Türk Deprem Yönetmeliği 98' de önerilen yatay öteleme koşullarının irdelenmesi

Bu çalışmada, Türk Deprem Yönetmeliği (TDY98)'de önerilen yatay öteleme koşulları irdelenmiş ve bu amaçla değişik yapı modelleri oluşturularak, yatay ve düşey yükler etkisi altında bu yapı sistemlerinde meydana gelen kat deplasmanları ve kesit tesiri değerleri gerek lineer analizle gerekse kiriş ve kolonlarda oluşabilecek çatlamalar gözönünde bulundurularak yapıların üç boyutlu analizi için daha önceden geliştirilen program aracılığı ile elde edilmiştir. Oluşturulan yapı modellerinde katlar için rijit diyafram kabulü yapılmış ve analizler sonucu elde edilen değerlere bağlı olarak her bir sistem için TDY98'de belirtilen ikinci mertebe etkisi ve göreli kat ötelemesi kontrolleri yapılmıştır. Betonarme çerçeveler analiz edilirken kirişler üzerindeki düşey yükler sabit kalırken yapının kat seviyelerindeki master noktalarına etki eden yatay yükler belirli oranlarda (%10'dan %40 a kadar) arttırılarak, çatlamaların göz önünde bulundurulması ve bulundurulmaması halleri için maksimum rölatif yatay ötelemelerin uygulanan yatay yüklere göre değişimi incelenmiş ve TDY98'de belirtilen sınır değerlerin aşıp aşılmadığı kontrol edilmiştir. Çatlamaların etkisi göz önünde bulundurularak elde edilen maksimum göreli kat ötelemelerinin yatay yük seviyesinin artmasına bağlı olarak lineer analize göre büyük değişimler gösterdiği ve TDY98 'de belirtilen sınır değerleri aştığı görülmüştür.

A study on the limitation of story drifts used in Turkish Earthpuake Code 98

In this paper a study on the limitation of story drifts used in Turkish Earthquake Code (TDY98) has been carried out and for this purpose different structural models subjected to lateral and vertical loads are analyzed by the linear elastic model. These reinforced concrete structures have also been analyzed by means of the developed computer program, considering the beams and columns in cracked and uncracked states. Rigid diaphragm model is used for the three dimensional analysis and the control of second, order effects and of relative story drift stated in TDY98 have been performed using the displacements obtained from the results of the linear and nonlinear analyses. In the analysis, the lateral loads acting at master points are increased at the ratio varied from 10% to 40% while the intensity of uniform loads on the beam elements remain constant and the variation of relative story drifts with respect to lateral applied loads have been observed. It is seen that the differences between the relative lateral displacements obtained from the results of the linear and nonlinear analysis, when cracking is considered and not considered in members, display large variations with the ^increase in the lateral load level and the relative lateral drift obtained from the nonlinear analysis does not satisfy the maximum relative lateral displacement requirements for frames in TDY98.

___

1.Kara,İ.F., Dündar,C. ve Tanrıkulu,A.K., "Kirişlerde ve Kolonlarda Oluşan Çatlamalar Göz Önüne Alınarak Yapıların Rijit Diyafram Modeli İle Üç Boyutlu Analizi", Türkiye İnşaat Mühendisliği XVII. Teknik Kongre ve Sergisi, 47-52, 2004.

2.ACI Committee 435, "Deflection of Reinforced Concrete Flexural Members", ACIJ., 63, 637-674, 1966.

3.Comite Euro-International du Beton, Manual on Cracking and Deformation, Bulletin d'Information, No.158-E, 1985.

4.Chun-Man Chan, Neil,C. Mickleborough,Feng Ning, "Analysis of Cracking Effects On Tall Reinforced Concrete Buildings", Journal of Structural Engineering,Vol. 126, No. 9, 995-1003, 2000.

5.Sindel,Z., Akbaş,R. and Tezcan,S., "Drift Control and Damage In Tall Buildings", Engineering Structures, 18(12), 957-966, 1996.

6.Afet Bölgelerinde Yapılacak Yapılar Hakkında Yönetmelik, Bayındırlık ve İskan Bakanlığı, Ankara, 1998.

7.Al-Mahaidi,R.S.H., "Nonlinear Finite Element Analysis of Reinforced Concrete Deep Members", Department of Struc. Engrg., Cornell University, Report No. 79-1, 1978.

8.Codelin,L., Dei Poli,S., "Finite Element Studies of Shear Critical Reinforced Concrete Beams", J. Engineering Mech. Div., ASCE, (EM3), 1977.

9.Yüzügullü,O., Schnobrich,W.C., "A Numerical Procedure for the Determination of the Behaviour of a Shear Wall Frame System ", ACIJ., 70(7), 474-479, 1973.

10.Cosenza,E., "Finite Element Analysis of Reinforced Concrete Elements In a Cracked State", Computers & Structures, 36(1), 71-79, 1990.

11.Türk Standartları, Betonarme Yapıların Hesap ve Yapım Kuralları (TS 500), Türk Standartları Enstitüsü, 2000.