1916

TÜRK HUKUK SİSTEMİNDE KONKORDATO UYGULAMASININ İSLAM HUKUKU VE EKONOMİSİ AÇISINDAN DEĞERLENDİRİLMESİ

Ekonomik darboğazlar, siyasi ve sosyal problemler, ticaret hayatını olumsuz yönde etkilemektedir. Yaşanan olumsuzluklar nedeniyle satış hedeflerini tutturamayan işletmeler, maliyetlerini ve borçlarını karşılayamaz duruma gelebilmekte ve bu durum kapanma-iflas durumlarına yol açabilmektedir. Mali yapısı bozulan işletmelerin, yaşadıkları bu olumsuz durumdan kurtularak faaliyetini sürdürmesi ve ekonomi içerisinde kalmasının hedeflendiği birtakım yasal teşvikler ve uygulamalar söz konusudur. Bu uygulamalar arasında 2018 yılında yeniden işlerlik kazandırılan konkordato uygulaması; yargı organlarının gözetimi ve denetimi altında, işletmelerin mali durumunu düzeltmeleri, alacaklıları ile anlaşarak borçlarını ödemeleri, borçlarında tenzilat, indirim ve erteleme gibi imkanlar sunmaktadır. Çalışmamızda, Türk Hukuk sisteminde yıllar itibariyle bazı kanunlarla değiştirilen-kaldırılan konkordato uygulaması, İslâm Hukuk sistemi bağlamında değerlendirilmiştir. Kendisinden beklenen sonuçlar açısından konkordato uygulaması, borca batık işletme ve şahısların mali darboğazı aşması ve ekonomideki üretken durumunu devam ettirmesi bağlamında, işlevsel bir uygulama olduğu sonucuna varılmıştır.

EVALUATION OF CONCORDAT PRACTICE IN TURKISH LEGAL SYSTEM IN TERMS OF ISLAMIC LAW AND ECONOMY

The economic downturn, as well as political and social problems, negatively affects the lives of trade. Due to the negativities experienced, businesses that fail to meet their sales targets may become unable to meet their costs and debts, and this situation can lead to closure-bankruptcy situations. Some legal incentives and implementations aim businesses with deteriorated financial structure to survive this negative situation, continue their activities, and stay in the economy. The concordat application, which became operational again in 2018, offers opportunities such as correcting the enterprises' financial situation, paying their debts by agreeing with their creditors, deducting their debts, discounting and postponing them under the supervision and control of the judicial bodies. In this study, the practice of concordat in the Turkish Legal system, which has been changed or removed by some laws over the years, is evaluated in the context of the Islamic Legal system. In terms of the results expected from the application, it has been concluded that it is a functional application to overcome the financial bottleneck and sustain the productive position in the economy.

PDF

___

AKTAN, Hamza (1993), “Damân”, İslâm Ansiklopedisi, 8.Cilt, s.450, İstanbul, TDV Yayınları.
ALTUNTAŞ, Halil ve ŞAHİN Muzaffer (2011), Kur'an-ı Kerim, Ankara, Diyanet İşleri Başkanlığı Yayınları.
ATAR, Fahrettin (1982), “İslam Hukukunda Borçlunun İflasına Karar Verilmesi, Hacredilmesi, Mallarına Haciz Konulması ve Hapsedilmesi”, Doçentlik Tezi, s.1-151., Erzurum.
ATAR, Fahrettin (1990), “İslam İcra ve İflas Hukuku”, (1-479), İstanbul, Yıldız Matbaacılık ve Gazetecilik.
ATAR, Fahrettin (2000), “İflas”, İslâm Ansiklopedisi, Cilt 21, s.509, İstanbul, TDV Yayınları.
AYDIN, M. Akif (1992), “Borç”, İslâm Ansiklopedisi Cilt 6, s.285-291, İstanbul, TDV Yayınları.
BERKİ, Ali Himmet (1982), Mecelle, Mecelle-i Ahkam-ı Adliye (3. Baskı b.), İstanbul, Hikmet Yayınları.
BESEN, Murat, Tat, Orkun (2019)., “Konkordato Sürecinde Mühlet”, 1(2), 357- 390, Ankara Sosyal Bilimler Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi.
BİRIŞIK, Feyzullah (2008), “Sahih-i Buhari Muhtasarı”, İstanbul, Polen Yayınları.
BORAN GÜNEYSU, Nilüfer (2012), “İcra Takip İşlemleri”, 31-60., Ankara, Türkiye Barolar Birliği (TBB) Dergisi.
BÖRÜ, Levent (2019), “Adi Konkordatoda Alacaklıların Alacaklarını Bildirmesi”, s.173-186, Malatya, İnönü Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi.
BUHARİ, Ebû Abdillah Muhammed b. İsmail (256/870), (2000), “Sahîh-i Buhârî”, Daru’-Selam.
CANAN, İbrahim (1988), “Kütüb-i Sitte Tercüme ve Şerhi”, Ankara, Akçağ Yayınları.
ÇAĞRICI, Mustafa (2012), “Ticaret-İslam Ansiklopedisi”, İstanbul, TDV Yayınları.
ÇALIŞKAN, Necmettin (2018), Kur’ân’da Ticarî Ahlak Kuralları ve Günümüzdeki Yansımaları, s.22-42, Hatay, Mustafa Kemal Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi.
ÇEKER, Orhan, (1999), “İslam Hukukunda Akidler”, Konya, İttifak Holding Yayınları.
Diyanet İşleri Başkanlığı (D.İ.B.) (2017), “Hadislerle İslam”, https://hadislerleislam.diyanet.gov.tr (E.T.: 19.08.2019).
ESEN, Hüseyin (2012), “Alacak-Borç İlişkileri ve Buna Bağlı Fıkhi Sorunlar”, Fıkhi Açıdan Finans ve Altın İşlemleri, s.260-304, Konya.
EZHERÎ, Ebu Mansur Muhammed b. Ahmed, (2001), “Tezhîbu’l-Lüga”, Dâru İhyâi’t-Türâsi’l Arabî, Beyrut.
GÜRER, Banu (2013), “Din Eğitiminde Bir Değer Olarak “Kul Hakkı” Kavramı: İmam Hatip Liseleri Meslek Dersleri ve Din Kültürü ve Ahlâk Bilgisi Ders Kitapları Üzerine Bir İnceleme.” 205-246, İstanbul, M.Ü. İlahiyat Fakültesi Dergisi.
HADİMİ, Muhammed Mevlâna Ebû Said, (1989), “Tarikat-ı Muhammediyye Şerhi Berika”, İstanbul, Kahraman Yayınları.
İcra ve İflas Kanunu (İ.İ.K.) (2004), RG, Sayı: 2128- Tarihi:19.06.1932,https://www.mevzuat.gov.tr/MevzuatMetin/1.3.2004. pdf , (E.T.: 14.10.2019).
KAHVECİ, Nuri, (1997), “İslam Borçlar Hukukunda Tazminat”, Erzurum, Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
KANDEMİR, M. Yaşar (1993), “Cevamiû'l-Kelim-İslam Ansiklopedisi”, İstanbul, TDV Yayınları.
KOLEKTİF (2019), Türkçe Sözlük, Ankara, Türk Dil Kurumu Yayınları.
Konkordato Komiserliği ve Alacaklılar Kuruluna Dair Yönetmelik (2019), Resmi Gazete, Sayı:30671-Tarih:30.01.2019, https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2019/01/20190130-1.htm, (E.T.:10.02.2021
MALİK, b. Enes. El-Muvatta, thk.(2004), Muhammed Mustafa el-A‘zamî,:1425.
MÜSLİM, Ebu’l-Hüseyin Müslim b. el-Haccâc el-Kuşeyrî Nisâburî (261/874), (2000). es-Sahîh., Daru’s-Selam, Riyad.
NESÂÎ, Ebu Abdurrahman Ahmed b. Şuayb.(2000), “es-Sünen”, Daru’s-Selam, Riyad.
ÖZDEMİR, Recep (2015), İslam Hukukunda Ticaret ve Borç İlişkilerinin Genel Yapısı, 15(1), s.243-273, Samsun, Din Bilimleri Akademik Araştırmalar Dergisi.
PEKDEMİR, Şevket (2014), İslam Hukuku Açısından Para Borçlarında Cezai Şart, s.129-156, Konya, İslam Hukuku Araştırmaları Dergisi.
SANCAKLI, Saffet (2015), Hadisler Bağlamında Kul Hakkı Açısından Trafik Olgusunun Analizi /Değerlendirilmesi, s.9-35, Malatya, İnönü Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi.
SARAÇ, Şükrü, (2019) “Yeni Konkordato Hukuku” e-baro.web.tr. 2019. http://web2.e-baro.web.tr/uploads/41/032018/15.03.2019%20- %20yen%c4%b0%20konkordato%20hukuku.pdf (E.T.: 21/02/2021).
ŞAHİN, Muzaffer ve ALTUNTAŞ Halil (2011), “Kur'an-ı Kerim” Ankara, Diyanet İşleri Başkanlığı Yay.
T.C. Diyanet İşleri Başkanlığı. (2020), “Kur'an Yolu Tefsiri”, Ankara.
TANRIVER, Süha ve ADNAN Deynekli, (1996), “Konkordatonun Tasdiki” Ankara, Yetkin Yayınları.
TEKBEN, Tuğçe (2016), Alacaklı Temerrüdünün Hukuki Sonuçları, s.2597- 2621, İstanbul, Marmara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Hukuk Araştırmaları Dergisi.
TOPBAŞ, Osman Nuri (2011), Faziletler Medeniyeti, İstanbul, Erkâm Yayınları.
Türk Borçlar Kanunu (6098). RG, 27836-Tarihi:11.01.2011). https://www.mevzuat.gov.tr/MevzuatMetin/1.5.6098.pdf, (E.T.:27.10. 2019).
Türk Medeni Kanunu (4721). Resmî Gazete, 24607 (Yay.Tar: 8.12.2001), https://www.mevzuat.gov.tr/MevzuatMetin/1.5.4721.pdf, (E.T.:15.09.2019).
İlmihal II İslam ve Toplum (1999), İstanbul, Türkiye Diyanet Vakfı Yayınları.
UYAR, Talih, (2019), “Yeni Konkordato Hukukumuzun Temel İlkeleri” 369 cilt., Ankara, Türkiye Barolar Birliği Yayınları.
YARAN, Rahmi, (1997), “İslam Hukukunda Borcun Gecikmesi (Borçlunun Temerrüdü-Alacaklının Temerrüdü), s.1-256, İstanbul, Marmara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Yayınları.
YILMAZ, Ejder, (1995), “İflas ve Konkordato Uygulamasıyla İlgili Bazı Sorunlar Üzerine Düşünceler” s. 92-109, Ankara, Türkiye Barolar Birliği (TBB) Dergisi.