‘İhlsözlük’te Dindar Gençliğin Özneleşmesi: İmam Hatipli, Ahlaklı ve Entelektüel

Dindar gençliğin -ihlsozluk.com örneğinde- internet ortamındaki durumunun incelendiği çalışmanın problemini, internet ortamında dindar gençliğin özneleşip özneleşmediği oluşturmaktadır. Özneleşme kavramıyla Foucault’un özne ve iktidar üzerine çalışmalarında ele alınan kavramsal çerçeveden hareket edilmekte ve özneleşme ile iktidar karşısında bireyin durumu, bireyin iktidara direnmesi,iktidar karşısında taktik geliştirmesi kullanılmaktadır. Örneklemi, ihlsözlüktür. Çalışmanın yöntemi ise, ihlsözlük web sitesinde yapılan tanımların derlenmesi ve analizidir. Çalışma, zaman aralığı olarak 2009-2013 yıllarını kapsamaktadır. Çalışma, ihlsözlük örneğinde dindar gençliğin özneleştiğini ileri sürmekte ve özneleşmeninboyutları, yedi başlık halinde kavramsallaştırmaktadır: Bu boyutlar, a) geleneksel Müslümanlık eleştirisi, b) sorgulayıcı Müslümanlık ve özgürlüğe yapılan vurgu, c) din istismarı eleştirisi, d) iktidarı kutsallaştırma eleştirisi, e) İslamileşme eleştirisi, f) özenti kültürü eleştirisi, g) İslam’ın savunusu şeklinde yedi boyuttan oluşmaktadır. İlk bölümde, bir sanal cemaat örneği olarak ihlsözlükte gençlik dindarlığı ele alınmış ve sözlüğün yazarlarının gözünden ihlsözlükincelenmiştir. İkinci bölümde, özneleşmenin boyutları kavramsallaştırılmış ve bu kavramsallaştırmalar ihlsözlükten derlenen verilerle örneklendirilmiştir.

Subjectification of Pious Youth in the Ihlsozluk: Imam-Hatip High School Student, Ethic and Intellectual- Problem of article that examines situation in the cyber world of pious youth in the case of ihlsozluk.com consists whether subjectify of pious youth. This study with the concept of subjectification move from the conceptual framework that being investigates Foucault’s works on the subject and power and subjectification is meant position of individual against the power, resist to power of individual and develop tactic of individual against power. Sample of study is web site of ihlsozluk.com and method of work is analysis and collection of definitions on the web site of ihlsozluk.com. Study covers years of 2009-2013 as time period. Study suggests that subjectify of pious youth in the sample of ihlsözlük and dimensions of subjectivity has been conceptualized into seven titles. These dimensions consist seven dimensions: a) critique of traditional Islam b) questioning Islam and emphasis of freedom c) critique of exploitation of religion d) critique of sacralisation of power e) Islamization criticism, f) critique of wannabe culture g) defence of Islam. The first part examines religiosity of youth in the ihlsözlük as an example of virtual community and ihlsözlük through the eyes of authors. Second part conceptualized dimensions of subjectification and dimensions of subjectification exemplified with datas collected from ihlsözlük.

___

Alankuş Kural, S. (1997). “Alternatif kamular/cemaatler ve İslamcı kadınlar”,

Toplum ve Bilim, 72, 5-44.

Avcı, Ö. (2012). İki dünya arasında İstanbul’da dindar üniversite gençliği, İstanbul:

İletişim Yayınları.

Bayer, S. (2012). Bir İslamcılık mecrası olarak ihlsözlük, Stargazetesi, Açık Görüş,

09.2012, Erişim Tarihi: 20 Mart 2013. (http://haber.stargazete.com/acikgorus/

bir-islamcilik-mecrasi-olarak-ihl-sozluk/haber-685554).

Bayyiğit, Mehmet (2011). Gençlik ve din, Konya: Yediveren Kitap.

Bilişim Dergisi (2012). Türk Bilişim Derneği Yayını, Sayı:140, Yıl: 40.

Bunt, G. R. (2003). Islam in the digital age, e-jihad, online fatwas and cyber

ıslamic environments, London, Sterling, Virginia: Pluto Press.

Foucault, M. (2011). Özne ve iktidar, Çev. I. Ergüden, İstanbul: Ayrıntı Yayınları.

Gelernter, L. & Regev, M. (2010). “Internet and globalization”, (Ed.) Bryan S.

Turner, in the Routledge International Handbook of Globalization Studies,

(pp.62-76), USA, Canada: Routledge.

Güzel, M. (2006). “Küreselleşme, internet ve gençlik kültürü”, Küresel İletişim

Dergisi, 1, 1-16.

Hoffer, E. (2005). Kesin inançlılar, Çev. E. Günur, İstanbul: İm Yayın.

Karaşahin, H. (2012). “Gençlik ve din”, N. Akyüz, İ. Çapcıoğlu (Ed.), Din sosyolojisi

el kitabı içinde, (s.237-252), Ankara: Grafiker Yayınları.

Küçükcan, T. (2005). “Dinî yayıncılıkta internet (sanal dinî iletişim açısından

yeni alanlar ve yeni stratejiler), II. Uluslararası Dinî Yayınlar Kongresi, Sesli -

Görüntülü Dinî Yayıncılık, 05-07 Kasım 2004 - Ankara, 2005, 211-220.

Okumuş, E. (2009). “Değerlerin ve bir değer olarak dinin istismarı”, IV. Din

Şurası Tebliğ ve Müzakereleri 12-16 Ekim 2009, Ankara, Cilt: I, 427-446.

Özizmirli, G. (2010). “Dindar-muhafazakâr orta sınıfın bir sahnesi ihl sözlük:

yüzde 99 orta sınıf”, Birikim Dergisi, 260, 38-44.

Perşembe, E. (2004). “Enformasyon toplumunda cemaatler: sanal mı, gerçek

mi?”, Muhafazakar Düşünce Dergisi, 1 (2), 33-44.

Robins, K. (1999). İmaj, Çev. N. Türkoğlu, İstanbul: Ayrıntı Yayınları.

Roy, O. (2003). Küreselleşen İslam, Çev. H. Bayrı, İstanbul: Metis Yayınları.

Saktanber, A. (2003). “Siz nasıl eğleniyorsanız biz de öyle ibadet ediyoruz” entelektüellik

ve popüler kültür arasında Türkiye’nin yeni İslamcı gençliği”, D.

Kandiyoti, A. Saktanber (Ed.), Kültür Fragmanları Türkiye’de Gündelik Hayat

içinde (s. 259-277), Çev. Z. Yelçe, İstanbul: Metis Yayınları.

Sennet, R. (1996). Kamusal insanın çöküşü, Çev. S. Durak, İstanbul: Ayrıntı

Yayınları.

Taslaman, C. (2011). Küreselleşme sürecinde Türkiye’de İslam, İstanbul: İstanbul

Yayınevi.

Touraine, A. (2007). Modernliğin eleştirisi, Çev. H. Tufan, İstanbul: Yapı Kredi

Yayınları.

Türkmen, B. (2000). “Laikliğin dönüşümü: liseli gençler, türban ve Atatürk rozeti”,

N. Göle (Ed.), İslam’ın Yeni Kamusal Yüzleri içinde, (s.110-147), İstanbul.

Metis Yayınları.

Wise, J. M. (2008). Cultural globalization a user’s guide, USA, UK, Australia:

Blackwell Publishing.

http://www.ihlsozluk.com/