Enflasyon ve Faiz Oranı Arasındaki Nedensellik İlişkisi: Türkiye Örneği

Bu çalışmada enflasyon ile faiz oranı arasındaki nedensellik ilişkisi ele alınmıştır. 2003:01-2015:02 dönemleri arası enflasyon ve faiz oranları veri seti kullanılarak seriler arasındaki ilişki Granger Nedensellik analizi yöntemiyle tahmin edilmeye çalışılmıştır. Yapılan analiz sonucunda logaritması alınan seriler mevsimsel etkilerden arındırıldıktan sonra ADF ve Phillips-Perron Birim kök Testleri uygulanarak seriler durağan hale getirilmiştir. Granger nedensellik analizi yapıldıktan sonra Johansen Eşbütünleşme Analizi uygulanarak enflasyon ve faiz oranı arasındaki nedensellik ilişkisi açıklanmaya çalışılmıştır. Analiz sonuçlarına göre enflasyondan faiz oranına doğru bir nedensellik ilişkisi varken, faiz oranından enflasyon oranına doğru bir nedensellik ilişkisinin olmadığı sonucuna ulaşılmıştır.

The Causal Relationship between Inflation and Interest Rates: The Case of Turkey

In this study the casualty relation between the interest rates and inflation has been examined. By using the data series of the inflation and interest rates between the 2003:01-2015:02 periods, it has been tried to be estimated the relation between the series with the Granger casual analysis method. As a result of analysis the series being subtracted from logarithm, have been stabilized by applying the ADF and PP unit root tests after correcting seasonal effects. After the application of Granger casualty analysis the casualty relation between the inflation and interest rates has been tried to be explained by practicing Johansen cointegration analysis. According the result, it is seen that although there is not a casualty relation through the interest rates to inflation, there is a casualty relation from inflation to interest rates.

Keywords:

Inflation Interest Rates, Granger Casualty, Johansen Cointegration,

PDF

___

Atkins, F.J. ve Coe, P.J. (2002). An ARDL bounds test of the long-run Fisher effect in the United States and Canada. Journal of Macroeconomics, 24(2), 255-266.
Bajo-Rubio, O., Diaz-Roldan, C. ve Esteve, V. (2005). Is the Fisher effect nonlinear? Some evidence for Spain, 1963-2002. Appied Financial Economics, 15(12), 849-854.
Berument, H. ve Jelassi, M.M. (2002). The Fisher Hypothesis: A Multi-Country Analysis. Applied Economics, (34), 1645-1655.
Çiçek, M. (2005). Dezenflasyon Sürecinde Türkiye’de Enflasyonun Uzun ve Kısa Dönem Dinamiklerinin Modellenmesi. Yönetim ve Ekonomi, 12(1), 107- 126.
Dickey, D.A. (1981). Histograms, Percentiles, and Moment. American Statistician, 35, 164-165.
Dickey, D.A. ve Fuller, W.A. (1979). Distribution of the Estimates for Autoregressive Time Series with a Unit Roo. Journal of Econometrics, 2(2), 111-120.
Dinler, Z. (2013). İktisada Giriş. 19. Baskı, Bursa: Ekin Yayınları.
Enç, E. (1993). Enflasyon: Tanımı, Ölçümü ve Sorumluları. Ekonomik Yaklaşım Dergisi, 4(8), 1-8.
Enders,W. (1995). Applied Econometric Time Series, New York: Lowa State University.
Engle, R.F. ve Granger, W.J. (1987). Cointegartion and Error Correction: Representation, Estimation, and Testing. Econometrica, 55, 107-123.
Eren, A. (2002). Türkiye’nin Ekonomik Yapısı ve Güncel Sorunlar. Muğla: Muğla Üniversitesi Yayını.
Granville, B. ve Mallick, S. (2004). Fisher Hypothesis: UK Evidence over a Century. Applied Economics Letters, 11(2), 87-90.
Gül, E. ve Açıkalın, S. (2007). An Examination of the Fisher Hypothesis: The Case of Turkey. Applied Economics, 10(1), 1-5.
Güngör, İ.A. (2006). Enflasyon Beklentilerinin Oluşum Şeklinin Enflasyon Üzerindeki Etkileri ve Dezenflasyon Programı Uygulamasındaki Sonuçları. Yayımlanmamış Yüksek Lisan Tezi, Ankara: Gazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
İncekara, A., Demez, S. ve Ustaoğlu, M. (2012). Türk Ekonomisi için Fisher Etkisinin Geçerliliği: Eşbütünleşme Analizi. 8. Uluslararası Stratejik Yönetim Konferansı (58), 396-405.
Mackinnon, J.G. (1996). Numerical Distribution Functions For Unit Root And Cointegration Tests. Journal of Applied Econometrics, 11, 601–618.
Mckenzıe, D.M. (1998). The Impact of Exchange Rtae Volatility on Australian Trade Flows. Journal of Economic Survey, 13(1), 71 – 106.
Özgen, F.B. ve Güloglu, B. (2004), Türkiye'de İç Borçların İktisadi Etkilerinin VAR Tekniği ile Analizi, METU Studies In Development, 1, 93-114.
Özkan, S. (1990). Türkiye Ekonomisinde Enflasyon. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Konya: Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
Parasız, İ. (1993). Makro Ekonomi Teori ve Politika. Bursa: Ezgi Kitabevi Yayınları.
Pekin, T. (1993). Makro Ekonomi: Para, Milli Gelir, İstihdam, İzmir: Bilgehan Basım Evi.
Perron, P. (1990). Testing For A Unit Root in A Time Series With A Changing Mean. Journal of Business and Economic Statistics, 8, 153-62.
Phillips, P.C.B. (1988). Testing for a Unit Root in Time Series Regressions. Biometrika, 75, 335-346.
Sever, E. ve Mızrak, Z. (2007). Döviz Kuru, Enflasyon ve Faiz Oranı Arasındaki İlişkiler: Türkiye Örneği. Selçuk Üniversitesi İİBF Sosyal ve Ekonomik Araştırmalar Dergisi, 265-283.
Subaşı, D.B. (2005). Enflasyonun Arima Modelleri ile Tahminlenmesi: 1994-2005 Türkiye Uygulaması. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Kütahya: Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
Şimşek, M. ve Kadılar, C. (2006). Fisher Etkisinin Türkiye Verileri ile Testi. Doğuş Üniversitesi Dergisi, 7(1), 99-111.
Turgutlu, E. (2004). Fisher Hipotezinin Tutarlılığının Testi: Parçalı Durağanlık ve Parçalı Koentegrasyon Analizi, Dokuz Eylül Üniversitesi İİBF Dergisi, 19(2), 55-74.
Turhan, S.A. (2007). Enflasyon ve Ekonomik Büyüme İlişkisi: Türkiye Örneği. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Kahramanmaraş: Sütçü İmam Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
Türk, İ. (1997). Maliye Politikası: Amaçlar-Araçlar ve Çağdaş Bütçe Teorileri. Ankara: Turhan Kitabevi.
Westerlund, J. (2005). Panel Cointegration Tests of the Fisher Hypothesis. Lund University Department of Economics Working Papers, 10, 1-34.
Yılancı, V. (2009). Fisher Hipotezinin Türkiye İçin Sınanması: Doğrusal Olmayan Eşbütünleşme Analizi. Atatürk Üniverisitesi İİBF Dergisi, 23(4), 205-213.
Yıldırım, K. ve Karaman, D. (2003). Makroekonomi. Eskişehir: Etam Matbaası.