Kentsel Katı Atıklar ve Geri Kazanımlarının Faydaları; Eskişehir Örneği

Bu çalışmada Eskişehir Büyükşehir Belediyesi ve bağlı belediyelerdeki evsel katı atıkların miktarları, yönetimi vegeri dönüşüm uygulamalarına ait, Türkiye İstatistik Kurumu ve Belediyelerden elde edilen, verilerdeğerlendirilmiştir. Eskişehir’de 15 belediyede nüfusun %99,2’sine atık toplama hizmeti verilmektedir. Günlükatık miktarı yaklaşık 800 ton olup, yıllık belediyeye getirisinin 2,5 milyon TL olduğu bildirilmiştir. Eskişehir’de19 adet geri dönüşüm tesisi, 14 adet toplama ayırma tesisi ve 12 adet toplama ayırma ve geri dönüşüm tesisibulunmaktadır. 2018 yılında işletmeye alınan tesisin, evsel atıklardan fermantasyon teknolojisi ile elektrik enerjisiüretmek üzere her biri 1.4 MW elektrik enerjisi üreten 8 dizel motorun metan gazını yakarak sağladığı enerji ile55.000 konuta elektrik sağlanması planlanmaktadır. 10 yıllık işletim süresinin sonunda tüm yatırım belediyeyeaktarılacaktır. Bu tesis ile belediyenin atıkların yönetimi harcayacağı maliyet ortadan kalkarken, alınacak kira ileciddi ekonomik kaynak oluşturulacaktır. Atıkların kaynağında ayrı toplanması atık yönetiminde ve geri dönüşümsektöründe verimi etkilemektedir. Toplum olarak bu konuda farkındalığımız düşüktür. Belediye yetkilileri enbüyük sorunun atıkların ayrı toplanamaması olduğunu bildirmişlerdir. Eskişehir Büyükşehir Belediyesi bu konudafarkındalığı artırmak üzere çok sayıda eğitim ve bilgilendirme kampanyaları yürütmektedir. Bu çalışmalarınbaşarıya ulaşabilmesi ve kalıcı davranış oluşturabilmesi için çok yönlü ve sürekli devam ettirilmesi gerekmektedir.

Benefits of Urban Solid Wastes and Recycling; The Case of Eskisehir

In this study, data on the amount, management and recycling practices of domestic solid wastes in Eskisehir Metropolitan Municipality and its affiliated municipalities were evaluated. Related data obtained from Turkey Statistical Agency and Municipalities. Waste collection service is provided to 99.2% of the population in 15 municipalities in Eskisehir. The daily waste amount is approximately 800 tons and its annual return to the municipality is reported to be 2.5 million TL. 19 recycling plants, 14 collection separation plants and 12 collection separation and recycling facilities are located in Eskisehir. To generate electrical energy from domestic waste using fermentation technology, the plant, which was commissioned in 2018, is planned to provide electricity to 55,000 residences by burning methane gas from 8 diesel engines, each of which generates 1.4 MW of electricity. At the end of the 10-year operating period, the entire investment will be transferred to the municipality. With this facility, while the cost of municipal waste management will be eliminated, serious economic resources will be created by rent. Separate collection of waste at source affects productivity in waste management and recycling. Social awareness on this issue is very low. Municipal authorities reported that the biggest problem was not collecting waste separately. Eskisehir Metropolitan Municipality conducts numerous training and information campaigns in order to raise awareness on this issue. In order for these studies to succeed and create lasting behavior, it is necessary to carry out a multifaceted and continuous manner.

PDF

___

[1] Çevresel Kirlilik İzleme Rehberi, 2007. Çevre ve Orman Bakanlığı, Ankara, s: 70. http://www.cygm.gov.tr/cygm/files/yayinlar/kitap/izleme-rehberi.pdf (Erişim tarihi: 03. 08. 2018).
[2] Gündüzalp A.A., Güven S. 2016. Atık Çeşitleri, Atık Yönetimi, Geri Dönüşüm ve Tüketici: Çankaya Belediyesi ve Semt Tüketicileri Örneği. Hacettepe Üniversitesi Sosyolojik Araştırmalar E-Dergisi. http://www.sdergi.hacettepe.edu.tr/makaleler/Atik-Cesitleri-Yonetimi-GeriDonusum ve Tuketici.pdf (Erişim tarihi: 01.08.2018).
[3] Keleş R., Hamamcı C. 2002. Çevre Bilimi. 4. Baskı, İmge Yayınevi, Ankara, 1-32.
[4] Büyükşehir Belediyesi Kanunu, 2012. Resmi Gazete, 25531, 23 Temmuz 2004. http://www.mevzuat.gov.tr/MevzuatMetin/1.5.5216.pdf (Erişim tarihi: 29.10.2018).
[5] Atık Yönetimi Yönetmeliği 2015. Resmi Gazete, 29314, 2 Nisan 2015. http://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2015/04/20150402-2.htm (Erişim tarihi: 03.08.2018).
[6] Demir Yetiş A., Gazigil L., Sapcı Z., Can O.T., Tütün M.M., Gözeten C., Durmaz Bekmezci H., Yücesoy Özkan Z. 2013. Bitlis İli Katı Atık Yönetiminin Değerlendirilmesi. 5. Ulusal Katı Atık Yönetimi Kongresi, 29 Mayıs-1 Haziran 2013, Kocaeli.
[7] Ayodele T.R., Alao M.A., Ogunkuyigbe A.S.O. 2018. Recyclable Resources from Municipal Solid Waste: Assessment of its Energy, Economic and Environmental Benefits in Nigeria. Resources, Conservation & Recycling, 134: 165-173.
[8] Kolukısa Ü. 2013. Belediyelerde Katı Atık Yönetimi (Malatya Belediyesi Örneği). Yüksek Lisans Tezi, İnönü Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Malatya.
[9] TUİK, 2018. Temel İstatistikler, Nüfus ve Demografi, Nüfus İstatistikleri. http://tuik.gov.tr/UstMenu.do?metod=temelist. (Erişim tarihi: 19.06.2020).
[10] TUİK, 2018. Belediye Atık İstatistikleri 2018. http://www.tuik.gov.tr/PreHaberBultenleri.do?id=30666 (Erişim tarihi: 19.06.2020).
[11] Eskişehir Büyükşehir Belediyesi, 2019. Tez konusuna verilen cevaplar.
[12] Eskişehir Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğü, 2018. Eskişehir İli 2017 Yılı Çevre Durum Raporu, Eskişehir, 1-42.
[13] Ağaçsapan B. 2014. Kent Bilgi Sistemleri ve Atık Yönetimi. 19. Türkiye’de İnternet Konferansı, 27-29 Kasım 2014, Bornova, İzmir, 33-40.
[14] TUİK, 2017. Türkiye İstatistik Kurumu: Belediye Atık İstatistikleri. Dönem 2016. Haber Bülteni, 2017. http://tuik.gov.tr/PreTablo.do?alt_id=1019 (Erişim tarihi: 28.02.2019).
[15] Eskişehir Tepebaşı Belediyesi, 2018. http://www.tepebasi.bel.tr/hd.asp?hid=7356 (Erişim tarihi: 19.02.2019).
[16] Biyogaz Enerji Potansiyeli Atlası, 2018. Türkiye Biyokütle Potansiyeli Atlası, 2018 http://bepa.yegm.gov.tr/ (Erişim Tarihi: 30.01.2018).
[17] Çevre ve Şehircilik Bakanlığı, 2017. Atık Yönetimi Dairesi Başkanlığı, Atık Yönetimi Sempozyumu 2017 (Antalya) Sonuç Bildirgesi. https://webdosya.csb.gov.tr/db/cygm/editordosya/2017_Atik_Yonetimi_%20Sempozyumu_Son uc_Bildirgesi_ve_Sonuc_Raporu(1).pdf (Erişim tarihi: 27.02.2019).
[18] Eskişehir Belediyesi Haber Bülteni 2018. http://www.eskisehir.bel.tr/icerik_dvm.php?icerik_id=3932&cat_icerik=1&menu_id=24) (Erişim tarihi: 01.03.2019).