TECİL MÜESSESESİNİN 6183 SAYILI KANUNA HÂKİM OLAN İLKELER AÇISINDAN DEĞERLENDİRİLMESİ
Öz
Tecil kamu alacaklarının tahsilini düzenleyen 6183
sayılı Kanunun önemli kurumlarından birisidir. Kamu alacaklarının tahsilinde
“çok zor durumda” bulunan kamu borçlusuna borcunu erteleme ve taksitlendirme imkânı
veren tecil müessesesi bu yönüyle borçluya ödeme kolaylığı sağlarken, alacaklı kurumun ise vadenin belirli bir süre
ertelenmesi ile alacağın tahsili ve gelir kaynağının devamlılığını sağlamasına
yardımcı olur. Kamu alacaklarının tahsil zamanını etkileyen tecil
düzenlemesinin vergi hukukuna egemen olan kanunilik ilkesine uygun inşa
edilmesi gerektiği aşikârdır. Bunun yanında, 6183 sayılı Kanuna egemen olan
ilkeler tecil müessesesi açısından da geçerlidir. 6183 sayılı Kanuna hâkim olan
ilkeler; tahsilatın devamlılığı, vergi alacağının kesinleşmesi, tahsilatta
iktisadilik, vergi alacağının güvence altına alınması, mükelleflere kolaylık
sağlanması, yazılılık, alacaklının para ile tatmini, hapis cezası uygulamama,
modern tahsil yöntemleri kullanma ilkeleridir. Bu çalışmada tecil müessesesi
bahsi geçen ilkeler bakımından değerlendirilmiş, tecilin özellikle tahsilatın
devamlılığı, tahsilatta iktisadilik ve mükelleflere kolaylık sağlanması
ilkelerinin yansıması olan müesseselerden biri olduğu bilgisi ön plana
çıkmıştır. Oldukça eski bir düzenleme olmasına ve ödeme kolaylığı sağlayan
başka düzenlemelerin varlığına rağmen, ekonomik ve mali sıkıntıların yaşandığı
dönemlerde alacaklı açısından tahsilatının devamlılığının, borçlu açısından ödemede
kolaylık sağlanmasının yanında geciken ödemelerde ortaya çıkan tahsil masraflarını ortadan kaldırması tecil
müessesinin vergi icra hukukundaki yerini koruduğu ve önemini arttırdığı
düşüncesine ulaşmamızı sağlamıştır.
___
- Akmansu, M. (1954) Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkındaki Kanunun Şerh ve
İzahları, Örnek Matbaası, Ankara
- Aktan, C.C. (1990) Vergilerin Tahsilinde Temel İlkeler, Maliye Yazıları, Mayıs-Haziran,
Sayı 24
- Arıkan, Z. (2004) Vergi Borçlarında Tecil, İstanbul Üniversitesi İktisat Fakültesi Maliye
Araştırma Merkezi Konferansları 46.Seri,
https://dergipark.org.tr/iumamk/issue/744/8024 (Erişim tarihi 10.08.2018)
- Bayraklı, H. H. (2000). Vergi İcra Hukuku, Ankara: Afyon Kocatepe Üniversitesi
Yayınları
- Çelik, B. (2018) Kamu Alacaklarının Takip ve Tahsil Hukuku, XII levha yayınları
- Devrim, F. (1979) Gelişme Yolunda Olan Ülkelerde Vergilemede Etkinlik ve Ekonomik
Yapı Vergisel Yapı İlişkilerinde Uyum Sorunu (Türkiye Örneği) İzmir, Ege
Üniversitesi İktisat Fakültesi, Doçentlik Tezi
- Eroğlu Durkal, M. (2019) İdarenin Sorumluluğunun Ortaya Çıkışı Ve Temeli, Ankara
Hacı Bayram Veli Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi C. XXIII, s.159-189,
https://dergipark.org.tr/download/article-file/686481 , (Erişim tarihi 05.05.2019)
- Gerçek, A. (2003) Türk Vergi Hukukunda Tahsilat İşlemi ve Etkinliği, Ekin, Bursa
- Gerçek, A. (2015) Kamu Alacaklarının Tahsil Hukuku, Ekin, Bursa
- Giritli, İ, Akgüner, T. (1987) İdare Hukuku Dersleri-II, Filiz Kitabevi, İstanbul
- Öncel, M., Kumrulu, A., Cağan, N., (1992) Vergi Hukuku, Ankara Üniversitesi
Basımevi, Ankara
- Özer, İ. (1979) Kamu Alacaklarının Tahsili Teorisi ve Türkiye’de Uygulaması, Ankara,
TODAİE Yayınları, No:187
- Özden, T.M. (1998) Amaçları Açısından Türk Vergi Hukukunda Vergi Ertelemesi
Uygulamalarının Değerlendirilmesi, https://dergipark.org.tr/download/articlefile/296646 (Erişim tarihi 01.07.2018)
- Tuncer, S. (2006) Vergi Hukukunda Tecil ve Taksitlendirme, Yaklaşım Dergisi, Haziran,
www.yaklasim.com (Erişim tarihi 10.08.2018)
- Ünlü, M.C. (1995) Açıklamalı İçtihatlı 6183 Sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü
Hakkında Kanun, Seçkin Yayınları, Ankara
- Yılmaz, K. (2015) Açıklama ve Örnek Yargı Kararları İle 6183 Sayılı Amme
Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun Uygulaması, Maliye Hesap
Uzmanları Derneği, Mart, İstanbul
- 6183 Sayılı Kanun, http://www.mevzuat.gov.tr/MevzuatMetin/1.3.6183.pdf, Erişim
tarihi 21.10.2018
- https://tdk.gov.tr
- https://www.gib.gov.tr/gibmevzuat