Zeynep Tuğba ÖZDEMİR, Arif ACAR, Laika KARABULUT

İNFLAMATUAR BARSAK HASTALIĞINDA OSTEOPOROZ VE VERTEBRA KIRIKLARI

Amaç: Dünyada en sık görülen metabolik kemik hastalığı olan osteoporoz (OP) İnflamatuar Barsak Hastalığı (İBH) olan hastalarda yüksek oranda (%32 -77) görülmektedir. İBH nda düşük Kemik mineral yoğunluğu (KMY) etyolojisinin multifaktöriyel olduğu düşünülmektedir. Bu çalışmada İBH olanlarda osteoporoz nedenlerini saptayarak; ülseratif kolit (ÜK) ve Crohn hasta- larını KMY açısından karşılaştırmak; her iki grupta vertebral kırık sıklığını ve kırık varlığında şidde- tini saptamak hedeflenmiştir. Gereç ve Yöntemler: Çalışmamıza 2009 yılında Okmeydanı Eğitim ve Araştırma Hastanesi Gast- roenteroloji Kliniğinden takipli 18 ÜK ve 33 CH dahil edildi. Dual enerjili x-ray absorpsiyometrisi (DEXA) ile KMY ölçümü ve Genant yöntemi ile de vertebral kırıklar tespit edildi. Bulgular: Yaş ortalamaları 43 olan her iki grupta VKİ,hastalık yaşı, tutulum yeri,steroid-kalsiyum/D vitamini alımı ile KMY arası ilişki saptanmadı. ÜK grubunda lomber vertebralarda %20- femur boynunda %4 osteoporoz; CH grubunda %13-%7 oranında osteoporoz saptandı. ÜK hastalarının %68inde, Crohn hastalarının %48inde kırık tespit edildi. Her iki grupta kırık oluşumunda yaş ve cinsiyet açısından fark görülmedi. KMY ile kırık oluşumu arasında da ilişki mevcut değildi. Sonuç: İBHnda osteoporoz (OP) patogenezi multifaktöriyeldir ve erken yaşta OP oluştuğu için önemli bir morbidite nedenidir. Anahtar Kelimeler: İnflamatuar Barsak Hastalıkları; Osteoporoz; Crohn Hastalığı

Osteoporosis and Vertebral Fractures in Inflamatory Bowel Disease

Objective: Osteoporosis(OP) is the most common metabolic disease and seen higher in İnflama- tory bowel disease (İBD) (%32-77). The etyology is thought as multifactorial. In this study we looked at the causes of OP in İBD. We compared bone mineral density (BMD) in ülserative colitis (UC) and crohn group (CD) and determined the severity of vertebral fracture frequency. Mateials and Methods: 18 UC and 33 CD patients followed in Okmeydanı Eğitim and Araştırma Hastanesi Gastroenterology Clinical in 2009. BMD measured by Dual-energy X-ray absorptiometry (DXA, DEXA) and vertebral fractures are fined with Genant method. Results: Mean age was 43. No relation found between BMI, involvement in disease, disease age, using corticosteroid-calcium-D vitamins and BMD in both group. The patients in UC has %20 osteoporosis in lumbal spines and %4 in femoral neck; patients in CD has %13-%7 osteoporosis. There was %68 spine fracture in UC , %48 in CD. There were no differences between fracture and age - sex . No relation found between fracture formation and BMD. Conclusion: The pathogenesis of osteoporosis (OP) in İBH is multifactorial and an important cause of morbidity.

PDF

___

1. Dinca M, Fries W, Luisetto G. Evolution of osteopenia in inflammatory bowel disease. Am J Gastroenterol. 1999;94(9):1292-7.
2. Bjarnason I, Macpherson A, Mackintosh C. Reduced bone density in patients with inflammatory bowel disease. Gut. 1997;40(4):228-33.
3. Compston J. Osteoporosis in inflammatory bowel disease. Gut. 2003;52(1):63-4.
4. Vestergaard P, Krogh K, Rejnmark L. Fracture risk is increased in Crohns disease, but not in ulcerative colitis. Gut. 2000;46(2):176-81.
5. Abitbol V, Roux C, Chaussade S. Metabolic bone assessment in patients with inflammatory bowel disease. Gastroenterolgy. 1995;108(6):417-22.
6. Conference Report.Consensus Development Conference: Diagnosis, Prophylaxis and Treatment of Osteoporosis. The Ame of Medicine. 1993;94(7):646-50.
7. Schapira D, Schapira C. Osteoporosis et al: The Evaluation of A Scientific Term. Osteoporosis Int. 1992; 2(2):164-7.
8. Süleymanlar İ. İnflamatuvar barsak hastalıklarında ekstraintestinal tutulum. İnflamatuvar Barsak Hastalıkları. 2006;1(1):194-5.
9. Jahnsen J, Falch JA, Aadland E, Mowinckel P. Bone mineral density is reduced in patients with crohns disaese but not in patients with ulcerative colitis: a population based study. Gut. 1997; 40(1):313-319.
10. Heijckmann AC,Hujiberts MSP,Schoon EJ, Geusens P, de Vries J, Menheere PP, et al. High prevelance of morphometric vertebral deformities in patients with İBD,Eur J Gastroenterol hepatol. 2008;20(8):740-7.
11. Leftus EV, Sandborn VJ. Epidemiolgy of inflammatory bowel disease. Gasroenterol Clin N Am. 2002;31(1):1-20.
12. Hela S, Nihel M, Faten L, Monia F, Jalel B, Azza F, et al. Osteoporosis and Crohn disease. Joint Bone Spine. 2005; 72(5):403-7.