Türkiye’de Turizm ve Ekonomik Büyüme: Fourier Yaklaşımı

Bu çalışma Türkiye’de 2003Q1-2019:Q3 dönemi için turizm gelirleri ve ekonomik büyüme arasındaki ilişkiyi Fourier yaklaşımı çerçevesinde ele almaktadır. Fourier ADF birim kök testine ait sonuçlar iki değişkenin de I(1) olduğunu göstermektedir. Bunun üzerine, söz konusu değişkenler arasındaki uzun dönemli ilişkinin varlığını araştırmak için Fourier ADL ve Fourier ADL saklı eşbütünleşme testleri uygulanmıştır. Eşbütünleşme testlerinden elde edilen sonuçlara göre, uzun dönemde ekonomik büyümeden turizm gelirlerine doğru olmak üzere tek yönlü bir ilişki bulunmaktadır. Son olarak, uzun dönem katsayıları DOLS yöntemi aracılığıyla tahmin edilmiştir. Ham veriler dikkate alındığında, ekonomik büyümede meydana gelen yüzde birlik bir artış turizm gelirlerinin yüzde 0.57 artmasına neden olmaktadır. Değişkenlerin asimetrik bileşenleri dikkate alındığında ise ekonomik büyümede görülen yüzde birlik bir artış turizm gelirlerinin yüzde 1.41 artmasına yol açmaktadır.

Anahtar Kelimeler:

Turizm Gelirleri, Ekonomik Büyüme, Fourier Yaklaşımı, Türkiye

Tourism and Economic Growth in Turkey: Fourier Approach

This study deals with the relationship between tourism revenues and economic growth in Turkey over the period 2003Q1-2019Q3 within the framework of Fourier approach. The results of the Fourier ADF unit root test show that the two variables are I(1). Upon this, the Fourier ADL and the Hidden Fourier ADL cointegration tests are applied to investigate the existence of long-term relationship among the aforementioned variables. According to the results of cointegration tests, there is a unidirectional long-term relationship running from economic growth to tourism revenues. Finally, long-term coefficients are estimated through the FMOLS method. A one percent increase in economic growth causes a 0.67 percent increase in tourism revenues considering raw data. According to the asymmetric components of the variables, a one percent increase in economic growth leads to a 1.41 percent increase in tourism revenues.

Keywords:

Tourism Revenues, Economic Growth, Fourier Approach, Turkey,

PDF

___

Altıner, A. (2019). Turizm ve ekonomik büyüme ilişkisi: Türkiye örneği (1969- 2018). Anadolu İktisat ve İşletme Dergisi, 3(2), 114-133.
Antonakakis, N., Dragouni, M. and Filis, G. (2015). How strong is the linkage between tourism and economic growth in Europe? Economic Modelling, 38(1), 142-155.
Aratuo, D. N., Etienne, X. L., Gebremedhin, T. and Fryson, D. M. (2019). Revisiting the tourism-economic growth nexus: evidence from the United States. International Journal of Contemporary Hospitality Management, 31(9), 3779-3798.
Aytun, C. and Akın, C. S. (2019). The relationship between tourism income, tourism expenditure and gross domestic product in Turkey: a gradual shift causality application. O. Uçan, (Ed.), In book: Discussions between Economic Agents: Time Series Analysis in Social Sciences, (p.p. 5-31), Publisher: Iksad Publishing House.
Bal, H., Akça, E. E. and Bayraktar, M. (2016). The contribution of tourism to economic growth: a research on the Turkey. Journal of Academic Approaches, 7(1), 1-20.
Ballı, E., Sigeze, Ç. and Coşkun, N. (2020). Türkiye’de turizm ve ekonomik büyüme arasındaki doğrusal olmayan nedensellik ilişkisi. Çankırı Karatekin Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 10(1), 97-117.
Banerjee, P., Arcabic, L. and Lee, H. (2017). Fourier ADL cointegration test to approximate smooth breaks with new evidence from crude oil market. Economic Modelling, 67(C), 114-124.
Becker, R., Enders, W. and Lee, J. (2006). A stationairy test in the presence of an unknown number of smooth breaks. Journal of Time Series Analysis, 27(3), 381-409.
Beşel, F. and Uyğun, U. (2017). The relationship between economic growth and tourism income: the case of Turkey. 3rd SCF International Conference on Economic and Social Antalya Impacts of Globalization, 5-7 October, Antalya, 15-23.
Bingöl, N., Pehlivan, C. and Han, A. (2020). Turizm gelirleri-makro değişkenler arasındaki ilişkinin Türkiye için ampirik olarak incelenmesi. EKEV Akademi Dergisi, 24(82), 245-262.
Bozgeyik, Y. and Yoloğlu, Y. (2015). Türkiye’de turizm gelirleri ile GSYİH arasındaki ilişki: 2002-2014 dönemi, Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 8(40), 627-640.
Bozkurt, E. and Topçuoğlu, Ö. (2013). Türkiye’de ekonomik büyüme ve turizm ilişkisi. Gümüşhane Üniversitesi Sosyal Bilimler Elektronik Dergisi, 4(7), 91-105.
Christopoulos, D. and Leon-Ledesma, M. A. (2010). Smooth breaks and non- linear mean reversion: post-Bretton woods real exchange rates. Journal of International Money and Finance, 29(6), 1076-1093.
Çoban, O. and Özcan, C. C. (2013). Türkiye'de turizm gelirleri-ekonomik büyüme ilişkisi: nedensellik analizi (1963-2010). Eskişehir Osmangazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 8(1), 243-261.
Dereli, D. D. and Akiş, E. (2019). Türkiye’de turizm gelirleri ile iktisadi büyüme arasındaki ilişkinin analizi (1970-2016). Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 33(2), 467-478.
Durbarry, R. (2004). Tourism and economic growth: the case of Mauritius. Tourism Economics, 10(4), 389-401.
Gündüz, L. and Hatemi-J, A. (2005). Is the tourism-led growth hypothesis valid for Turkey? Applied Economics Letters, 12(8), 499-504.
Gök, A., Tuna, H., Binbaşıoğlu, H. and Kuluşaklı, S. (2012). 2008 yılında meydana gelen ekonomik krizin turizm açısından değerlendirilmesi: Türkiye’nin diğer Akdeniz çanağı ülkelerine göre durumu. Turgut Özal Uluslar arası Ekonomi ve Siyaset Kongresi-II Küresel Değişim ve Demokratikleşme, 19-20 Nisan, Malatya, 1042-1060.
Gövdeli, T. (2018). Ekonomik özgürlük, turizm ve ekonomik büyüme: BRICST ülkelerinde Konya bootstrap nedensellik analizi. Uluslararası İktisadi ve İdari İncelemeler Dergisi, Prof. Dr. Harun Terzi Özel Sayısı, 379-390.
Jackman, M. and Lorde, T. (2012). Economic growth and tourism in Barbados: a test of the supply-side hypothesis. Tourismos: An International Multidisciplinary Journal of Tourism, 7(2), 203-215.
Kanca, O. C. (2015). Turizm gelirleri ve ekonomik büyüme: Türkiye örneği (1980-2013). Marmara Sosyal Araştırmalar Dergisi, 8, 1-14.
Katırcıoğlu, S. T. (2009). Revisiting the tourism-led-growth hypothesis for Turkey using the bounds test and Johansen approach for cointegration. Tourism Management, 30(1), 17-20.
Kaygısız, A. D. (2015). Net Turizm Gelirleri ve Büyüme İlişkisi: Var Model- Granger Nedensellik Analizi. Alanya Isletme Fakültesi Dergisi, 7(2), 155-
164. Kızılgöl, Ö. and Erbaykal, E. (2008). Türkiye'de turizm gelirleri ile ekonomik büyüme ilişkisi: bir nedensellik analizi. Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 13(2), 351-360.
Kızılkaya, O., Sofuoğlu, E. and Karaçor, Z. (2016). Türkiye’de turizm gelirleri- ekonomik büyüme ilişkisi: ARDL sınır testi yaklaşımı. Yönetim ve Ekonomi: Celal Bayar Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 23(1), 203-215.
Kızılkaya, O. (2018). Türkiye’de turizm gelirleri ve büyüme ilişkisinin bootstrap nedensellik testi ile incelenmesi. Dicle Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 21, 218-227.
Oh, C. O. (2005). The contribution of tourism development to economic growth in the Korean economy. Tourism Management, 26(1), 39-44.
Özcan, C. C. (2015). Turizm gelirleri-ekonomik büyüme ilişkisinin simetrik ve asimetrik nedensellik yaklaşımı ile analizi: Türkiye örneği. Erciyes Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 0(46), 177-199.
Phiri, A. (2016). Tourism and economic growth in South Africa: evidence from linear and nonlinear cointegration frameworks. Managing Global Transitions, 14(1), 31-53.
Polat, E. and Günay, S. (2012). Türkiye’de Turizm ve İhracat Gelirlerinin Ekonomik Büyüme Üzerindeki Etkisinin Testi: Eşbütünleşme ve Nedensellik Analizi. Süleyman Demirel Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 16(2), 204-211.
Sağlam, Y. and Egeli, H. A. (2018). The nexus between tourism and economic growth: case of commonwealth of independent states. Journal of Multidisciplinary Academic Tourism, 3(2), 45-51.
Samırkaş, M. and Samırkaş, M. C. (2014). Turizm sektörünün ekonomik büyümeye etkisi: Türkiye örneği. İşletme Fakültesi Dergisi, 15(1), 63-76.
Seetanah, B. (2011). Assessing the dynamic economic impact of tourism for island economies. Annals of Tourism Research, 38(1), 291-308.
Şahin, E., Konak, F. and Karaca, S. S. (2017). Türkiye ve Rusya Arasındaki “Uçak Krizinin” Borsa İstanbul Gıda, İçecek ve Turizm Endeksleri Üzerindeki Etkisi. Business and Economics Research Journal, 8(3), 473- 485.
Topallı, N. (2015). Turizm sektörünün Türkiye'nin ekonomik büyümesi üzerindeki etkisi: 1963-2011. Uluslararası İktisadi ve İdari İncelemeler Dergisi, 14, 339-352.
Tsong, C. C., Lee, C. F., Tsai, L .J. and Hu, T. C. (2016). The Fourier approximation and testing for the null of cointegration. Empirical Economics, 51(3), 1085-1113.
T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığı (2020). Turizm istatistikleri: 2019. https://yigm.ktb.gov.tr/Eklenti/69320,turizmistatistikleri2019-4pdf.pdf?0 (March 3, 2020).
UNWTO (2020). International tourism highlights: 2019 Edition. https://www.e- unwto.org/doi/pdf/10.18111/9789284421152 (March 3, 2020).
Yamak, N., Tanrıöver, B. and Güneysu, F. (2012). Turizm – ekonomik büyüme ilişkisi: sektör bazında bir inceleme. Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 26(2), 205-220.
Yavuz, N. Ç. (2006). Türkiye'de turizm gelirlerinin ekonomik büyümeye etkisinin testi: yapısal kırılma ve nedensellik analizi. Doğuş Üniversitesi Dergisi, 7(2), 162-171.
Yılancı, V., Özgür, Ö. and Görüş, M. S. (2019). The asymmetric effects of foreign direct investment on clean energy consumption in BRICS countries: a recently introduced hidden cointegration test. Journal of Cleaner Production, 237, 1-9.
Zortuk, M. (2009). Economic impact of tourism on Turkey's economy: evidence from cointegration tests. International Research Journal of Finance and Economics, 1(25), 231-239.