Isaura ve Çevre Yerleşimlerden Demir Çağı Boyalı Kapları

Çalışmanın konusunu, Isauria Bölgesi kentlerindeki yüzey araştırmalarında tespit edilen Demir Çağı boyalı çanak-çömlek parçaları oluşturmaktadır. Malzemeler, Isauria Bölgesi’nin önemli antik yerleşimleri Isaura başta olmak üzere Oduncu Kalesi, Cicek Höyük ve Çukurbağ Yel Değirmeni Kalesi buluntularıdır. Bu ça - lışmayla Isaura yerleşimi ve çevresi Demir Çağı kapları aracılığıyla söz konusu antik yerleşimler arasındaki ilişki anlaşılmaya çalışılmıştır. Değerlendirmeye aldığımız Isauria Bölgesi yerleşimleri kaplarında Alişar IV geleneği baskın olarak hissedilmektedir. Bazı kapların ise doğrudan Kilikia ithali olduğu görüşündeyiz. Bahsi geçen yerleşimlerde kazı çalışması olmadığı için kapların form ve bezemeleri, benzerleri ile karşılaştırılarak tarihlendirilmiştir.

Iron from Isaura and Surrounding Settlements Age Painted Containers

The subject of this study is the Iron Age painted ceramics that were found during the survey in the Isaura ancient city and its surroundings. The ceramic are the finds of the important ancient settlements of the Isauria Region, mainly Isaura, Oduncu Castle, Cicek Höyük and the Cukurbag Yel Değirmeni Castle. In this study, the relation- ship between the Isaura settlement and its surroundings was tried to be understood through Iron Age ceramics. Alişar IV tradition are felt predominantly in the ceramics of the Isauria Region settlements discussed in this study. Some ceramic are thought to be directly imported from Cilicia. Since there was no excavation works in these settle- ments, the forms and decorations of the ceramics were dated by comparing them with similar ones.

___

  • Akçay, A. 2011 Arkeolojik ve Filolojik Belgeler Işığında Tabal Ülkesi, Gazi Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Arkeoloji Anabilim Dalı (Yayımlanmış Doktora Tezi), Ankara.
  • -2014 “Tabal Ülkesinin Tarihsel Süreci Üzerine Bir Değerlendirme”, Tarih İncelemeleri Dergisi XXIX/1: 37-58.
  • Akurgal, E. 1955 Phrygische Kunst, Ankara.
  • Arık, R. O. 1936 “Göllüdağ Hafriyatı, Türk Tarih, Arkeologya ve Etnografya Dergisi-III: 3-20.
  • Arslan, N. 2010 Kilikya Demir Çağı Seramiği İthal Boyalı Seramikler ve İlişkiler, İstanbul.
  • Bahar, H. 1995 “Ilgın Çevresi Höyükleri”, 13. Araştırma Sonuçları Toplantısı I, Ankara:153-184.
  • -1996 “Isauria Bölgesi’nin Antik Çağdaki Yerleşim Merkezleri”, Anadolu Araştırmaları XIV, Prof. Dr. Afif Erzen’e Armağan: 51-91.
  • -1998 “Hatip-Kurunta Anıtı ve Çevresi Yüzey Araştırmaları 1996”, 15. Araştırma Sonuçları Toplantısı II, Ankara:105-120.
  • -1999a “Konya ve Çevresi Yüzey Araştırmaları”, 16. Araştırma Sonuçları Toplantısı, II, Ankara: 23-55.
  • -1999c “The Konya Region in the Iron Age and Its Relations with Cilicia”, Anatolian Studies, Vol. 49, Anatolian Iron Ages 4. Proceedings of the Fourth Anatolian Iron Ages Colloquium Held at Mersin, 19-23 May 1997, British Institute at Ankara: 1-10.
  • -1999b Demir Çağı’nda Konya ve Çevresi, Konya.
  • -2003 “Konya Karaman Yüzey Araştırmaları”, 20. Araştırma Sonuçları Toplantısı II: 171-181.
  • -2005 “Konya Karaman İlleri ve İlçeleri 2004 Yılı Yüzey Araştırmaları”, 23. Araştırma Sonuçları Toplantısı I, Ankara: 95-106.
  • -2007 “Konya Karaman İlleri ve İlçeleri 2005 Yılı Yüzey Araştırmaları”, 24. Araştırma Sonuçları Toplantısı I, Ankara: 481-501.
  • -2008 “Konya Karaman 2006 Yılı Yüzey Araştırmaları”, 25. Araştırma Sonuçları Toplantısı, I, Ankara: 235-255.
  • -2009 “Konya Karaman İlleri ve İlçeleri 2007 Yılı Yüzey Araştırmaları”, 26. Araştırma Sonuçları Toplantısı I, Ankara: 117-135.
  • -2010 “Konya Karaman İlleri ve İlçeleri Arkeolojik Yüzey Araştırmaları, 2008”, 27. Araştırma Sonuçları Toplantısı 3, Ankara: 415-435.
  • -2011 “Konya Karaman İlleri ve İlçeleri Arkeolojik Yüzey Araştırmaları 2009”, 28. Araştırma Sonuçları Toplantısı 2, Ankara: 303-320.
  • Bahar, H. - Ö. Koçak 2004 Eskiçağ Konya Araştırmaları 2, (Neolitik Çağ’dan Roma Dönemi Sonuna Kadar), Konya.
  • Baldıran, A. 2008 “2005 Yılı Taşkent (Konya) Yüzey Araştırması”, 25. Araştırma Sonuçları Toplantısı 1, Ankara: 27-42.
  • Balkan, K. - O. Sümer 1968 “1967 Yılı Hacıbektaş (Suluca Karahöyük)”, Türk Arkeoloji Dergisi XVI-II: 15-39.
  • Bayburtluoğlu, İ. 1976 “Eskiyapar ‘Phryg Çağı’”, VIII. Türk Tarih Kongresi, Ankara: 169-182.
  • Bean, G. E. - T. B. Mitford 1970 Journeys in Rough Cilicia 1964-1968, Wien.
  • Beyer, D. - F. Laroche-Traunecker - J. Patrier - A. Tibet 2013 “Zeyve Höyük-Porsuk: Papport Preliminaire sur la Campagne 2012”, Anatolia Antiqua XX: 201-234.
  • Bossert, E. M. 1963 “Die importierte Keramik aus den phrygischen Schichten von Büyükkale (Boğazköy)”, ed. Prof. Dr. Ernst Kühnel, Mitteilungen der Deutschen Orient Gesellschaft zu Berlin (MDOG) 94: 53-72.
  • -2000 Die Keramik Phrygischer Zeit Von Boğazköy; Funde Aus Den Grabungskampagnen 1906, 1907, 1911, 1912, 1931-1939 und 1052-1960; Boğazköy-Hattusa; Ergebnisse der Ausgrabungen XVIII, Mainz Am Rhein.
  • Canlıer, S. 2007 Soli Höyük Orta ve Geç Demir Çağı (İÖ IX-VII. yüzyıl) Konsantrik Daire Bezemeli Seramikleri, Dokuz Eylül Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Arkeoloji Anabilim Dalı, (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), İzmir.
  • Crespin, A. S. 1999 “Between Phrygia and Cilicia: The Porsuk Area at the Beginning of the Iron Age”, Anatolian Studies, Vol. 49, London: 61-71.
  • Çakalgöz, S. Y. 2013 “Seyitömer Höyük Boyalı Phryg Keramiği”, Pamukkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi 16: 113-131.
  • Doğanay, O. 2011 “Zengibar Kalesi (Bozkır/Konya) 2010 Yılı Yüzey Araştırması”, 29. Araştırma Sonuçları Toplantısı 3, Ankara: 403-423.
  • -2012 “Zengibar Kalesi (Bozkır/Konya) 2011 Yılı Yüzey Araştırması”, 30. Araştırma Sonuçları Toplantısı, 2. Cilt, 28 Mayıs-1 Haziran 2012, Çorum, T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığı, Kültür Varlıkları ve Müzeler Genel Müdürlüğü Yayınları, Çorum: 97-105.
  • -2016 “Zengibar Kalesi (İsaura) 2010-2015 Yılları Yüzey Araştırmaları: İlk Sonuçlar ve Düşünceler”, İdil 21: 389-408.
  • -2019 “Ancient Road Networks Reaching Central Anatolia and the Mediterranean Coast From Isaura (Zengibar Castle): A First Assessment”, Ç. Maner (ed.), 9th International Anamed Annul Symposium: Crossroads, Konya Plain from Prehistory to the Byzantine Period, 6-7 Aralık 2014, İstanbul: 223-234.
  • Doğanay, O. - E. Köker 2013 “Zengibar Kalesi (Bozkır/Konya) 2012 Yılı Yüzey Araştırması”, 31. Araştırma Sonuçları Toplantısı, 1, Ankara: 207-214.
  • Doğanay, O. - S. Sunay - E. Köker 2014 “Zengibar Kalesi (Bozkır/Konya) 2013 Yılı Yüzey Araştırmaları”, 32. Araştırma Sonuçları Toplantısı, 1, Ankara: 431-436.
  • Doğanay, O. - E. Köker - A. Yılmazer - S. Altun 2015 “Zengibar Kalesi (Isaura) 2014 yılı Yüzey Araştırmaları”, 33. Araştırma Sonuçları Toplantısı 2, Ankara: 207-216.
  • Dönmez, Ş. 2003 “Yeni Bulguların Işığında Orta Karadeniz Bölgesi Demir Çağı Çanak-Çömleğine Bir Bakış”, Anadolu/Anatolia 24, 2003: 1-17.
  • -2005a “Orta Karadeniz Bölgesi’nde Önemli Bir Demir Çağı Yerleşmesi: Ladik-Köyiçi Tepesi/ Ikizari”, Anadolu Araştırmaları/ Jahrbuch für Kleinasiatische Forschung XVIII/1: 65-109.
  • -2005b “Amasya Province in the Iron Age”, Anatolian Iron Ages 5, Proceedings of the Fifth Anatolian Iron Ages Colloquium (6- 10 August 2001, Van). London: 65-74.
  • -2015 “Oluz Höyük Kazıları Işığında Kuzey-Orta Anadolu (Pontika Kappadokia) Akhaimenid Varlığına Güncel Bir Bakış”, TÜBA-AR 18: 71-107.
  • Dönmez, Ş. - E. Naza-Dönmez 2009 “Amasya-Oluz Höyük Kazısı 2007 Dönemi Çalışmaları: İlk Sonuçlar”, Belleten 73: 395-422.
  • Dupré, S. 1983 Porsuk I, La Céramique De L’age Du Bronze Et De L’age Du Fer, Instıtu Français D’études Anatoliennes, Éditions Recherche Sur les Civilisations, Paris.
  • Durukan, M. 2007 “Arkaik Dönem Seramikleri”, Serra Durugönül (ed.), Dağlık Kilikia’da Bir Antik Kent Kazısının Sonuçları Nagidos, Antalya: 43-112.
  • Emre, K. 1973 “Sultanhanı Höyüğü’nde 1971-1972 Yıllarında Yapılan Kazılar”, Anadolu 15: 87-118.
  • Ergürer, H. 2016a “Kınık Höyük Demir Çağı Boyalılarında Bezeme Geleneği”, Olba XXIV: 67-171.
  • -2016b Niğde Kınık Höyük Demir Çağı Seramikleri, Atatürk Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Protohistorya ve Önasya Arkeoljisi Anabilim Dalı, (Yayımlanmamış Doktora Tezi), Erzurum. Genz, H. 2001 “Iron Age Pottery From Çadır-Höyük”, Anatolica XXVII: 159-170.
  • -2004 Büyükkaya I. Die Keramik Der Eisenzeit, Funde aus den Grabungskampagnen 1993 bis 1998, Mainz am Rhein.
  • Gerber, C. 2003 “Die Keramikgruppen von Tavium/Büyüknefes”, Anatolia Antiqua 11: 223-251.
  • Gündüz, R. 2019 Gökhöyük Bağları Höyüğü Demir Çağı Seramiği, Selçuk Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Klasik Arkeoloji Anabilim Dalı, (Yayımlanmamış Doktora Tezi), Konya.
  • Goedegebuure, P. - T. Hout - J. Osborne - M. Massa - F. Şahin 2020 “Türkmen-Karahöyük 1: a new Hieroglyphic Luwian inscription from Great King Hartapu, son of Mursili, conqueror of Phrygia”, Anatolian Studies 70: 1-16.
  • Hanfmann, G. M. A. 1963 “The Iron Age Pottery of Tarsus”, H. Goldman (ed.), Excavations At Gözlü Kule, Tarsus, Volume III, Princeton, New Jersey: 18-332.
  • Kara, S. 2019 Ovaören - Yassıhöyük Demir Çağı Hayvan Figürlü Seramikleri, Ankara Hacı Bayram Veli Üniversitesi, Lisans Üstü Eğitim Enstitüsü, Arkeoloji Anabilim Dalı (Yayımlanmış Yüksek Lisans Tezi), Ankara.
  • Kealhofer, L. - P. Grave 2011 “The Iron Age on the Central Anatolian Plateau”, R. Sharon - M. Steadman-Gregory (eds.), The Oxford Handbook of Ancient Anatolia, 10.000-323 B.C.E., Oxford: 415-442.
  • Koşay, H. Z. - M. Akok 1966 Türk Tarih Kurumu Tarafından Yapılan Alaca Höyük Kazısı, 1940-1948’deki Çalışmalara ve Keşiflere Ait İlk Rapor, Ankara.
  • Köker-Gökçe, E. 2017 Yüzey Araştırmaları Işığında Isaura (Zengibar Kalesi) Seramikleri, Dokuz Eylül Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Arkeoloji Anabilim Dalı (Yayımlanmamış Doktora Tezi), İzmir.
  • Küçükarslan, N. 2017 Middle Iron Age Pottery From Yassıhöyük (Kırşehir): A Central Anatolian Assemblage, The department of Archaeology, The Graduate School of Economics and Social Sciences of İhsan Doğramacı Bilkent University, (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Ankara.
  • Massa, M. - C. Bachhuber - F. Şahin - Y. Tuna - N. Bostancı-Kolankaya, 2018 “Konya İli Karatay ve Çumra İlçeleri Arkeolojik Yüzey Araştırması 2017 Yılı”, 36. Araştırma Sonuçları Toplantısı 3, Ankara: 17-34.
  • Massa, M. - J. Osborne 2019 “The KRASP 2019 field season and the discovery of an Iron Age capital at Türkmen- Karahöyük”, Heritage Turkey 9: 33-34.
  • Massa, M. - C. Bachhuber - F. Şahin - N. Bostancı-Kolankaya - Y. Tuna 2019a “The Konya Regional Archaeological Survey Project, The 2017 and 2018 Field Seasons”, Anatolica XLV: 159-180.
  • Massa, M. - C. Bachhuber - F. Şahin - D. Sarı - H. Erpehlivan - Y. Tuna 2019b “Konya İli Karatay ve Çumra İlçeleri Arkeolojik Yüzey Araştırması 2018 Yılı”, 37. Araştırma Sonuçları Toplantısı 2, Ankara: 511-528.
  • Matsumura, K. 2005 Die Eisenzeitliche Keramik in Zentralanatolien aufgrund der Keramik in Kaman- Kalehöyük, Inaugural-Dissertation zur Erlangung des Doktorgrades im Fachbereich Geschichichts-und Kulturwissenschaften der Freien Universtität, Berlin.
  • -2008 “The Early Iron Age in Kaman-Kalehöyük: The Search For Its Roots”, D. Bonatz - M. Rainer - F. Czichon - J. Kreppner (eds.), Fundstellen: Gesammelte Schriften zur Archäologie und Geschichte Altvorderasiens ad honorem Hartmut Kühne, Wiesbaden, 41-50.
  • Mazzoni, S. - A. D’agostino - V. Orsi 2010 “Survey of the Archaeological Landscape of Uşaklı/ Kuşaklı Höyük (Yozgat)”, Anatolica XXXVI: 111-163.
  • Mellaart, J. 1955 “Iron Age Pottery from Southern Anatolia”, Belleten, Cilt XIX, Sayı 74: 15-130.
  • Omura, S. 2006 “Preliminary Report on the 20th Excavation Season at Kaman-Kalehöyük (2005)”, Kaman-Kalehöyük 15, Anatolian Archaeological Studies vol. XV, Japanese Instittute of Anatolian Archaeology, The Middle Eastern Culture Center in Japan:1-62.
  • -2007 “Preliminary Report on the 21th Excavation Season at Kaman-Kalehöyük (2006)”, Kaman-Kalehöyük 16, Anatolian Archaeological Studies. XVI: 1-43.
  • -2008 “Archaeological Surveys at Yassıhöyük”, Anatolian Archaeological Studies XVII: 97-170. Osborne, J. - M. Massa - F. Şahin - H. Erpehlivan - C. Bachhuber 2020 “The city of Hartapu: results of the Türkmen-Karahöyük Intensive Survey Project”, Anatolian Studies 70: 1-27.
  • Osten H. H. 1937a The Alishar Höyük, Seasons of 1930-32, Part II, OIP 29, Chicago, Illinois.
  • -1937b The Alishar Höyük, Seasons of 1930-32, Part III, OIP 30, Chicago, Illinois.
  • Özaydın, T. 1999 Yumuktepe Demir Çağı Çanak Çömleği, İstanbul Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Eskiçağ Tarihi Anabilim Dalı (Yayımlanmamış Yüksek Lisans tezi), İstanbul.
  • Özcan, B. 1992 “Sulusaray-1990 Kurtarma Kazısı”, II. Müze Kurtarma Kazıları Semineri, Ankara: 167-200.
  • Özdemir, M. A. 2016 Nevşehir Suluca Karahöyük Demir Çağ Boyalı Seramikleri, Atatürk Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Protohistorya ve Önasya Arkeolojisi (Yayımlanmış Yüksek Lisans Tezi), Erzurum.
  • Özgüç, T. - N. Özgüç 1949 Türk Tarih Kurumu Tarafından Yapılan Karahöyük Hafriyat Raporu, Ankara.
  • -1953 “Kültepe (Karahöyük) Hafriyatı 1950”, Belleten, Cilt XVII, Sayı 66: 251-288.
  • -1971 Demir Devrinde Kültepe ve Civarı, Ankara.
  • -1975 “Kululu Hakkında Yeni Gözlemler”, Anadolu 17: 1-18.
  • -1978 Maşat Höyük Kazıları ve Çevresindeki Araştırmalar, Ankara.
  • Özkan, S. 1990 “Beyşehir Civarında Bulunmuş olan Eserler”, Belleten, Cilt LIV, Sayı 210: 583-589.
  • Polacco, L. 1970 “Topaklı. Campagna Di Scavo 1969”, Relazione preliminare in SMEA (Studi Micenei ed Egeo-Anatolici), XI: 7-25.
  • Sams, G. K. 1994 The Early Phrygian Pottery, The Gordion Excavations, 1950-1973: Final Reports Volume IV, Pennsylvania.
  • Summers, M. E. F. - A. Karol - G. D. Summers 1995 “The Regional Survey at Kerkenes Dağ: An Interim Report on the Seasons of 1993 and 1994”, Anatolian Studies 45: 43-68.
  • Steadman, S. R. - G. McMahon - J. C. Ross - M. Cassis - J. D. Geyer - B. Arbuckle - M. von Baeyer 2013 “The 2009 and 2012 Seasons Of Excavation At Çadır Höyük On The Anatolian North Central Plateau”, Anatolica XXXIX: 113-167.
  • Strabon Antik Anadolu Coğrafyası (Geographika, Kitap XII-XIII-XIV) XIV- V/1, (Çev. A. Pekman), İstanbul, 2009.
  • Strobel, K. - Ch. Gerber 2000 “Tavium (Büyüknefes, Provinz Yozgat) - Ein regionales Zentrum Anatoliens. Bericht über den Stand der Forschungen nach den ersten drei Kampagnen (1997-1999)”, Istanbuler Mitteilungen 50: 215-265.
  • Şenyurt, S. Y. - A. Akçay 2018 “Topada Yazıtına Bir Bakış: Geç Hitit Döneminde Orta Anadolu’da Güç Dengeleri”, TÜBA-AR 22: 95-117.
  • Temizer, R. 1954 Kayapınar Höyüğü Buluntuları”, Belleten XVIII/71: 317-330.
  • Temizsoy, İ. - M. V. Uysal - K. Mertek 1984 “Zengibar Kalesi-Isaura”, Karaman Müzesi Yıllığı 2: 1-23
  • Tezcan, B. 1968 “1968 Göllüdağ Kazısı”, Türk Arkeoloji Dergisi XVII-2: 211-235.
  • -1992 “1969 Göllüdağ Kazısı”, Türk Arkeoloji Dergisi XXX: 1-30.