BİLİM VE SANAT MERKEZLERİ SOSYAL BİLGİLER ÖĞRETİM PROGRAMINA YÖNELİK ÖĞRETMEN GÖRÜŞLERİ BİLİM VE SANAT MERKEZLERİ SOSYAL BİLGİLER ÖĞRETİM PROGRAMINA YÖNELİK ÖĞRETMEN GÖRÜŞLERİ

Bu çalışmanın temel amacı bilim ve sanat merkezleri sosyal bilgiler öğretim programına yönelik öğretmen görüşlerini incelemektir. Araştırmada, karma yöntem araştırma desenlerinden iç içe desen, veri toplama aracı olarak Bilim ve Sanat Merkezleri Sosyal Bilgiler Öğretim Programını Değerlendirme Anketi ve yarı yapılandırılmış görüşme formu kullanılmıştır. Araştırmada öncelikle araştırmacılar tarafından hazırlanan anket 75 sosyal bilgiler öğretmenine uygulanmış, derinlemesine ve ayrıntılı verilere ulaşmak amacıyla da 9 öğretmenle görüşme yapılmıştır. Araştırmada amaçlı örnekleme türlerinden ölçüt örnekleme kullanılmıştır. Nicel veriler analiz edilirken betimsel istatistikten, nitel veriler analiz edilirken içerik analizi yönteminden yararlanılmıştır. Araştırma sonuçlarına göre öğretmenlerin BİLSEM sosyal bilgiler öğretim programına yönelik olumlu tutum ve görüşlere sahip oldukları görülmektedir. Öğretmenler kazanımlar, içerik, öğrenme öğretme ve ölçme değerlendirme boyutunu birçok açıdan yeterli bulmakta ancak programda zenginleştirmenin arttırılması, atölyelerin uygun hale getirilerek teknolojik donanım ve araç gereçlerin sağlanması, ölçme değerlendirme sürecine velilerin dâhil edilerek, velilerin yapılan ölçme değerlendirme etkinlikleri hakkında bilgilendirilmesi ile ilgili eksiklikler olduğu ortaya çıkmıştır.

TEACHERS’ VIEWS ABOUT SOCIAL STUDIES CURRICULUM ON SCIENCE AND ART CENTERS

The main purpose of this study is to investigate teachers’ views about Science and Art Centers (BİLSEM) Social Studies Curriculum. The study adopted embedded design, one of the mixed-method research designs. Data were collected through the Science and Arts Centers Social Studies Curriculum Assessment Questionnaire and the semi-structured interview form. Initially, the questionnaire prepared by the researchers was administered to 75 social studies teachers, and interviews were conducted with nine teachers to obtain in-depth and detailed data. The study utilized criterion sampling, one of the purposeful sampling methods. While the quantitative data were analyzed using descriptive statistics, qualitative data were analyzed using content analysis methods. The results showed that the teachers had positive attitudes and views about the BİLSEM social studies curriculum. The teachers were found to think that the attainments, content, and teaching, learning and assessment and evaluation aspects were adequate in terms of several aspects. On the other hand, they also thought that improvements are needed to increase the enrichment of the program, provide technological equipment and materials, make workplaces convenient, involve parents in the assessment and evaluation process, and inform parents about the assessment and evaluation activities.

___

  • AHMAD, N. S. S., Arshad, M. & Qamar, Z. A. (2018 ), “Effects Of Over-- Crowded Classes On Teaching Learning Process At Secondary Level İn District”, Global Social Sciences Review, 3(4), 212 – 227.
  • AKAR, İ. (2015), “Düşünme Becerileri ve Düşünme Becerilerinin Desteklenmesi”, F. Şahin (Ed.), Üstün Zekalı ve Üstün Yetenekli Öğrencilerin Eğitimi (41-71), Ankara, Pegem Akademi.
  • AKDENİZ, H. & Koçer, M. (2019), “Özel Yetenekliler İçin Sınıf İçi Eğitsel Düzenlemeler”, O.Kılıç ve M. Çitil (Ed.), Özel Yetenekli Öğrencim Var. (120-155), Ankara, Özel Eğitim ve Rehberlik Hizmetleri Genel Müdürlüğü.
  • ALJUGHAİMAN, A. M. & Ayoub, A. E. A. (2012), “The Effect Of An Enrichment Program On Developing Analytical, Creative, And Practical Abilities Of Elementary Gifted Students”, Journal for the Education of the Gifted, 20(10), 1-22.
  • ALTIN, B. N. & Demirtaş, S. (2012), “Sosyal Bilgilerde Ders Dışı Faaliyetler”, M. Safran (Ed.), Sosyal Bilgiler Öğretimi (509-543), Ankara, Pegem Akademi.
  • ARSEVEN, A., Kontaş, H. & Arseven, İ. (2014), “Matematik Programının Değerlendirme Öğesine İlişkin Sınıf Öğretmenlerinin Görüşleri”, Adıyaman Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 18, 657-677.
  • ATALAY, Z. Ö. (2014), Farklılaştırılmış Sosyal Bilgiler Öğretiminin Üstün Zekalı Öğrencilerin Akademik Başarı, Tutum, Eleştirel Düşünme ve Yaratıcılıklarına Etkisi, Yayınlanmamış Doktora Tezi, İstanbul Üniversitesi, İstanbul.
  • ATALAY, Z. Ö. (2019), “Yaratıcı ve Eleştirel Düşünme Stratejilerinin Derslere Entegrasyonunun Gerekliliği”, VI. Ulusal Üstün Yeteneklilerin Eğitimi Kongresi: 10 - 12 Ekim 2019 – İstanbul. Bildiriler.
  • AVCI, C. & Öner, G. (2015), “Tarihi Mekânlar ile Sosyal Bilgiler Öğretimi: Sosyal Bilgiler Öğretmenlerinin Görüş ve Önerileri”, Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 15(USBES Özel Sayısı I), 108- 133.
  • AYAABA, D. A. (2013), “The Attitude of Students towards the Teaching and Learning of Social Studies Concepts in Colleges of Education in Ghana”, Research on Humanities and Social Sciences, 3(9), 83-89.
  • AYDOĞMUŞ, A. & Coşkun Keskin, S. (2012), “Sosyal Bilgiler Öğretmenlerinin Süreç Odaklı Ölçme ve Değerlendirme Araçlarını Kullanma Durumları: İstanbul İli Örneği”, Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 8(2), 110-123.
  • BATDAL KARADUMAN, G. & Elgün Ceviz, A. (2018), “Bilim ve Sanat Merkezi Öğretmenlerinin Eğitim Sürecinde ve Öğrenci Yönlendirilmesinde Yaşadıkları Sorunlar”, Journal of Continuous Vocational Education and Training, 1(1), Sayfasız.
  • BAYBURT, B. & Eğin, F. (2019), “Üstün Yetenekli Öğrenci Velileri Örneğinden Hareketle Ders Tercihlerine Yönelik Bir Değerlendirme”, VI. Ulusal Üstün Yeteneklilerin Eğitimi Kongresi: 10 - 12 Ekim 2019 – İstanbul. Bildiriler (101-114),
  • BAYKOÇ DÖNMEZ, N. (2011), Özel Gereksinimli Çocuklar ve Özel Eğitim. Ankara, Eğiten Kitap.
  • BÜYÜKÖZTÜRK, Ş., Kılıç Çakmak, E., Akgün, Ö.E., Karadeniz, Ş. & Demirel, F. (2011), Bilimsel Araştırma Yöntemleri. Ankara, Pegem Akademi.
  • CHİODO, J. J. & Byford, J., (2004), “Do They Really Dislike Social Studies? A Study Of Middle School And High School Students”, Journal of Social Studies Research, 28(1), 16-26.
  • COLL, S., Coll, R. & Treagust, D. (2018), “Making the Most of Out-of-School Visits: How Does The Teacher Prepare? Part II: Implementation & Evaluation of the Learner Integrated Field Trip Inventory (LIFTI)”, International Journal of Innovation in Science and Mathematics Education, 26(4), 20–29.
  • CONKLİN, W. & Frei, S. (2016), Üstün Zekalı ve Yetenekliler İçin Eğitim Programının Farklılaştırılması (N.G. Kahveci, Çev.), İstanbul, Özgür Yayınları.
  • COŞKUN, B. & Güleç, E. E. (2018) “Uyum Programı Öğrenci Velilerinin Bilim Sanat Merkezi Hazır Bulunuşluk Seviyeleri (İzmir İli Örneği)”, International Congress On Gifted And Talented Education: 1-3 Kasım 2018 – Malatya: Bildiriler (76-87),
  • COŞKUN KESKİN, S. & Kaplan, E. (2012), “Sosyal Bilgiler ve Tarih Eğitiminde Okul Dışı Öğrenme Ortamı Olarak Oyuncak Müzeleri”, Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 11(41), 95-115.
  • CRESWELL, J. W. & Plano Clark, V.L. (2018), Karma yöntem araştırmaları (Y. Dede ve S. B.Demir, Çev.), Ankara, Anı Yayıncılık. (2011),
  • ÇELİKKAYA, T., Karakuş, U. & Öztürk Demirbaş, Ç. (2010), “Sosyal Bilgiler Öğretmenlerinin Ölçme Değerlendirme Araçlarını Kullanma Düzeyleri ve Karşılaştıkları Sorunlar”, Ahi Evran Üniversitesi Eğitim Fakültesi, 11(1), 57–76.
  • ÇETİN, A. & Doğan, A. (2018), “Bilim ve Sanat Merkezlerinde Görev Yapan Matematik Öğretmenlerinin Karşılaştıkları Sorunlar”, Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Özel Eğitim Dergisi, 19(4), 615- 641. doi:10.21565/ozelegitimdergisi.370355
  • ÇİTİL, M. & Ataman, A. (2018), “İlköğretim Çağındaki Üstün Yetenekli Öğrencilerin Davranışsal Özelliklerinin Eğitim Ortamlarına Yansıması ve Ortaya Çıkabilecek Sorunlar”, Gazi Üniversitesi Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 38(1), 185-231.
  • DAVİS, G. A. (2014), Üstün Yetenekli Çocuklar ve Eğitimi (M. Işık Koç, Çev.), İstanbul, Özgür Yayınları.
  • DEMEUSE, M. & Strauven, C. (2016), Eğitimde Program Geliştirme (Y.Budak, Çev.), Ankara, Pegem Akademi.
  • DEMİREL, Ö. (2011), Eğitimde Program Geliştirme. Ankara, Pegem Akademi.
  • DOĞANAY, A. & Sarı, M. (2004), “İlköğretim İkinci Kademe Öğrencilerine Temel Demokratik Değerlerin Kazandırılma Düzeyi ve Bu Değerlerin Kazandırılması Sürecinde Açık ve Örtük Programın Etkilerinin Karşılaştırılması”, Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 39(39), 356-383.
  • DURU, A. & Korkmaz, H. (2010), “Öğretmenlerin Yeni Matematik Programı Hakkındaki Görüşleri ve Program Değişim Sürecinde Karşılaşılan Zorluklar”, Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, (38), 67- 81.
  • ERDEN, M. (1998), Eğitimde Program Değerlendirme. Ankara, Anı Yayıncılık.
  • EVANS, R. W. (2001), “Teaching Social Issues: Implementing an Issues- Centered Curriculum”, E. W. Ross (Ed.), The Social Studies Curriculum (291-309), New York, State University of New York Press.
  • GREENE,J. C., Caracelli, V. J. & Garaham, W. F. (1989), “Toward a Conceptual Framework For Mixed-Method Evaluation Designs”, Educational Evaluation and Policy Analysis, 11(3), 255-274.
  • GÜL, O. K. & Yorulmaz, E. (2016), “Sosyal Bilgiler Dersi Kapsamında Okul Dışı Çevrelerin Kullanımı: Yatılı Çorum Arkeoloji Müzesinde Bir Gün”, Journal of World of Turks, 8 (3), 193-216.
  • IBATA-ARENS, K. C. (2012), “Race To The Future: Innovations İn Gifted And Enrichment Education İn Asia, And İmplications For The United States”, Administrative Sciences, 2(1), 1-25.
  • IŞIK, A. & Güneş, E. (2017), “Türk Tarihinde Özel Yeteneklilerin Eğitimi: Osmanlı Enderun Mektebi”, Üstün Zekalılar ve Yaratıcılık Dergisi, 4(3), 1-13.
  • KANBUROĞLU, V. & Aycan, A. (2016), “Türkçenin Yabancı Dil Olarak Eğitiminde Dijital Ölçme ve Değerlendirme”, A, Okur, B. İnce, İ. Güleç (Ed.), Yabancılara Türkçe Öğretimi Üzerine Araştırmalar. (215-219), Sakarya, Sakarya Üniversitesi Türk Dili Öğretimi Uygulama ve Araştırma Merkezi Yayınları.
  • KAYIŞDAĞ, E. (2018), "Bilim ve Sanat Merkezlerinin Eğitim Programlarının Öğrenci Görüşlerine Dayalı Olarak Değerlendirilmesi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Eskişehir Osmangazi Üniversitesi, Eskişehir.
  • KIRNIK, D. & Susam, E. (2018), “Bilim ve Sanat Merkezinde Yapılan Etkinliklere Yönelik Öğretmen Görüşleri (Malatya İli Örneği)”, International Congress On Gifted And Talented Education: 1-3 Kasım
  • DURU, A. & Korkmaz, H. (2010), “Öğretmenlerin Yeni Matematik Programı Hakkındaki Görüşleri ve Program Değişim Sürecinde Karşılaşılan Zorluklar”, Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, (38), 67- 81.
  • ERDEN, M. (1998), Eğitimde Program Değerlendirme. Ankara, Anı Yayıncılık. EVANS, R. W. (2001), “Teaching Social Issues: Implementing an Issues- Centered Curriculum”, E. W. Ross (Ed.), The Social Studies Curriculum (291-309), New York, State University of New York Press.
  • GREENE,J. C., Caracelli, V. J. & Garaham, W. F. (1989), “Toward a Conceptual Framework For Mixed-Method Evaluation Designs”, Educational Evaluation and Policy Analysis, 11(3), 255-274.
  • GÜL, O. K. & Yorulmaz, E. (2016), “Sosyal Bilgiler Dersi Kapsamında Okul Dışı Çevrelerin Kullanımı: Yatılı Çorum Arkeoloji Müzesinde Bir Gün”, Journal of World of Turks, 8 (3), 193-216.
  • IBATA-ARENS, K. C. (2012), “Race To The Future: Innovations İn Gifted And Enrichment Education İn Asia, And İmplications For The United States”, Administrative Sciences, 2(1), 1-25.
  • IŞIK, A. & Güneş, E. (2017), “Türk Tarihinde Özel Yeteneklilerin Eğitimi: Osmanlı Enderun Mektebi”, Üstün Zekalılar ve Yaratıcılık Dergisi, 4(3), 1-13.
  • KANBUROĞLU, V. & Aycan, A. (2016), “Türkçenin Yabancı Dil Olarak Eğitiminde Dijital Ölçme ve Değerlendirme”, A, Okur, B. İnce, İ. Güleç (Ed.), Yabancılara Türkçe Öğretimi Üzerine Araştırmalar. (215-219), Sakarya, Sakarya Üniversitesi Türk Dili Öğretimi Uygulama ve Araştırma Merkezi Yayınları.
  • KAYIŞDAĞ, E. (2018), "Bilim ve Sanat Merkezlerinin Eğitim Programlarının Öğrenci Görüşlerine Dayalı Olarak Değerlendirilmesi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Eskişehir Osmangazi Üniversitesi, Eskişehir.
  • KIRNIK, D. & Susam, E. (2018), “Bilim ve Sanat Merkezinde Yapılan Etkinliklere Yönelik Öğretmen Görüşleri (Malatya İli Örneği)”, International Congress On Gifted And Talented Education: 1-3 Kasım 2018 – Malatya: Bildiriler (88-98),
  • KİLMEN, S. & Kösterelioğlu, İ. (2017), “Öğretmenlerin Tamamlayıcı Değerlendirme Yaklaşımlarına Yönelik Görüşlerinin Chaid Analizi ile İncelenmesi”, İlköğretim Online, 16 (1), 256-273. doi: http://dx.doi.org/10.17051/io.2017.50454
  • KOÇ, İ. (2016), “Üstün Zekâlı ve Üstün Yetenekli Öğrenci Velilerinin Bilim ve Sanat Merkezi'yle İlgili Görüşleri: Bir Bilsem Örneği”, Üstün Zekâlılar Eğitimi ve Yaratıcılık Dergisi, 3 (3), 17-24.
  • KÖKSAL, M.S., Göğsu, D. & Akkaya, G. (2017), “Türkiye’de Özel Yeteneklilere Neyi, Nasıl Öğretmeli ve Öğrenmeyi Nasıl Değerlendirmeli? Bir Paydaşlar Görüşü Çalışması”, Uluslararası Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 55(9), 190-203.
  • KURNAZ, A., Çiftci, Ü. & Karapazar, H. (2013), “Üstün Zekâlı ve Yetenekli Öğrencilerin Değer Algılarının Betimsel Bir Analizi”, Değerler Eğitimi Dergisi, 11(26), 185-225.
  • MALKOÇ, S. & Kaya, E. (2015), “Sosyal Bilgiler Öğretiminde Sınıf Dışı Okul Ortamlarının Kullanımı”, İlköğretim Online, 14(3), 1079-1095.
  • MEB. (2019), Bilim ve Sanat Merkezleri Yönergesi, Ankara. 8 Mayıs 2020 tarihinde http://tebligler.meb.gov.tr/index.php/tuem- sayilar/viewcategory/87-2019 adresinden erişildi.
  • MİLES, B. & Huberman, M. (2015), Nitel Veri Analizi (S. Akbaba Altun ve A. Ersoy, Çev.), Ankara, Pegem Akademi.
  • NASRİ, N., Roslan, S. N., Sekuan, M. I., Abu Bakar, K. & Puteh, S. N. (2010), “Teachers’ Perception On Alternative Assessment”, Procedia Social and Behavioral Sciences, 7, 37-42.
  • OLİVA, P. F. (2009), Developing the Curriculum, Boston, Pearson.
  • OLİVA, P. F. & Gordon, W. R. (2018), Program Geliştirme (K. Gündoğdu, Çev.), Ankara, Pegem Akademi.
  • ORBEYİ, S. & Güven, B. (2008), “Yeni İlköğretim Matematik Dersi Öğretim Programının Değerlendirme Öğesine İlişkin Öğretmen Görüşleri”, Eğitimde Kuram ve Uygulama, 4(1), 133-147.
  • ORNSTEİN, C. A., & Hunkins, P. F. (2016), Curriculum: foundations, principles and issues, USA: Pearson Education, Inc.
  • ÖĞÜLMÜŞ, K &. Sarı, H. (2014), “Bilim ve Sanat Merkezlerindeki (Bilsem) Karşılaşılan Sorunların Öğretmen ve Öğrenci Görüşleri Açısından Değerlendirilmesi”, Uluslararası Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 2(2), 254-265.
  • ÖNER, G. (2015), “Sosyal Bilgiler Öğretmenlerinin Okul Dışı Tarih Öğretimine İlişkin Görüşlerinin İncelenmesi”, Türk Tarih Eğitimi Dergisi, 4(1), 89- 121.
  • ÖZDEMİR, S. M. (2009), “Eğitimde Program Değerlendirme ve Türkiye’de Eğitim Programlarını Değerlendirme Çalışmalarının İncelenmesi”, Yüzüncü Yıl Üniversitesi, Eğitim Fakültesi Dergisi, VI(II), 126-149.
  • PHELAN, D. (2018), Social and Emotional Learning Needs of Gifted Students, Unpublished Doctoral Thesis, Walden University, Minnesota.
  • ROBİNSON, A., Shore, B. M. & Enersen, D. L. (2014), Üstün Zekalılar Eğitiminde En İyi Uygulamalar, (Ü. Oğurlu ve F. Kaya, Çev. Ed.), Ankara, Nobel Yayıncılık.
  • ROSS, E. W. (2001), The Social Studies Curriculum. New York, State University of New York Press.
  • SENEMOĞLU, N. (2009), Gelişim Öğrenme ve Öğretim, Ankara, Pegem Akademi.
  • ŞAHİN, F. (2015), Üstün Zekalı ve Üstün Yetenekli Öğrencilerin Eğitimi, Ankara: Pegem Akademi.
  • TAYLOR, C., Power, S. & Rees, G. (2010), “Out Of-School Learning: The Uneven Distribution Of School Provosion And Local Authority Support”, British Educational Research Journal, 36(6), 1017-1036.
  • TURGUT YILDIRIM, D. (2016), “Üstün Yetenekliler İçin Değerler Eğitimi Dersinin Önemi”, Current Research in Education, 2(2), 99-120.
  • UŞUN, S. (2016), Eğitimde Program Değerlendirme, Ankara, Anı Yayıncılık.
  • YILDIRIM, A. & Şimşek, H. (2016), Nitel Araştırma Yöntemler, Ankara, Seçkin Yayıncılık.
  • YILMAZ K. & Şeker M. (2011), “İlköğretim Öğrencilerinin Sosyal Bilgilere Karşı Tutumlarının İncelenmesi”, İstanbul Aydın Üniversitesi Fen Bilimleri Dergisi, 2(1), 34-50.