (1998). Partisan Politics in the Global Economy. New York: Cambridge University Press.
Garrett, G. ve Mitchell, D. (2001) “ Globaliation, Government Spending and Taxation in the OECD” European Journal of Political Research 39 sf.145-177
Genshel, Phillip ve Seelkopf (2016) “Globalization and Tax Policy” Encylopedia of Public Administration and Public Policy Second Edition Taylor&Francis sf.1- 8
Gujarati, H. (2015). Ease of Doing Business Ranking Reflects The Goodness of the Economy: A Misconception or Fact? In Ease of Doing Business: Contemporary Issues, Challenges and Future Scope (pp. 30–39). Ahmedabad: Gujarat Technological University.
Hebron, L., & Stack Jr, J. F. (2013). Globalization: Debunking the Myths. Dorling Kindersley India Pvt. Ltd.
Jamieson, F. (1998). Notes from Globalization as a Philosophical Issue. The Culture of Globalization, 54-80.
Jones, R. B. (1995). Globalisation and Interdependence in the International Political Economy: Rhetoric and Reality. London: Pinter.
Karakurt, A. (2010) “ Küresel Kriz Ortamında Yatırım Teşvikleri” Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Dergisi Sayı.65-2 Sf.143-164
Kargı, N. ve Karayılmazlar, E. (2009) “Küreselleşme Vergi Politikaları Üzerindeki Etkinsizlik Etkisi”Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi Cilt:14 S.3 Sf.21-37.
Kargı, V. ve Yayğır, T. (2016) “ Küreselleşme, Vergi Rekabeti ve Türkiye’de Vergi Yükü” International Journal of Public Finance Cilt:1 Sayı:1 Sf: 1-22
Katzenstein, P. (1985) Small States in World Markets. Ithaca, NY: Cornell University Press
Koç, E. , Kaya, K. ve Şenel, M. (2017) “Dünya’da ve Türkiye’de Ekonomik Göstergeler- İş Yapma/İş Kurma Kolaylığı Endeksi” Engineer and Machinery Vol. 58. No. 685 pp. 17-42
Lawless, M. (2009). Tax Complexity and Inward Investment (Research Technical Paper No. 5/RT/09). Dublin.
Mir, U.M, S. M.Hassan ve M.M. Qadri (2014) “ Understanding Globalization and Its Future: An Analysis” Pakistan Journal Of Social Sciences Vol.34 No: 2 pp.607-634
Mitchell, D. J. (2000) “ An OECD Proposal to Eliminate Tax Competition Would Mean Higher Taxes and Less Privacy” The Heritage Foundation Backgrounder Executive Summary September 18, No.1395 sf.1-33
Miroslava, C. (2013) “The Effectiveness of Investment Incentives in Certain Foreign Companies Operating in the Czech Republic” Journal of Competitiveness, Vol.5, Issue 1 pp.108-120
Morris, R., and Aziz, A. (2011). Ease of Doing Business and FDI Inflow to Sub‐ Saharan Africa and Asian Countries. Cross Cultural Management, 18(4), 400– 411
Munongo, S. , Akanbi, O.A, Robinson, Z. (2017) “Do Tax Incentives Matter For Investment? : A Literature Review” Business and Economic Horizons Vol:13 Issue 2 pp.152-168
Öz, Ersan ve Yaraşır, Sevinç (2009) “Global Bir Kavram: Vergi Rekabeti” İstanbul Üniversitesi İktisat Fakültesi Maliye Araştırmaları Merkezi Konferansları 52. Seri Prof. Dr. Şerafettin Aksoy’a Armağan
Özcan, M.P. ve Kayalıdere, G.(2017) “ Türkiye’de İş ve Yatırım Ortamının Dünya İş Yapma Endeksine Göre Değerlendirilmesi” Journal of Social and Humanities Sciences Research, Vol.4 Issue .5 pp.819-825
Piwonski, K. (2010). Does the “ Ease of Doing Business ” In a Country Influence its Foreign Direct Investment Inflows? Bryant University
Rodrik, D. (1997). Has International Economic Integration Gone Too Far? Washington, DC: Institute for International Economics.
Ruggie, J.G. (1983). International Regimes, Transactions and Change: Embedded Liberalism in the Postwar Economic Order. In S.D. Krasner (ed.), International Regimes. Ithaca: Cornell University Press
Selim, S. K. ,O.M, Eryiğit, P. (2014) “Türkiye’de Yatırım Teşvikleri ve Sabit Yatırımların İstihdam Üzerine Etkisi:Panel Veri Analizi” Ege Akademik Bakış , Cilt 14 Sayı 4 Sf. 661-673.
Talpoş, Ioan ve Craşneac, Alexandru (2010) “ The Affects of Tax Competition” Theoretical and Applied Economics Vol.XVII No. 8 (549) Sf. 39-52
Tekin, A. (2006) “Vergi Teşvikleri ve Ekonomik Etkileri” Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi Sayı 16 sf.301-316
UNCTAD 2000 Tax Incentives and Foreign Direct Investment A Global Survey, ASIT Advisory Studies No. 16, UNCTAD/ITE/IPC/Misc.3, Geneva, s.12.
Vergi Dosyası (2017) Vergi Teşviği Nedir? Vergi Teşvik Politikalarına Genel Bakış https://vergidosyasi.com/2017/03/03/vergi-tesviki-kavrami-vergi-tesviki-nedirvergi-tesviki-turleri/ Erişim Tarihi: 15.05.2019
Van Parys, S. (2012) “The Effectiveness of Tax Incentives in Attracting Investment: Evidence from Developing Countries” Dans Reflets Et Perspectives De la Vie Economique, 2012/3 129-141
Yaşar, E. ve Yaşar, M. ( 2017) “ İş Yapma Kolaylıkları: Farklı Gelir Gruplarındaki Ülkeler Arasında Bir Karşılaştırma” Uluslararası Afro-Avrasya Araştırmaları Dergisi Sayı.4 sf.101-112
Yavan, N (2012) “Türkiye’de Yatırım Teşviklerinin Bölgesel Belirleyicileri :Mekansal ve İstatistiksel Bir Analiz” Coğrafi Bilimler Dergisi ,10(1) 9-37
Yardımcıoğlu, M.( 2014.)“Yükselen Piyasa Ekonomileri ve İş Yapabilirlik Endeksi Karşılaştırması,” KSÜ İİBF Dergisi, cilt 4, sayı 1.sf.280-295
World Bank(2017) Doing Business: Equal Opportunity for All. Washington DC.