Klasik Yunanca ve Latince Metinlerde Görülen Bozulmaların Nedenleri

Ortaçağa gelinceye kadar antik Yunanca ve Latince metinler, sözcükler arasında boşluk bırakılmadan yazılmış ve kopya edilmiştir. Bunun yanı sıra Hellenistik Döneme kadar Yunanca metinlerde vurgu sistemi kullanılmamış, vurgu işaretlerinin yazılması için bir sistem bulunduktan sonra bile bu sistem, Ortaçağın ilk yarısına kadar hayata geçirilmemiştir. Söz konusu bu iki neden, yazıcıların dikkatlerinin kolayca dağılmasına ve kopya ettikleri antik metinlerin ciddi şekilde bozulmasına neden olmuştur. Hellenistik Dönem öncesinde başlayan, özellikle Ortaçağda metni asıl haline getirmek için düzeltme emendatio çabasıyla ya da metne yeni sözcükler ve parçalar ekleyip metnin aslını bozmakla interpolatio içinden çıkılmaz bir durum alan, metin bozulmalarının en önemli nedenlerinden biri çoğu yazıcının isteyerek ya da istemeyerek önündeki metnin doğru ve eksiksiz kopyasını yapmakta yetersiz oluşudur. Bu kişilerin sık sık dikkatlerinin dağılması ilk bakışta şaşırtıcı gelse de kısa bir metnin bile eksiksiz ve birebir kopyasını yapmanın ne kadar zor ve zahmetli bir iş olduğu bu işin uzmanları tarafından iyi bilinir. Bu makalenin amacı antik metinlerde görülen bozulmaların nedenlerine ilişkin kısa bir bilgi vermektir

Ancient texts were written without word-division and an effort was not made to change this custom in Greek or Latin texts until the middle ages. Besides the system of accentuation especially in Greek texts was not invented until the Hellenistic period and it was not completely used for a long time even after its invention and again it was not until the early middle ages that the writing of accents became normal practice. It seems that the primary cause of corruptions of ancient texts is just an effort from the very beginning of the Hellenistic Period and especially in Middle Ages to emend the original text by putting it in order or interpolate by adding new words or pieces. In addition scribes’ inability or ignorance played a great role to make an inaccurate copy of the text as a result of that errors occurred either voluntarily or involuntarily. The aim of this article is to give a brief information about the causes of corruptions occurred in ancient texts.

___

  • Blanck, H. 2000, Antikçağda Kitap (çev. Z. Aksu Yılmazer), Ankara.
  • Çelgin, G. 1990, Eski Yunan Edebiyatı, İstanbul.
  • Erim, M. 1987, Latin Edebiyatı, İstanbul.
  • Johnson, R.R. 1970, “Ancient and Medieval Accounts of the “Invention” of Parchment”, California Studies in Classical Antiquity 3: 115-122.
  • Pfeiffer, R. 1968, History of Classical Scholarship: from the Beginnings to the end of the Hellenistic Age, Oxford.
  • Reynolds, L.D. – Wilson, N.G. 1992, Scribes & Scholars, A Guide to the Transmission of Greek & Latin Literature, Oxford.
  • Şentuna, C. 1998, Theophrastos, Karakterler, Ankara.
  • 2002, Diogenes Laertios, Ünlü Filozofların Yaşamları ve Öğretileri, İstanbul.
Colloquium Anatolicum-Cover
  • ISSN: 1303-8486
  • Yayın Aralığı: Yıllık
  • Başlangıç: 2002
  • Yayıncı: Türk Eskiçağ Bilimleri Enst.