Merkezden Yönetim-Yerinden Yönetim Tartışmalarının Odağında Bir Düzenleme: 6360 Sayılı Yasa Hakkındaki Değerlendirmeler

Geçmişi Osmanlı İmparatorluğu’na dayanan ve güncelliğini günümüzde de koruyan merkezi yönetim ve yerinden yönetim tartışmaları, 6360 Sayılı Yasa ile yeni bir aşamaya ulaşmıştır. Büyükşehir belediyesi tanımını yeniden düzenlemek suretiyle, otuz ilde, il özel idarelerini, köyleri ve belde belediyelerini kaldırarak, bu illerdeki ilçe belediyelerini büyükşehir ilçe belediyesi hâline dönüştüren Yasanın etki alanının Türkiye nüfusunun yaklaşık %80’ine tekabül etmesi, etkileri açısından önemli bir değişime işaret etmektedir. Kamu hizmeti sunumunda yeni bir yerel yapılanmanın amaçlandığı Yasa ile Büyükşehir Belediyelerine verilen yeni görevler ve yeni hizmet alanları üzerine, başta siyasetçiler, akademisyenler ve uygulayıcılar olmak üzere birçok çevre tarafından değerlendirmeler yapılmaktadır. Bu çalışmada, 6360 Sayılı Yasa; usul ve anayasaya uygunluk, Yasanın getirdikleri üzerine değerlendirmeler ve Yasanın muhtemel sonuçları üzerine yapılan tartışmalar itibariyle üç farklı boyut içinde ele alınarak incelenmiştir.

A Legislative Arrangement that Focused on the Debates of Centralized Administration-Decentralization: Evaluations about Law No 6360

The debate about the centralized administration and decentralization that dates back to do Ottoman Empire and preserves its topicality has reached a new stage with law no 6360. By means of rearranging the definition of metropolitan municipality, by abolishing special provincial administrations, villages and municipality in towns in thirty cities, turning the district municipalities to the metropolitan district municipality in these provinces the law the domain of which corresponds to about 80% of Turkey’s population indicates a significant change in terms of its effects. With the law aimed of a new local settlement in the public service provision on the new tasks of metropolitan municipalities and new service areas are evaluated by many sectors especially by politicians, academics and practitioners. In this study, Law no 6360 were examined by addressing three different sizes which are procedures and constitutionality, the evaluation about the law brought and the debate on the possible results of the law.

Keywords:

Centralized Administration, Decentralization, Metropolitan Municipality Local Autonomy, Special Provincial Administrations,

PDF

___

Adıgüzel, Ş. (2012). 6360 Sayılı Yasa'nın Türkiye'nin Yerel Yönetim Dizgesi Üzerine Etkileri: Eleştirel Bir Değerlendirme. Toplum ve Demokrasi, 6(13- 14), 153-176.
Aksu, İ.F. (2012). On Üç İlde Büyükşehir Belediyesi ve Yirmi Altı İlçe Kurulması ile Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun, TASAV, Bilgi Notu 1, http://www.turkakademisi.org.tr (Erişim Tarihi: 15.02.2016)
Anbarlı Bozatay, Ş. (2013), Küresel Siyaset Kabul Görme Mücadelesi Sorunlar Çözümler. İstanbul: Beta Yayınları.
Arıkboğat, E. (2007). Türk Yerel Yönetim Sisteminde Reform ve Yeni Kamu Yönetimi. Eryılmaz B., Eken, M., Şen, M.L (Ed.). Kamu Yönetimi Yazıları içinde (42-70), Ankara: Nobel Yayınları.
Atmaca, Y. (2013). Optimal Belediye Büyüklüğü ve Yeni Büyükşehir Belediye Yasası", Çankırı Karatekin Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 3(2), 168-184.
Bilgiç, V.K. (2009). Türk Yerel Yönetimleri Üzerine Bir Değerlendirme. Bilgiç V.K. (Ed.). Değişik Yönleriyle Yerelleşme içinde (37-47), Ankara: Seçkin Yayınları.
Bilgiç, V.K (2011). Küreselleşme Sürecinde Kamu Hizmetinde Dönüşüm, B.Parlak (Ed.). Kamu Yönetiminde Yeni Vizyonlar içinde (93-118), 2. Baskı, Bursa: Alfa Aktüel Yayınları.
Bönker, F. ve Wollmann, H. (2006). Public Sector Reforms and Local Governments in Germany: The Case of Local Social Policy..Hoffmann V. ve Wollmann H. (Ed.). State and Local Government Reforms France and Germany içinde (189-206).
Canpolat, H. (2010). Türk Yerel Yönetim Sisteminde Ölçek Reformları ve 5747 Sayılı Kanunla İlgili Yargı Kararlarının Değerlendirilmesi. Türk İdare Dergisi, (467), 79-113.
Coşun, B. ve Koyuncu, B. (2008). Yerel Yönetimler ve Özerklik: Modeller ve Uygulamalar. Balcı A. ve Öztürk N.K. vd, (Ed.). Kamu Yönetiminde Çağdaş Yaklaşımlar içinde (363-386), 2. Baskı, Ankara: Seçkin Yayınları.
Çelikyay, H. (2014). Değişen Kent Yönetimi ve 6360 Sayılı Büyükşehir Yasası, Analiz, SETA Yayınları, Sayı. 101.
Çukurçayır, A.(14 Nisan 2014). Büyükşehir yasa tasarısı ne şekilde okunmalı? Radikal Yorum.
Donat, Y. (19 Mart 2004). Polatlı: We Want to be a City. Sabah Gazetesi.
Eryılmaz, B. (2013), Kamu Yönetimi. 6.Baskı, Kocaeli: Umuttepe Yayınları. Genç, F. N. (2014). 6360 Sayılı Kanun ve Aydın'a Etkileri. Adnan Menderes Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 1, 1-29.
Golub, J. (1996). Sovereignty and Subsidiarity in EU Environmental Policy. Political Studies, XLIV, 686-703.
Göksu, T., Aydın, M., Güney, M.S. (2009). Osmanlı'dan Günümüze Yerel Yönetimlerin Gelişimi. Bilgiç, V.K., (Ed.). Değişik Yönleriyle Yerelleşme içinde (11-35). Ankara: Seçkin Yayınları.
Gözler, K. (2013). 6360 Sayılı Kanun Hakkında Eleştiriler, Legal Hukuk Dergisi, 11(122), 37-82 http://www.idare.gen.tr/6360-elestiriler.pdf (Erişim Tarihi: 10.09.2015)
Görmez, K. (18.12.2012). Yerelleşme-Merkezileşme Geriliminde Büyükşehir Yasası. Zaman Gazetesi.
Güler, B.A.(2012). Hükümetin 8 Ekim 2012 Günlü Bütünşehir Yasa Tasarısı Üzerine. http://www.yayed.org.tr (Erişim Tarihi: 12.09.2015)
Günal, A. Atvur, S. ve Okudan Dernek, K.(2014). 6360 Sayılı Yasanın Yerelleşme Bağlamında Değerlendirilmesi, Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi,19(3), 55-70.
Güneş, A.F. (2013). Büyükşehirlerde İl Özel İdarelerinin Kaldırılmasının Hukuki Veçhesi ve İşlevsel Sonuçları. İdarecinin Sesi, Ocak Şubat, 60-64.
Güngör, H. (2012). Yeni Büyükşehir Yönetimi ve Geçiş Nedenleri. İller ve Belediyeler Dergisi, (774-775), 19-31.
Heywood, A. (2013). Siyaset. Adres Yayınları.
İzci, F. ve Turan, M. (2013). Türkiye'de Büyükşehir Belediyesi Sistemi ve 6360 Sayılı Yasa ile Büyükşehir Belediye Sisteminde Meydana Gelen Değişimler: Van Örneği. Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi,18(1), 117-152.
Kadir Topbaş ile Röportaj (2012). İller ve Belediyeler Dergisi, (774-775), 8-10.
Kalabalık, H. (2005). Avrupa Birliği Ülkeleriyle Karşılaştırmalı Yerel Yönetim Hukuku Teori Uygulama. Ankara: Seçkin Yayınları.
Karaarslan, M. (2012-2013). Nasıl Bir Yerel Yönetim? 6360 Sayılı Kanun Üzerine Bir Değerlendirme. Dicle Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi,17- 18 (6-27-28-29), 123-162.
Karasu, M. (2013). 6360 Sayılı Büyükşehir Belediye Kanunu ve Olası Etkileri - Şanlıurfa Örneği, Gazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 15(1), 1-17.
Kırışık, F. (2013). Kamu Yönetiminin Yeniden Örgütlenmesi ve Kamu Hizmetlerinin Yürütülmesinde Hizmette Yerellik İlkesi ve Türkiye'de Uygulanabilirliği. Namık Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Metinleri, http://euniversite.nku.edu.tr/kullanicidosyalari/413/files/Sbm_05_2013.pdf (Erişim Tarihi: 10.09.2015)
Koyuncu, E., Köroğlu, T. (2012). Büyükşehirler Tasarısı Üzerine Bir Değerlendirme, TEPAV, http://www.tepav.org.tr/upload/files/1352462517- 9.Buyuksehirler_Tasarisi_Uzerine_Bir_Degerlendirme.pdf (Erişim Tarihi: 22.08.2015)
Magleby, D.B., O'Brien, Light P.C. vd. (2008). State and Local Politics. New Jersey: Prentice Hall.
Ökmen, M. ve Parlak, B. (2013). Kuram ve Uygulamada Yerel Yönetimler. 3. Baskı, Ankara: Orion Yayınları.
Önez Çetin, Z.(2015), Türkiye'de İl Özel İdaresi Sisteminin Dönüşümü ve 6360 Sayılı Kanunun Dönüşüme Etkileri, Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 20(2), 247-266.
Özbudun, E. (2012). 1924 Anayasası. İstanbul: İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları.
Özel, M. (2007). Kamu Yönetiminin Yeniden Yapılanmasında Desantralizasyon Düşüncesi ve Gelişimi-Gelişmekte Olan Ülkeler Bağlamında Bir Yaklaşım. Eryılmaz, B., Eken, M., Şen, M.L., (Ed.). Kamu Yönetimi Yazıları içinde (411-445), Ankara: Nobel Yayınları.
Özer, M.A. (2012). Yeni Kamu Yönetimi. Ankara: Barış Kitap.
Parlak, B. (2011). Kamu Yönetimi Sözlüğü. Bursa: MKM Yayıncılık.
Parlak, B. ve Sobacı, Z. (2012). Ulusal ve Küresel Perspektifte Kamu Yönetimi Teori ve Pratik. Bursa: MKM Yayınları.
Parlak, B.(2013). Yeni Büyükşehir Belediye Yasasının Analizi. Bursa Yerel Yönetim Haber ve Yorum Dergisi, 25 Ocak
http://www.bursayerelyonetim.com/index.php/yeni-buyuksehir-belediyeyasasinin-analizi/ (Erişim Tarihi: 13.08.2015)
Parlak, B.(2015). Türkiye'de Değişen ve Dönüşen Büyükşehir Belediyeleri: 5216 Sayılı Yasadan 6360 Sayılı Yasaya Büyük Dönüşümün Analizi, İdari ve Mali Açıdan Türkiye'de Yerel Yönetimler İçinde, Mercek M. Doğan,M. Parlak, B. (Ed). BEKAD Yay., Ankara, 117-134.
Payaslıoğlu, A.T. (2012). İdari Reformun Sınırlılıkları. Türkiye'de Kamu Yönetimi içinde (459-470), Ankara: Nobel Yayınları.
Savcı, B. (2012). Türkiye'de Reform Hareketlerinin Analizi, Türkiye'de Kamu Yönetimi içinde (421-438), Ankara: Nobel Yayınları.
Smith, K.B. (2009). State and Local Government. Smith, K.B., (Ed.). Washington: CQ Press.
Şaylan, G. (2012). Bir Yapısal Değişim Sorunu Olarak Yönetim Reformu. Aykaç, B., Durgun, Ş., Yayman, H., (Ed.). Türkiye'de Kamu Yönetimi içinde (439- 457), Anlara: Nobel Yayınları.
T.C. Anayasa Mahkemesi, http://www.anayasa.gov.tr/Gundem/Detay/507/ (Erişim Tarihi: 15.10.2015)
Teziç, E. (2013). Anayasa Hukuku. 16.Baskı, İstanbul: Beta Yayınları.
Toksöz, F., Özgür A.E., Uluçay, Ö., vd. (2009). Yerel Yönetim Sistemleri Türkiye ve Fransa İspanya İtalya Polonya Çek Cumhuriyeti. İstanbul: TESEV Yayınları.
Tutum, C. (2012). Kamu Yönetiminde Yeniden Yapılanma. Aykaç, B., Durgun, Ş., Yayman, H. (Ed.). Türkiye'de Kamu Yönetimi içinde (471-488), Ankara: Nobel Yayınları.
Türel, M. (2012). Hizmet Siyaseti, Yerel Yönetim ve Yönetimde Yerindelik. İller ve Belediyeler Dergisi, (774-775), 11-13.
Washington, S. (1996). Globalisation: What Challenges And Opportunities For Governments? OECD, http://www.oecd.org/officialdocuments/publicdisplaydocumentpdf/?cote=O CDE/GD(96)64&docLanguage=En (Erişim Tarihi: 20.03.2016)
Wise, C. (2005), Judicial Federalism: The Resurgence the Supreme Court's Role in the Protection of State Sovereignty. State and Local Government içinde (18-21), McGraw-Hill/Duskin,
Yayla, Y. (2012), Türkiye İdaresi'nin Yeniden Yapılanması Üzerine Bazı Gözlemler. Aykaç, B., Durgun, Ş., Yayman, H. (Ed.). Türkiye'de Kamu Yönetimi içinde (489-498), Ankara: Nobel Yayınları.
Yıldırım, S. (2014). Dünyada ve Türkiye'de Büyük Kent Yönetimi Üstüne, Ankara: Çankaya Belediyesi Yayınları.
Yıldırım, U. Gül, Z. ve Akın, S. (2015), İl Mülki Sınırı Büyükşehir Belediye Modelinin Getirdiği Yenilikler, Eskişehir Osmangazi Üniversitesi İİBF Dergisi, 10(2), 205-229.
Yoloğlu, A.C. (2011), Belediyelerde Optimum Ölçek Üzerine Görgül Bir Değerlendirme. Çağdaş Yerel Yönetimler, 20(3), 47-68.
http://www.milliyet.com.tr/yeni-buyuksehir-yasasi-na-bilimsel-bakis-adanayerelhaber-1213137/ (Erişim:14.02.2016)
http://www.ntv.com.tr/turkiye/icisleri-bakani-ala-buyuksehir-yasasiyla-ilgilicalisma-yapiliyor,NyS4h6-Mqk2paT1XSbUW8g (Erişim: 20.02.2016)