GELİŞMİŞ VE YÜKSELEN PİYASA EKONOMİLERİNDE ÇEVRESEL KUZNETS EĞRİSİ HİPOTEZİ’NİN ANALİZİ

Sanayileşmekte olan ülkelerde, gelir artışı ve yüksek oranda büyümenin sağlanması ekonomik hedeflerinbaşında gelmektedir. Bu hedefler doğrultusunda, enerji ihtiyacı fosil yakıtlar ile giderilmekte ve sanayileşmeninyol açtığı çevresel bozulmalar ekonomik karar birimleri tarafından dikkate alınmamaktadır. Düzenlenenanlaşmalar yoluyla küresel tedbirlere başvurulmakta, fosil yakıt kullanımı sonucu ortaya çıkan sera gazlarısalınımının düşürülmesi hedeflenmektedir. Bu durum, ekonomik karar birimlerinin, enerji politikalarına yönverirken sürdürülebilirliği de göz önünde bulundurması gerektiği sonucu doğurmaktadır. Bu çalışmada, 1975-2016 dönemi için gelişmiş ülkeler ile yükselen piyasa ekonomilerinde sürdürülebilir enerjinin sağlanıpsağlanamadığı Çevresel Kuznets Eğrisi (ÇKE) hipotezi yardımıyla tartışılmıştır. Ekonomik büyüme göstergesiolarak kişi başına düşen gelir, çevre kirliliği göstergesi olarak da kişi başına düşen karbondioksit emisyonukullanılarak kuadratik bir model kurulmuştur. Değişkenler arasındaki ilişki, dinamik panel veri analiziyardımıyla güncel ekonometrik yöntemler kullanılarak tahmin edilmiştir. Analizler sonucu elde edilen bulgular,gelişmiş ülkelerde ÇKE yaklaşımının geçerli olduğunu ve enerjide sürdürülebilirliğin sağlandığını, yükselenpiyasa ekonomilerinde ise ÇKE yaklaşımının geçerli olmadığını dolayısıyla enerjide sürdürülebilirliğinsağlanamadığını ortaya koymaktadır. Yükselen piyasa ekonomilerinde sıkı çevre politikaları, vergiler ilekarbondioksit emisyonunun düşürülerek fosil yakıtlara olan bağımlılığın azaltılması ve bu kapsamdayenilenebilir enerji kaynaklarının kullanımının arttırılması gerekmektedir.

THE ANALYSIS OF ENVIRONMENTAL KUZNETS CURVE HYPOTHESIS IN DEVELOPED AND EMERGING MARKET ECONOMIES

In developing countries, income growth and high growth rates are the primary economic goals In line with these objectives, energy requirement are met by fossil fuels and environmental degradation caused by industrialization is not taken into consideration by economic decision-making units. Global precaution are applied through the agreements and it is aimed to reduce the emission of greenhouse gases resulting from the use of fossil fuels. This leads to the conclusion that economic decision-makers should take into consideration sustainability while guiding energy policies. In this study, whether the sustainable energy can be provided in developed countries and emerging market economies for the period 1975-2016 is discussed with the help of Environmental Kuznets Curve (EKC) hypothesis. A quadratic model has been established by using per capita income as an indicator of economic growth and carbon dioxide emission per capita as an indicator of environmental pollution. The relationship between the variables have been estimated by using updated econometric methods with the help of dynamic panel data analysis. The findings obtained from the analyzes show that the EKC approach is valid in developed countries and that sustainability in energy is provided, and that in the emerging market economies the EKC approach is not valid and thus sustainability in energy is not achieved. In emerging market economies, it is necessary to reduce the dependence on fossil fuels by reducing strict environmental policies, taxes and carbon dioxide emissions and to increase the use of renewable energy sources in this context.

PDF

___

Adom, P. K., Bekoe, W., Amuakwa-Mensah, F., Mensah, J. T., ve Botchway, E. (2012). Carbon dioxide emissions, economic growth, industrial structure, and technical efficiency: Empirical evidence from Ghana, Senegal, and Morocco on the causal dynamics. Energy, 47(1), 314-325.
Apergis, N. ve Payne, J. E. (2010). The emissions, energy consumption, and growth nexus: evidence from the commonwealth of independent states. Energy policy, 38(1), 650-655.
Aytun, C. (2014). Çevresel Kuznets Eğrisi Hipotezi: Panel veri Analizi. Akademik Bakış Uluslararası Hakemli Sosyal Bilimler Dergisi, (44).
Baltagi, B. (2008). Econometric analysis of panel data. John Wiley & Sons.
BP. (2018). Coal, Statistical Review World Energy, https://www.bp.com/en/global/corporate/energy-economics/statistical-review-ofworld-energy/coal.html#coal-production/ (20.12.2018)
Breusch, T. S., ve Pagan, A. R. (1980). The Lagrange multiplier test and its applications to model specification in econometrics. The review of economic studies, 47(1), 239-253.
Çağlar, A. E. ve Mert M.(2017). Türkiye'de çevresel Kuznets Hipotezi ve yenilenebilir enerji tüketiminin karbon salımı üzerine etkisi: Yapısal kırılmalı eşbütünleşme yaklaşımı. Yönetim ve Ekonomi: Celal Bayar Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 24(1), 21-38.
Çınar, S. (2010). OECD Ülkelerinde Kişi Başına GSYİH Durağan mı? Panel Veri Analizi. Marmara Üniversitesi İ.İ.B.F Dergisi, 29(2): 591-601.
Çukurçayır, M. A., ve Sağır, H. (2008). Enerji sorunu, çevre ve alternatif enerji kaynaklari. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (20), 257-278.
Dinda, S. (2004). Environmental Kuznets Curve Hypothesis: A Survey. Ecological Economics, 49(4):431–55.
Ediger, V. Ş. (2009). Türkiye’nin Sürdürülebilir Enerji Gelişimi. TÜBA, Günce, 39, 18- 25.
Erataş, F. ve Uysal, D. (2014). Çevresel Kuznets Eğrisi Yaklaşımının “Brıct” Ülkeleri Kapsamında Değerlendirilmesi. İstanbul Üniversitesi İktisat Fakültesi Mecmuası, 64(1).
Ergün, S., ve Polat, M. A. (2017). G7 Ülkelerinde CO2 Emisyonu, Elektrik Tüketimi ve Büyüme İlişkisi. Siyaset, Ekonomi ve Yönetim Araştırmaları Dergisi, 5(2):257- 272.
Farhani, S., ve Ben Rejeb, J. (2012). Energy consumption, economic growth and CO2 emissions: Evidence from panel data for MENA region. International Journal of Energy Economics and Policy (IJEEP), 2(2), 71-81.
Grossman, G. M., ve Krueger, A. B. (1991). Environmental impacts of a North American free trade agreement (No. w3914). National Bureau of Economic Research.
Grossman, G.M. ve Krueger, A.B. (1995). Economic Growth And The Environment, The quarterly journal of economics, 110(2):353-377.
Hamilton, C., ve Turton, H. (2002). Determinants of emissions growth in OECD countries. Energy Policy, 30(1), 63-71.
Heidari, H., Katircioğlu, S. T., ve Saeidpour, L. (2015). Economic growth, CO2 emissions, and energy consumption in the five ASEAN countries. International Journal of Electrical Power & Energy Systems, 64, 785-791.
Jaunky, V.C. (2011). The CO2 emissions-income nexus: evidence from rich countries. Energy Policy, 39(3):1228-1240.
Keleş, R., ve Hamamcı, C. (1993). Çevrebilim, İmge Kitabevi. Baskı, Ankara.
Nazlıoğlu, Ş. (2010). Makro iktisat politikalarının tarım sektörü üzerindeki etkileri: Gelişmiş ve gelişmekte olan ülkeler için bir karşılaştırma. Yayınlanmamış Doktora Tezi, TC Erciyes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Kayseri.
Nazlıoglu, S., ve Karul, C. (2017). “Panel LM Unit Root Test With Gradual Structural Shifts”, 40th International Panel Data Conference, July 7-8, 2017, ThessalonikiGreece, ss. 1-26.
Özcan, B. (2015). ÇKE hipotezi yükselen piyasa ekonomileri için geçerli mi? Panel veri analizi. Doğuş Üniversitesi Dergisi, 16 (1):1-14.
Pesaran, M. H. (2006). Estimation and inference in large heterogeneous panels with a multifactor error structure. Econometrica, 74(4), 967-1012.
Pesaran, M. H., Ullah, A., ve Yamagata, T. (2008). A bias‐adjusted LM test of error cross‐ section independence. The Econometrics Journal, 11(1), 105-127.
Pesaran, M. H., ve Yamagata, T. (2008). Testing slope homogeneity in large panels. Journal of Econometrics, 142(1), 50-93.
Saatçi, M., ve Dumrul, Y. (2011). Çevre kirliliği ve ekonomik büyüme ilişkisi: Çevresel kuznets eğrisinin Türk ekonomisi için yapisal kirilmali eş-bütünleşme yöntemiyle tahmini. Erciyes Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, (37), 65- 86.
Selden, T. M., ve Song, D. (1994). Environmental quality and development: is there a Kuznets curve for air pollution emissions? Journal of Environmental Economics and management, 27(2), 147-162.
Uğur, S. (2014). Sera Gazı Emisyonlarının Azaltımında Karbon-Enerji Vergilerinin Rolü. FSM İlmî Araştırmalar İnsan ve Toplum Bilimleri Dergisi, (3), 341-358.
Westerlund, J., ve Edgerton, D. L. (2008). A simple test for cointegration in dependent panels with structural breaks. Oxford Bulletin of Economics and Statistics, 70(5), 665-704.
WWF., 2011. Yenilenebilir Enerji Geleceği ve Türkiye. WWF Raporu. http://awsassets.wwftr.panda.org/downloads/wwftr_yenilenebilirenerjigelecegive turkiye.pdf.
Yandle, B., Bhattarai, M., ve Vijayaraghavan, M. (2004). Environmental Kuznets curves: a review of findings, methods, and policy implications.