Ergenlik ve Gençlik Döneminde Kadına Şiddete Karşı Dinî-Ahlakî-Sosyal Bir Model Denemes

Kadına yönelik şiddet, yaşam döngüsü içerisinde bebeklik, çocukluk, ergenlik, gençlik, yetişkinlik döneminde çeşitli şekillerde olabilmekte, yaşlılık döneminde de devam edebilmektedir. Bu çalışma 10-24 yaş arası kadınlara yönelik şiddetin nedenlerini ve çeşitlerini ele almaktadır. Kadınlar bu dönem- de, psikolojik, biyolojik, psikiyatrik, toplumun yapısı, hukuki yaptırımların ye- tersizliği, yanlış dini ve ahlaki anlayış gibi nedenlerle şiddete uğramakta; psi- kolojik, sözlü, fiziksel, cinsel, toplumsal ve ekonomik yönden şiddet görebil- mektedirler. Bu makalede, bazı durumlarda doğrudan veya dolaylı olarak, din ve dindarlık olguları, kadına yönelik şiddeti tetikleyen nedenlerden biri olabilir mi? Yoksa bu olgular, şiddetin önlenmesinde önemli bir yere mi sahiptir? So- rularına cevap aramaktadır. Böylelikle şiddetin sebep ve sonuçlarından hare- ketle, kadına yönelik şiddete; değer odaklı, koruyucu-önleyici-eğitim odaklı ve sosyal açılardan yaklaşılarak, bazı çözüm önerilerinde bulunulacaktır. Konu literatür taramasından faydalanılarak, deskriptif bir yöntemle ele alınmaktadır. Kadına karşı şiddetin önlenmesinde, değer ve eğitim odaklı yaklaşımla, doğru dinî ve ahlakî değerlerin kazandırılması ve toplumun bilinçlendirilmesinin önemli bir yeri olduğunu göz ardı etmemekle birlikte, arkasında birçok sebebin bulunduğu bu problemin, sadece bu yaklaşımla çözebileceğini söylemek de mümkün değildir. Siyaset, bürokrasi, ekonomi, eğitim, dinî ve ahlakî eğitim, STK, medya alanındaki kurumların birlikte hareket ederek, yaşanan olumlu ve olumsuz tecrübeler ışığında birlikte çözüm üretmeleri gerekmektedir

During the Period of Adolesence and Youth Violence Against Wom- en a Model Essay of Religious-Moral- Social

Violence against women can be in various forms in one’s life cycle; these can start from infancy, childhood, adolescence, youth, adult- hood and may also continue into old age. Firstly this study tackles the types and causes of violence against women between the ages of 10-24. Women have experienced violence during this period, due to psychologi- cal and psychiatric factors, the structure of the society , lack of law en- forcement, false religious and moral understandings. They may be ex- posed to psychological, verbal, physical, sexual, social and economic vio- lence. Could religion and religiosity cause directly or indirectly be one of the reasons that trigger violence against women? or could these phe- nomena have an important role in preventing violence? This article seeks a way to answer these questions. Thus, taking into consideration the causes and consequences of violence, this study offers solutions that are value-based, protective- preventive- educational-based and social- based. The study has been discussed by reviewing the literature with a descriptive method. By means of values and educational-based ap- proach, to be gained true religious and moral values and to be raised awareness of the society has an important place in preventing violence against women. But, it is not to say this problem whose backgrounds are a lot of possible reasons can only be solved by this approach. Politics, bureaucracy, economics, education, religious and moral education, non governmental organizations and institutions and organizations dealing with media should work in interaction. New solutions must be produced together, using the results of positive and negative experiences

___

  • TBMM Araştırma Komisyon Raporu. (2006). Töre ve Namus Cinayetleri ile Kadınlara ve Çocuklara Yönelik Şiddetin Sebeplerinin Araştırılarak Alınması Gereken Önlemlerin Belirlenmesi. Ankara: Kadının Sta- tüsü Genel Müdürlüğü. Aile İçi Şiddete Son Kampanyası. (1012). Mayıs 17, 2012 tarihinde http://aileicisiddeteson.com/. adresinden alındı Ailenin Korunmasına Dair Kanun (AKDK). (2012). Nisan 28, 2012 tarihin- de http://www.mevzuat.gov.tr. adresinden alındı Aker, T. (2003). Kadına Yönelik Şiddet ve Ruhsal Travma. Kadına Yönelik Şiddet ve Başa Çıkma Yöntemleri Sempozyumu (s. 55). İstanbul: Şahmaran Kadın Dayanışma ve Araştırma Derneği. Akkoç, N. (2003). Doğu ve Güney Doğu Anadolu Bölgesinde Namus Adı- na İşlenen Cinayetleri Önleme ve Bu Konuda Toplumsal Duyarlılık Geliştirme. Sosyolojik ve Hukuksal Boyutlarıyla Töre ve Namus Cinayetleri Uluslararası Sempozyumu (s. 86). Diyarbakır: AKADER. Akseki, A. H. (tb.). Ahlak İlmi ve İslam Ahlakı . Ankara : Nur. Aksu, M. F., & Oral, E. (1998). Female Genital Mutilation (A Reproductive Health Problem of African Women):Case Report. Cerrahpaşa J Med , 29 (2), 107-110. Aktaş, C. (2000). İslamcı Kadının Hikayesi. Y. Ramazanoğlu (Dü.) içinde, Osmanlıdan Cumhuriyet'e Kadının Tarihi Dönüşümü. İstanbul. Aktaş, C. (1991). Kadının Toplumsallaşması ve Fitne. İslami Araştırmalar , 5 (4), 254. Aktaş, C. (1995). Mahremiyetin Tükenişi. İstanbul : Nehir . Alyanak, B. (2012). Şiddet ve Çocuk. Din ve Hayat (15), 84-90. Ankara Tabipler Odası (ATO). (2012). Mayıs 17, 2012 tarihinde http://www.ato.org.tr. adresinden alındı Arsel, İ. (1996). Şeriat ve Kadın. İstanbul: Dilek Ofset. Ataseven, G., & Erdoğ, A. (1999). Vakıf ve Kadın. İstanbul: Hanımlar Eği- tim ve Kültür Vakfı Ateş, A. O. (2000a). Hadis Temelli Kalıp Yargılarda Kadın . İstanbul: Be- yan. Ateş, A. O. (2000b). Kadının Cinsel Sorumluluğu İle İlgili Bazı Rivayetler. İslamiyat , 3 (2), 97-107. Başaran, S. (1998). İbn Hazm'ın Kütüb-i Sitte'ye Bakışı. İslami Araştırma- lar , 2 (6). Berktay, F. (1996). Tek Tanrılı Dinler Karşısında Kadın. İstanbul: Metis. Böhürler, A. (2008). Duvarların Arkasında:Müslüman Ülkelerde Kadın . İstanbul: Timaş. Bulut, İ. (1991). Türkiye'de Erken Evlenme . Türk Aile Ansiklopedisi (Cilt 2). içinde Ankara: Aile Araştırma Grubu . Butler, M. H., Stout, J. A., & Gardner, B. C. (2002). Prayer as a conflict resolution ritual: Clinical implications of religious couple report of relationship softening, healing perspective, and change responsi- bility. American Journal of Family Therapy , 30 (1), 19-37. Cinsel Eğitim Tedavi ve Araştırma Derneği (CETAD). (2012). Mayıs 20, 2012 tarihinde http://www.birgenclikhikayesi.com. adresinden alın- dı Curtis, K. T., & Ellison, C. (2002). Religious Heterogamy and Material Conflict. Journal of Family Issues (23), 551-576. Çağrıcı, M. (2010). İslam Ahlakı Kaynaklarında Aile ve Önemi. Din ve Ha- yat (12). Çakır, R. (2000). Direniş ve İtaat-İki İktidar Arasında İslamcı Kadın. İstan- bul: Metis. Çakır, S. (1994). Osmanlı Kadın Hareketi. İstanbul: Metis. Dayanışma Merkezleri ve Kadın Sığınakları. (2012). Mayıs 17, 2012 tari- hinde www.amargi.org.tr. adresinden alındı Draz, M. A. (2009). Kur'an Ahlakı. İstanbul: İz. Dudley, M. G., & Kosinski, F. A. (1990). Religiosity and marital satisfac- tion: A research note. Review of Religious Research , 32 (1), 78- 86. El-Maverdi. (1998). Edebü’d-Dünya ve’d-din. İstanbul: Çelik. Gazali, M. H. (1973). İhyau ulumi'd-din. (A. Serdaroğlu, Çev.) İstanbul: Bedir. Genç Kız Sığınma Evi Derneği. (2012). Mayıs 16, 2012 tarihinde http://www.genckizsiginmaevi.org. adresinden alındı Gökçeçiçek, A., Eryılmaz, S., & Oder, B. E. (Dü). (2010). Kadın Hakları Uluslararası Hukuk ve Uygulama . İstanbul: Bilgi Üniversitesi . Göle, N. (1994). Modern Mahrem . İstanbul : Metis. Güleç, Y. (2014). Adil Davranışlar Göstermede Din Eğitiminin Rolü (İstan- bul Üniversitesi Öğrencileri Örneği). Konya: Necmettin Erbakan Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayımlanmamış Doktora Tezi. Güler, İ. (1997). Kur'an'da Kadın-Erkek Eşitsizliğinin Temelleri. İslami Araştırmalar , 10 (4), 296-303. Güllüoğlu, F. (2003). Kadına Yönelik Şiddete Yasaların Yetersizliği. Sos- yolojik ve Hukuksal Boyutlarıyla Töre Ve Namus Cinayetleri Ulus- lararası Sempozyumu (s. 98-101). Diyarbakır: AKADER. Gülşeni, M. (2004). Ahlak-ı Kiram. İstanbul: İnsan . Halis, M. (2001). Batman'da Kadınlar Ölüyor. İstanbul: Metis. Heise, L. L., Pitanguy, J., & Germain, A. (Dü). (1994). Violence Against Women: The Hidden Health Burden. Washington: DC Worl Bank. İlkkaracan, P., Gülçür, L., & Arın, C. (1996). Sıcak Yuva Masalı: Aile İçi Şiddet ve Cinsel Taciz (Kadının İnsan Hakları Projesi). İstanbul: Metis. İnternational Federation of Gynecology and Obstetrics (FİGO), Female Circumcision: Female Genital Mutilation. (1992). Mayıs 28, 2012 tarihinde http://www.figo.org. adresinden alındı Kadın Kapısı. (2012). Mayıs 28, 2012 tarihinde http://www.kadinkapisi.org. adresinden alındı Kadının Statüsü Genel Müdürlüğü (KSGM). (2006). Mayıs 15, 2012 tari- hinde http://www.kadininstatusu.gov.tr/saglik.pdf. adresinden alın- dı Karaman, H. (1997). Kadın'ın Şahitliği örtünmesi ve Kamu Görevi. İslami Araştırmalar , 10 (4), 271-278. Karaman, K. (2003). Şehirleşme Sürecinde Bireysel ve Sosyal İlişkiler : Kayseri Örneği. Doğu Anadolu Bölgesi Araştırmaları , 18-28. Kemp, A., Rawlings, E. İ., & Green, B. L. (1991). Posttraumatik Stress Disorder (PTSD) in Battered Women. 4 (1), 137-148. Kiragu, K. (1995). Female Genital Mutilation: A Reproductive Health Con- cern. Population Reports Series J (41). Kırbaşoğlu, H. (1997). Kadın Konusunda Kur'an'a Yöneltilen Başlıca Eleş- tiriler. İslami Araştırmalar , 10 (4), 259-270. Kişi, A. R., & Arslan, E. (2012). Aile ve Sosyal Politikalar Bakanı Fatma Şahin ile Söyleşi. Din ve Hayat (15), 68-72. Lambert, N. M., & Dollahite, D. C. (2006). How Religiosity Helps Couples Prevent, Resolve and Overcome Marital Conflict. Family Relations , 55 (4), 439-449. Macready, N. (1996). Female Genital Mutilation Outlawed in United Sta- tes. BMJ , 313 (7065), 1103. Maden, A. (1991). Evlenme ve Evlenme Şekilleri. Türk Aile Ansiklopedisi (Cilt 2). içinde Ankara: Aile Araştırma Kurumu. Meydaneri, Y. (2006). Sosyolojik Açıdan Kadınlarla İlgili Kalıp Yargılar (Kırıkkale Örneği). Kayseri : Erciyes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi . Mor Çatı. (2011). (https://www.morcati.org.tr., Dü.) Bülten , 3 (13). Muhsin, A. V. (1997). Kur'an ve Kadın . İstanbul: İz. Ökten, Ş. (2008). Toplumsal Cinsiyet ve İktidar: Güneydoğu Anadolu Böl- gesinin Toplumsal Cinsiyet Düzeni . Uluslararası Sosyal Araştır- malar , 2 (8), 302-311. Ömek, H. (2013). Kadına Yönelik Şiddet ve Din İlişkisine Sosyolojik Bir Yaklaşım (Ankara'daki Kadın Sığınma Örneği) Yüksek Lisans Te- zi. Ankara. Öncül, H. (1994). Ve Ribatü'l Bağdadiyye. Nehir Dergisi (7-8). Önür, H., & Güneş, E. (2008). Kadınlarla İlgili Uydurma Hadislerin Kadın- ların Rol Davranışların Üzerine Etkisi: Kütahya İmam Hatip Lisesi örneği. Ağustos 13, 2015 tarihinde http://web.firat.edu.tr. adresin- den alındı Özsoy, Ö. (2002). Çağdaş Kur'an(lar) Üretimi Üzerine-Karı Dövme Olgusu Bağlamında Nisa 34. Ayet Örneği. İslamiyat , 5 (1), 111-124. Öztürk, E. (2008). Türkiye'de Aile İçi Şiddet, Kadın Sığınma Evleri ve Din. İstanbul: Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Doktora Tezi. Öztürk, M. (2015). Cahiliye'den İslamiyet'e Kadın. Ankara : Ankara Okulu . Öztürk, M. (2001). Egemen Bir Dini Söylem Olarak Ataerkillik. İslamiyat , 4 (4), 111-131. R.D.Marsh, & Dallos, R. (2001). Roman Catholic Couples; Wrath and Re- ligion. (40), 343-460. Sponville, A. C. (2004). Büyük Erdemler Risalesi. İstanbul: Bilgi Üniversi- tesi. Subaşı, N., & Akın, A. (2012). Kadına Yönelik Şiddet: Nedenleri Ve So- nuçları. Mayıs 25, 2012 tarihinde http://www.huksam.hacettepe.edu.tr. adresinden alındı Tezcan, M. (1999). Ülkemizde Töre ve Namus Cinayetleri. Töre Cinayetle- ri Panel Bildirileri (s. 24). Ankara: Kadının Statüsü Genel Müdürlü- ğü. Tohidi, N. (2004). İslami Feminizm:Tehlikeler ve Ümit Vadeden Umutlar. (İ. Toker, Dü.) Ankara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi , XLV (11), 279-289. Topçuoğlu, R. (2006). Aile İçi Şiddetle Mücadelede Sosyal Çalışma. Ma- yıs 30, 2012 tarihinde http://bianet.org. adresinden alındı Toubla, N. (1994). Female Genital Mutilation And The Responsibility Of Reproductive Health Professionals. Int J Gynecol Obstet (46), 127-135. Tuksal, H. Ş. (2001). Kadın Karşıtı Söylemin İslam Geleneğindeki İzdü- şümleri. Ankara: Kitabiyat. Tusi, N. (2005). Ahlak-ı Nasırı. Ankara: Fecr. Türk Ceza Kanunu (TCK). (2012). (http://www.mevzuat.gov.tr/MevzuatMetin/1.5.5237.pdf) Uysal, V. (2001). Günümüz Türk Toplumunda Dinsellik ve Kadın/Erkek Aleyhtarlığı Tutumlar. Marmara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi (20), 81-114. Uysal, V. (2006). Türkiye'de Dindarlık ve Kadın. İstanbul : DEM. World Healt Organization (WHO),Child And Adolescent Health And Deve- lopment. (2008). Mayıs 25, 2012 tarihinde http://www.who.int/en/. adresinden alındı World Health Organization (WHO). (1996). Mayıs 27, 2012 tarihinde http://www.who.int/en/. adresinden alındı Yapıcı, A. (2013). Kimlik, Bilinç ve Toplumsal Cinsiyet Bağlamında Din ve Kadın. Adana: Karahan Kitabevi. Yıldız, C. (2003). İntihar Bir Töre Cinayeti mi? Sosyolojik ve Hukuksal Boyutlarıyla Töre ve Namus Cinayetleri Uluslararası Sempozyumu (s. 153-158). Diyarbakır: AKADER.