İslam’ın Sekülerleşmesi: Kapsamlı Bir Analize Doğru

İslam ve sekülerleşme arasındaki ilişki, İslam’ın modern dünyaya adaptasyon sürecinin kendine has özelliklerini anlama noktasında büyük merak uyandıran bir problemdir. Her şeyden önce, sekülerleşmenin İslam dünyasına girişi, onun yalnızca Müslüman toplumların tedrici olarak evrimleşmelerinin bir sonucu olmadığı, aynı zamanda sekülerist ideolojiyi savunan Batı tarzı politik rejimleri beraberinde getirdiği ve bunu topluma yukarıdan dayattığı için çağdaş İslami hareketlerin sekülerleşme konusuna son derece olumsuz bakmaları rastlantı değildir. Ancak İslam toplumlarının kendine has özelliklerini anlamak için,  daha evvel yapılan çalışmalarda görülen klasik “medeniyetler çatışması” çerçevesinden daha derinlere inmek gerekecektir. Başka bir deyişle, bilim adamlarının ilgi odağını İslam ve sekülerizm arasındaki mücadeleden ziyade, İslam ve sekülerleşme arasındaki ilişkiyi incelemeye yöneltmek gerekmektedir. Dolayısıyla bu çalışmada, İslam toplumlarının sekülerleşmeye doğru giden doğal evrimini tespit etmek ve İslam ile sekülerleşmenin temel dinamiklerinin birbirleriyle ne tür bir ilişki içerisinde olduğunu ortaya koymak için, Dünya Değerler Araştırmasının verilerine dayanarak kapsamlı ve teorik temelli bir bakış açısının üzerinde durulacaktır.

___

  • Abed-Kotob, S 1995. The Accommodationists Speak: Goals and Strategies of the Muslim Brotherhood of Egypt // International Journal of Middle East Studies. Vol. 27 (3).
  • Berger, P L. 1969. Sacred Canopy, New York.
  • Brown, G. 1992. A Revisionist Approach to Religious Change // Religion and Modernization: Sociologists and Historians Debate the Secularization Thesis / Ed. S. Bruce. Oxford.