Mehmet GÖK, Cavit DEMİRKOL, Ulaş İnan SEVİMLİ

Çamlıyayla (Tarsus kuzeyi) güney kesiminin stratigrafisi

Bu çalışmada İçel ili, Tarsus ilçesi kuzeyinde ve Kozan N33 d2 ve d3 paftaları içerisinde bulunan, Çamlıyayla ve Atdağı yerleşim alanlarının içerisinde yer aldığı yaklaşık 72 km Hk alanda yüzeylenen kayaçların tektoniği incelenerek, belirtilen alanın 1/25.000 ölçekli jeoloji haritası yapılmıştır. Yapılan incelemeler sonucunda; çalışma alanında 7 adet kaya stratigrafi birimi ayırtlanarak haritalanmıştır. Bu birimler sırasıyla, bölgede temeli oluşturan sığ denizel ve platform tipi karbonatlardan oluşan, Üst Triyas-Kretase yaşlı Demirkazık; Üst Kretase yaşlı Mersin ofıyolit melanjı; sığ denizel nitelikli Paleosen-Eosen yaşlı tabanda çakıltaşlarıyla başlayıp çakıllı kumtaşları ve en üstte kireçtaşlan bulunan Kaleboynu; karasal nitelikli, Oligosen-Alt Miyosen yaşlı Gildirli; resif gerisi fasiyesindeki Alt-Orta Miyosen yaşlı Kaplankaya formasyonu ve resifal nitelikli Burdigaliyen-Langiyen yaşlı Karaisalı formasyonudur. İnceleme alanındaki en genç çökelimi ise Kuvaterner yaşlı alüvyonlar temsil etmekte olup, diğer tüm birimleri açısal uyumsuzlukla üzerlemektedir. Ust Trıyas-Jura-Kretase yaşlı olan ve bölgede temeli oluşturan Demirkazık formasyonunun üzerine Üst Kretase yaşlı Mersin ofıyolitli melanjı tektonik dokanakla gelmektedir. Bu iki birimin üzerine Paleosen-Eosen yaşlı Kaleboynu formasyonu açısal uyumsuz olarak bulunmaktadır. Gildirli, Kaplankaya ve Karaisalı formasyonlarından oluşan istifin inceleme alanında bu birimin üstüne açısal uyumsuzlukla geldiği ve inceleme alanında en genç çökelimi temsil eden Kuvaterner yaşlı alüvyonların ise üzerine geldikleri tüm birimleri açısal uyumsuzlukla örttüğü belirlenmiştir.Kaplankaya formasyonu, Gildirli formasyonu üzerine uyumlu olarak gelmekte, Karaisalı formasyonu ile yanal ve düşey yönde geçiş göstermektedir. Çalışma alanının tektonik konumu kapsamında, bölgede genel olarak Ecemiş Fay sisteminde yer alan 5 adet fay tespit edilerek haritalanmıştır.

Stratigraphy of southern Çamlıyayla (north of Tarsus)

In this study, 1/25.000 scaled geological map have baen completed at Çamlıyayla and Atdağı regions to the North of the Tarsus (İçel) which covers an area of approximately 72 square km within the Kozan N33 d2-d3 topographical sheets. Seven stratigraphical units have been distinguished and mapped in this study. These units, from bottom to the top, are Upper Triassic-Cretaceous age Demirkazık formation; which form' the base of all unit and mainly comprises shallow marine and platform carbonates, Upper Cretaceous age Mersin ophiolithes melange; Palecene-Eocene age Kaleboynu formation which comprises shallow marine units, from botlom to the top, conglomera sondy conglomerate and limestone; Oligocene-Lower Miocene Gildirli formation witch have terrestrial origin, Lower-Middle Miocene Kaplankaya formation which is characterized by back reef sediments and finally Burdigaliyen-Langhian aged Karaisalı limestone characterized by reef limestone. The youngest unit of the study area is Quaternary alluviums. Tertiary sediments, including conglomerate-sandstone-limestone, Gildirli, Kaplankayaformation and Karaisalı limestone cover the upper Cretaceous rock units with angular uncorformity and the youngest sediments Quaternary alluviums overile all units with angular uncorformity. While the Kaplankayaformation has transitional contact with Karaisalı formation, it conformably rests on the Gildirli formation.

PDF

___

1. Yetiş, C., "Çamardı (Niğde) Yakın ve uzak dolayının jeoloji incelemesi ve Ecemiş Yarılım Kuşağının Maden-Boğaz-Kamışlı arasındaki özellikleri", İstanbul Üniversitesi, Fen Fakültesi Doktora Tezi, 164 s., İstanbul, 1978 a.

2."Geology of the Çamardı (Niğde) Region and the Characteristics of the Ecemiş Fault Zone Between Maden Boğazı and Kamışlı", Revue de la Faculte des Sciences, Serie B, Tome 43, 41-61, İstanbul, 1978 b.

3."Reorganization of the Tertiary Stratigraphy in the Adana Basin, Southern Turkey", News. Stratigr., 20(1), 43-58, Berlin-Stutgart, Germany, 1988.

4.Yaman,S., "Mersin Ofiyolitinin Jeolojisi ve Metallojenisi", Ahmet Acar Jeoloji Sempozyumu Bildirileri, s. 225-267, 1991.

5.Şenol,M., Şenol,Ş., Duman,T.Y., "Adana-Mersin Dolayının Jeoloji Etüd Raporu (Mersin 033 Paftası), 45 s, (Yayınlanmamış), MTA Doğu Akdeniz Bölge Müdürlüğü, Adana, 1995.

6.Açlan,M., "Namrun güneydoğusu (Mersin) yöresinin jeolojik ve petrografik incelenmesi", Çukurova Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Jeoloji Mühendisliği Anabilim Dalı Yüksek Lisans Tezi, 88 s., Adana., 1995.

7.Yetiş,C. ve Demirkol,C., "Ecemiş fay kuşağının jeo-tektonik evrimi", Hacettepe Üniversitesi Yer bilimleri araştırma merkezi bülteni, 1-12, Ankara, 1984.

8.Avşar,N., "Namrun (İçel) Yöresi Paleojen Bentik Foraminifer Faunası", MTA Dergisi,114, 127-144. Ankara, 1992.

9.Schmidt, G.C., "Stratigraphic Nomenclature for the Adana Region Petroleium District 7", Petroleum Administration Bull. 6., 47-63p., Ankara, 1961.

10.Yetiş, C. ve Demirkol,C., "Adana baseninin batı kesiminin detay jeolojisi etüdü",M.T.A. rapor no: 8037, Ankara, 1986.

11.Aydoğdu,E., "Bogazpınar-Sandal (İçel) Dolayının Stratigrafisi", Çukurova Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Jeoloji Mühendisliği Anabilim Dalı Yüksek Lisans Tezi, 61 s., Adana, 2002.

12.Tanar,Ü., (1985), "Körlü (Tarsus-Mersin) bölgesi Karaisalı, Kuzgun, Memişli formasyonlarının Mollusca faunası", Jeoloji Mühendisliği dergisi. 24, 17-31, Ankara.

13.Ricou,L.E., Argyriadis,L., et Marcoux,O., "L2Axe Calcaire du Tarsus un Alignement de Fenetres Arabo-Africaines Sous les Nappes Material Radiolarique, Ophiolitque", Bull. Soc. Geol. France, (7)XVIII, 1024-1044, 1975.

14.Glennie,W.K., Boeuf,A.G.M., Clarke-Hugner,W.M., Stuart Moody,M., Plaar,H.F.W. ve Reinhard,M.B., "Geology of the Omar Mountains", Verhandelingen van het Kaninklijk Nederland geologish mijnbouwkundig enootschop, 31, 423 p., 1974.

15.Stoneley,R., "On the origin of Ophiolite Complexes in the southern Tethys Region", Tectonophysics, 25, 303-322, 1975.

16.Marcoux,J., "A Sceneria for the Birth of a New Oceanic Realm; The Alpine Neotethys ", 10 th Intern- Sedim. Congress, 9-14, Israel, 1978.

17.Özalp,S., "Gülek-Çamalan (Tarsus) alanının stratigrafisi", Çukurova Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Jeoloji Mühendisliği Anabilim Dalı Yüksek Lisans Tezi, 100 s., Adana, 1992.

18.Gözübol,A.M., Gürpınar,O., "Kahramanmaraş ve kuzeyinin jeolojisi ve tektonik evrimi", Türkiye V. Petrol kongresi, 21-29, Ankara, 1980.

19.Pampal,S., "Doğu Toroslar'da Kadirli-Kozan-Feke (Adana) ile Çokak (K.Maraş) arasındaki bölgenin stratigrafik ve tektonik özellikleri", S. Ü, Müh-Mim.Fak. Jeoloji Müh. Bölümü, Doktora Tezi, 133 s., Konya, 1983.