Toplumsal Cinsiyet Bağlamında Kadının Özneliği ve Din

Toplumsal cinsiyet, bireyin fiziksel cinsiyetinden öte içinde yaşadığı top- lumda sosyo-kültürel olarak var edilmiş özel kimliğidir. Bu kavramın oluşma- sında temel öncüller kültürün temel yapı taşları olan aile ve yaşanılan dini hayattır. Toplumsal cinsiyet tanımı tartışmaları sosyolojik perspektifte makro ve mikro teoriler etrafında tartışılmış, biyolojik cinsiyet ile toplumun öngördüğü toplumsal cinsiyet sınırları netleştirilmeye çalışılmıştır. Dini hayat ve aile bire- yin sosyalleşmesinde, kimliğinin oluşmasında kuşkusuz en önemli toplumsal kurumlardır. Bu bağlamda toplumsal cinsiyetin sınırları toplumdan topluma ve kültürden kültüre göre değişiklik göstermektedir. Genelde her iki cinsiyet için bir yaptırıma dönüşen toplumsal cinsiyet anlayışı, spesifik olarak kadınların kendi varlıklarını ispat etme yolunda engellerin ortaya çıkmasına neden ol- muştur. Modernizmin ve sekülerleşmenin etkisi ile değişen toplumsal cinsiyet algısı kadını kamusal alana davet etmiştir. Türk- Müslüman toplumunda da kadının mahremi temsil edişi kısmen sona ermiş özneleşme süreci ivme ka- zanmıştır. İnsan haklarının son derece önem kazandığı evrensel platformda kadın ve kadının özneleşmesi için atılan adımlar toplumsal cinsiyet kavramı- nın değişen yüzünü açıkça göstermekte ortaya konulan istatistiki veriler de bunu destekler mahiyettedir.

The Subjectivity Of Female in The Context of Social Gender

Social gender is the private identity of on individual beyond his pyshical gender- existed as socio cultural in society he lives. The basic premises in occuring of this concept are fa- mily and religiou life that they are basic units of culture. The de- bates of social gender description has been discussed around macro and micro theories in sociological perspective and has been tired to clear the biological gender and social gender limits predicted by society. Durring socialization and identity formation of on individial religious fe and family are obvrausly the most important social foundaiton in the context the limits of social gender has varried from culture to culture and from society to society. İn general that social gender approach which transfor- med to a sanction for bath male and female has specifically cassed to occur some obstocles in the way of proofing the existence of female herself. Changing social gender perception by effects of modernicism and secularization has invited fema- le to public space. İn Turk-Muslim society as well the confiden- tial reprensentation of female has portially expired and the subjectivity proces has gained accleration. İn universal platform which human rights have extremely gained impotance female and steps info female sunjectivity have clearly shown the changing face of social gender concept and stastical data as well are in the natüre or support.

PDF

___

Aktaş, Cihan (1997). “Kadının Toplumsallaşması ve Fitne”, İslami Araştırmalar Dergisi. C.10. S. 4 Ekim, ss.241-248 İstanbul, İSAM Yayınları.
Başak, Suna.(2013). Sosyolojiye Giriş, Ankara, Grafiker Yayınları.
Barokas, Safiye K. (1994). Reklam ve Kadın. İstanbul, Türkiye Gazeteciler Cemiyeti Yay.
Berktay, Fatmagül (2006). Tarihin Cinsiyeti. İstanbul, Metis Yayınları.
Bodur, Hüsnü E. (2014). “ Dünya Değerler Araştırması Verilerine Göre İslam Medeniyeti Algısı ve Kadın-Erkek İlişkileri: Neo-Oryantalist Bir İnşaa mı?”. Uluslararası Medeniyet ve Kadın Kongresi. Muğla
Bulunmaz, Ali (2008). “Kadının Özneleşme Süreci” http://bulunmazali81.blogspot.com.tr/2008/06/kadinin-zneleme-sreci-alibulunmaz-kadn.html( 16.04.2015)
Göle, Nilüfer (2013). İslam’ın Yeni Kamusal Yüzleri, İstanbul, Metis Yayınları.
Göle, Nilüfer (2014). Modern Mahrem Medeniyet ve Örtünme, İstanbul, Metis Yayınları.
Gürhan, Nazife (2010). “Toplumsal Cinsiyet Ve Din” . e-Şarkiyat İlmi Araştırmalar Dergisi. Mardin, S. IV, Kasım, ss.58-80
Hill, Barbara (2003). Bizans İmparatorluk Kadınları (1025-1204) İktidar, Himaye ve İdeoloji, çev. Elif G. Tut, İstanbul, Tarih Vakfı Yurt Yayınları
http://kadininstatusu.aile.gov.tr/ 06.12.2015
http://turkish.cri.cn/781/2013/08/23/1s151401.htm (23.08.2013)
http://www.aa.com.tr/tr/tag/516105--trafikte-kadin-surucu-sayisi-artiyor (25.05.2015)
İbni Mace (2012). Sünen-i İbni Mace Tercemesi ve Şerhi, çev. Haydar Hatipoğlu, İstanbul, Kahraman Neşriyat.
Kadıoğlu, Ayşe (1999). Cumhuriyet İradesi Demokrasi Muhakemesi, Türkiye'de Demokratik Açılım Arayışları, İstanbul, Metis Yayınları.
Kılıç, Muharrem (2015). “Kadın Hakları ve Kadın Kimliği” www.turkiyegazetesi.com.tr/yazarlar/muharrem-kilic/585130.aspx (5.04.2015 )
Kirman, M. Ali (2011). Din Sosyolojisi Terimleri Sözlüğü, 2. baskı, İstanbul, Rağbet Yay.
Kirman, M. Ali (2005). Din ve Sekülerleşme, Adana, Karahan Yay.
Kurt, Abdurrahman (1999). “ Osmanlı Kadınının Sosyo-Ekonomik Konumu”, Osmanlı Ansiklopedisi, C.V, Ankara.
Lloyd, Genevieve (1996). Erkek Akıl, Batı Felsefesinde “Erkek” ve “Kadın”, çev. M. Özcan. İstanbul, Ayrıntı Yayınları.
Marshall, Gordon (1999). Sosyoloji Sözlüğü, çev. O. Akınhay, D. Kömürcü, Ankara, Bilim ve Sanat Yayınları.
Okiç, M. Tayyip (1978). İslamiyette Kadın Öğretimi, Anlara, Diyanet İşleri Başkanlığı Yayımları.
Öztürk, Emine (2011). Feminist Teori ve Tarihsel Süreçte Türk Kadını, İstanbul, Rağbet Yayınları.
Özbolat, Abdullah (2015). Kapitalizme Eklemlenme Dindar Orta Sınıfta Tüketim Kültürü, Adana, Karahan Yayınları.
Schaefer, R. T. (2007). Sociology, New York: McGraw- Hill Company.
Sungur, Zerrin. (2014), Sosyolojinin Tarihsel Gelişimi ve Kuramsal Yaklaşımlar, İstanbul. (http://slideplayer.biz.tr/slide/2287944/)
Taşkaya M. (2009). “Kitle İletişim Araçlarında Kadın Bedeninin Nesneleştirilmesi: Ürün Ve Marka Fetişizminde Cinsellik Kullanımı”, Toplumbilim Beden Sosyolojisi Özel Sayısı S. 24. Ss. 121-131 İstanbul, Bağlam Yayınları.
Tanilli, Server (2010). Ne Olursa Olsun Savaşıyorlar, İstanbul, Cumhuriyet Kitapları
Tevrat/Yaratılış 2/21-22
Toker, İhsan (2012). “Toplumsal Cinsiyet ve Din” Ed. Akyüz, N. Çapçıoğlu, İ. Din Sosyolojisi El Kitabı, Ankara, Grafiker Yayınları.
Touraine, Alain (2007). Kadınların Dünyası, çev. M. Moralı, İstanbul, Kırmızı Yayınları.
Touraine, Alain (2002). Modernliğin Eleştirisi, çev. Hülya Tufan, İstanbul, Yapı Kredi Kültür Sanat Yayıncılık.
Topaloğlu, Bekir (1988). İslam’da Kadın, İstanbul, Ensar Neşriyat.
Tunç, Harun (2013). Toplumsal Değişim Sürecinde Din ve Toplumsal Cinsiyet: Liseli Gençliği Üzerinde Sosyolojik Bir Araştırma, Kahramanmaraş, Yüksek Lisans Tezi
Turan, Refik (1992). “Osmanlılarda Kuruluş Yıllarında Türk Ailesi”, SosyoKültürel Değişme Sürecinde Türk Ailesi, C.I, Ankara. Aile Araştırma Bakanlığı Yay.