“Organlarımla Dirilmek İstiyorum.”- Organ Bağışının Dini-Toplumsal Arkaplanı

Organ bağışında sosyo-kültürel yaklaşımlar, dini kaygılar, bilgi ve bilinç düzeyinin etkisine işaret edilirken, Türkiye'de organ bağışının çok düşük oranlarda kalması, bu konuda çalışma yapmanın önemini göstermektedir. Adana örneğinden hareketle Türkiye'de organ bağışına yönelik görüşler ile organ bağışının dini-toplumsal arkaplanını açıklama ve anlama süreci arasındaki ilişkiyi analiz etmeyi amaçlayan bu çalışma, organ bağışı yapılmamasının arkaplanında dini-toplumsal bir zihniyet yapısının olduğunu iddia etmektedir. Organ bağışının dini-toplumsal bağlamında organ bağışı karar verme sürecini etkileyebilecek iç içe geçmiş pek çok faktörün etkisi vardır. Hiçbir dini gelenek resmi olarak organ bağışı ve naklini yasaklamıyor olsa da, aynı dini grupların mensupları, dini anlayışlarına göre, organ bağışı ve naklinin lehinde ya da aleyhinde bir tavır benimsemektedir. Organ bağışı konu olduğunda dini kaygılar, önemli etkenlerden birisi olarak karşımıza çıkmaktadır. Türkiye’de organ bağışı oranları diğer Avrupa ülkeleri ile kıyaslandığında çok yetersiz kalmaktadır. Bu araştırmada, ülkemizde organ bağışı konusunda yaşanan yetersiz durum analiz edilmeye çalışılmış ve organ bağış oranlarının düşük olma nedenleri ortaya çıkarılarak konuyla ilgili çözüm önerileri üretilmeye çalışılmıştır. Organ bağışının toplumsal arkaplanından hareket edilerek, organ bağışına engel olan faktörler, dokuz boyutta kavramsallaştırılmıştır. Toplumsal ve kültürel boyutlarıyla birlikte organ bağışı, çok boyutlu ve karmaşık yönlere sahiptir. Organ bağışını yaygınlaştırmak için bu faktörlere dönük çalışma gerçekleştirmek gerekir.

Anahtar Kelimeler:

Organ bağışı, dini-toplumsal arkaplan, zihniyet, yeniden diriliş, yetersiz bağış, Adana

PDF

___

Abadie A, Gay S. (2006). The Impact of presumed consent legislation on cadaveric organ donation: a cross-country study. J. Health Econ, 25: 599-620.
Acar, H. İbrahim (2007). Organ bağışının dinimizdeki yeri. Atatürk Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, S. 27, 17-30.
Adıvar, A. Adnan (2000). Tarih Boyunca İlim ve Din. İstanbul, Remzi Kitabevi.
Al-Faqih, SR (1991) The Influence of Islamic views on public attitudes towards kidney transplant donation in a Saudi arabian community. Public He-alth. 105(2): 161-165.
Alkhawari FS, Stimson GV, Warrens AN. (2005). "Attitudes toward transplan-tation in U.K. Muslim Indo-Asians in West London." Am J Transplant. 5(6): 1326-1331.
Aslam M, Hameed W. (2008). UK Muslim graduates need more information about organ donation and translant, Transplant International, 21: 92-93.
Aykas, A.; A. Uslu; S.M. Doğan (2015). "Intellectuality and attitudes of clergy about organ donation in Turkey: Metasynthesis of observational stu-dies". Transplantation Proceedings, 47, 1066-1069.
Barsoum RS. (2002). Overview: End-stage renal disease in the developing world. Artif Organs, 26: 737-746.
Başal, Bilgen (2015). "The reasons of low organ donation rates and remedy suggestions: a field survey". International Journal of Social Science, 33: 207-221.
Baykan Z, Naçar M, Yamanel R, Uzun AÖ, Daglıtuncezdi S, Davran H ve ark. (2009). Tıp fakültesi birinci sınıf öğrencilerinin organ-doku nakli konu-sundaki bilgi, tutum ve davranışları. Ulusal Cerrahi Dergisi, 25(4):137-141.
Berger P. L., Luckmann T. (2008). Gerçekliğin sosyal inşası. (Çev. Vefa Say-gın Öğütle). İstanbul: Paradigma Yayınları.
Bölükbas N, Eyüpoglu A, Kurt P. (2004). Organ bağışı hakkında üniversite öğrencilerinin düşünceleri. OMÜ Tıp Dergisi; 21(2): 73-77.