SOKAKTA ÇALIŞAN/ÇALIŞTIRILAN ÇOCUKLAR ÜZERİNE BİR ALAN ARAŞTIRMASI

Bu çalışmanın amacı sokakta çalışan/çalıştırılan çocukların özellikleri ve sorunlarını çeşitli değişkenler açısından incelemektir. Araştırmada nitel araştırma yöntemlerinden durum çalışması tercih edilmiştir. Muş ilinde sokakta çalışan/çalıştırılan 14 çocuk ile araştırmacılar tarafından geliştirilen yarı- yapılandırılmış görüşmeler gerçekleştirilmiştir. Katılımcılara demografik bilgileri ve sokakta çalışma/çalıştırılma nedenlerini içeren 12 soru yöneltilmiştir. Araştırma bulgularına göre; sokakta çalışan/çalıştırılan çocukların çok sayıda kardeşe sahip oldukları, ebeveynlerinden sadece babalarının çalıştığı, düşük aile gelirine sahip oldukları; düşük ücretlerle, çok fazla çalıştıkları görülmüştür. Sokakta çalışan/çalıştırılan çocukların sigara kullanımı gibi olumsuz davranışları olduğu, aile içi şiddet gördüğü ve okul başarılarının orta-düşük olarak nitelendirdikleri görülmektedir. Bu nedenle çocukların sokakta çalışma/çalıştırmaya neden olan ekonomik koşulların güçlendirilmesi, ailelere eğitimler verilmesi, bu çocuklara yönelik sosyal politikaların geliştirilmesi önerilmektedir.

WORKING CHILDREN ON THE STREET: A FIELD REVIEW

This research aims to analyze the characteristics and problems of children working/employed on the street through various variables. In the research, one of the qualitative research methods, case study, was preferred. Semi-structured interviews developed by the researchers were conducted with 14 children working/employed in the city of Muş in Turkey. The participants were asked 12 questions, including demographic information and reasons for working/working on the street. According to the research findings, children who work/are made to work on the street have many siblings, only their fathers work, and they have low family income; It has been seen that they work too many hours for low wages. It is seen that children working/employed on the street have negative behaviours such as smoking, are exposed to domestic violence, and their school success is moderate-low. For this reason, it is recommended to strengthen the economic conditions that cause children to work/work on the street, provide training to families, and develop social policies for these children.

PDF

___

AKBULUT, Ö. F. & GÜNAYDIN, H. (2020), “Çocuğa Yönelik Şiddetin Çocuk Hakları Sözleşmesi Bağlamında İncelenmesi”, Kırşehir Ahi Evran Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 1(1), 29-40.
AKIN, A. (2021), Yoksulluk bağlamında sokakta çalışan çocukların sosyo- ekonomik profilleri ve gelecek beklentileri: Şırnak örneği, Yüksek Lisans Tezi. Şırnak Üniversitesi. Lisansüstü Eğitim Enstitüsü. Şırnak.
AKINCI, B., NERGİZ, A., & GEDİK, E. (2015), “Uyum süreci üzerine bir değerlendirme: Göç ve toplumsal kabul”, Göç Araştırmaları Dergisi, 1(2), 58-83.
ALPTEKİN, K. (2011), “Sokakta Çalışan Çocuklar ve Aileleri: Düzce Örneği”, Toplum ve Sosyal Hizmet, 22(1), 25-48.
AVŞAR, Z., & ÖĞÜTOĞULLARI, D. Ö. E. (2012), “Çocuk işçiliği ve çocuk işçiliği mücadele stratejileri”, SGD-Sosyal Güvenlik Dergisi, 2(1), 9-40
AYDIN, F. (2004), Türkiye Tarafından Onaylanan ILO Sözleşmeleri, Yayımlanmamış uzmanlık tezi. T.C. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı: Ankara.
BAYTEMÜR, M., KOÇAK, A., & FİŞEK, G. (1994), “13-15 yaş diliminde sigara içmeyi etkileyen etmenler üzerine bir araştırma”, Çalışma Ortamı, 14, 32-8.
BİLGİN, R. (2009), “Diyarbakır'da Sokakta Çalışan Çocuklar Üzerine Sosyolojik Bir Araştırma”, Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 8(27), 232-244.
BÜYÜKÖZTÜRK, Ş., ÇAKMAK, E. K., AKGÜN, Ö. E., KARADENİZ, Ş., & DEMİREL, F. (2017), Bilimsel araştırma yöntemleri, Pegem Atıf İndeksi, 2017, 1-360.
CİGNO, A., ROSATİ, F. C., & GUARCELLO, L. (2002), “Does globalization increase child labor?”, World Development, 30(9), 1579-1589.
ÇALIŞMA VE SOSYAL GÜVENLİK BAKANLIĞI [ÇSGB], (2017), Çocuk İşçiliği ile Ulusal Mücadele Programı. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı Genel Yayın No: 63. Erişim adresi: https://ailevecalisma.gov.tr/media/1322/cocukisciligimucadele_2017_2023_tr.p df
ÇOBANER, A. A. (2016), “Türkiye'de Çocuk İşçiliği Sorunu ve Haberlerde Suriyeli Çocuk İşçilerin İzini Sürmek”, İstanbul Arel Üniversitesi İletişim Çalışmaları Dergisi, 5(9), 13-49.
ÇÖPOĞLU, M. (2018), “Bir kısır döngü: Dünyada ve Türkiye’de çocuk işçiliği ve işsizlik”, Anemon Muş Alparslan Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi. 6(5) 671–685.
DUR, A. İ. B., & ÖZTÜRK, M. (2017), “Türkiye'de ve Dünyada Çocuk İşçiliği ve Mücadele Politikaları: SDÜ MYO Öğrencileri Üzerine Bir Araştırma”, Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 22(3), 613-635.
EDMONDS, E. V. (2006), “Child labor and schooling responses to anticipated income in South Africa”, Journal of Development Economics, 81(2), 386–414.
ERBAŞ, M. M., KARAHAN, T. F., & UZUN, T. (2020), “Sokakta çalışan çocukların yalnızlık ve depresyon düzeylerinin ebeveyn durumları açısından incelenmesi: İstanbul örneği”, Celal Bayar University Journal of Social Sciences/Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 18(1), 233-249.
IŞIĞIÇOK, Ö. (2017), İstihdam ve işsizlik, Bursa: Dora Yayıncılık.
GALL, M. D., BORG, W. R., & GALL, J. P. (1996), Educational research: An introduction, Longman Publishing.
GÜN, S. (2017), Çocuk: İşçi, yoksul, göçmen; iktisadi ve politik bir analiz, İstanbul: Notabene.
KARA, S. B. K., & ÇALIK, T. (2012), S”okakta Çalışan Çocukların Eğitim İhtiyaçları”, Gazi University Journal of Gazi Educational Faculty (GUJGEF), 32(3), 673-695.
KAYHAN, N. (2012), “Çocuk İşçiliği, IPEC Deneyimi Işığında Sanayide Çalışan Çocukların Sorunları”, Hukuk ve İktisat Araştırmaları Dergisi. 1(4), 187- 200.
KLERMAN, L. (1991), The health of poor children: problems and programs, children in poverty-child development and public (ed. Huston, A.), New York: Cambridge Universirty Press.
KÜÇÜKALİ, A. (2016), “Sokakta Çalışan Çocukların Sosyo-Ekonomik Durumları”, Ataturk University Journal of Economics & Administrative Sciences, 30(5), 1345-1367.
KÜÇÜKALİ, A. & ÖZMEN, K. (2019), “İş ve meslek danışmanlarının çalışma hayatında karşılaştıkları problemler ve eksik istihdam sorunu: Muş, Bitlis, Van ve Hakkâri Örneği”, İş ve Hayat, 5(10), 136-158.
LAKSHAPATHİ, P. (1993), The plight of working children in India. child labour: Multi-dimensioal problem, Delhi: Ajanta Publications
NİKORAD, M., & SOLEİMANİ, A. A. (2020), “The effectiveness of teaching life skills to street children for ımproving their life skills and its quality”, Journal of Humanities Insights, 4(03), 103-112.
SİDDİQİ, F. V. & PATRİNOS, H. A. (1995), “Child Labor: Issue, Causes and Interventions, Human Capital Development and Operations Policy”, Human Capital Development and Operations Policy Çalışma Raporu.
STAKE, R. E. (1995), The art of case study research, Thousand Oaks: Sage Pbc.
SUMNER, A., HOY, C., & ORTİZ-JUAREZ, E. (2020), “Estimates of the Impact of COVID-19 on Global Poverty”, UNU-WIDER, April, 800-9.
TAŞ, H.Y. & ABBASİGİL, Ö. S. (2017), “Çocuk İşçiliği Sorunu: Türkiye- Almanya-Pakistan Karşılaştırılması”, Emek ve Toplum Dergisi. 14(6), 25-46.
TEPE, B. (2018), “Çalışan Çocuklar ve Eğitimleri”, Ed: Zarife Seçer. Risk Altındaki Çocuklar ve Eğitimleri. 331-356.
TOKOL, A. (2018), “Çocuklara yönelik sosyal politikalar”, Ed: Aysen Tokol ve Yusuf Alper. Sosyal Politika. 414-449.
TUNÇCAN, N. (2000), “Çocuk İşçiliği: Nedenleri, Boyutları ve Küreselleşen Dünyadaki Konumu”, Sosyal Siyaset Konferansları Dergisi, 243- 259.
ULUSLARARASI ÇALIŞMA ÖRGÜTÜ, (2020), ‘ILO Monitor: COVID- 19 and the World of Work’, third edition, ILO, Erişim adresi: https://www.ilo.org/wcmsp5/groups/public/@dgreports/@dcomm/documents/bri efingnote/wcms_743146.pdf
ULUSLARARASI ÇALIŞMA ÖRGÜTÜ VE BİRLEŞMİŞ MİLLETLER ÇOCUKLARA YARDIM FONU [2020]. Covıd-19 ve Çocuk İşçiliği: Kriz Zamanı, Harekete Geçme Zamanı. Erişim Adresi: https://www.ilo.org/ankara/areas-of-work/covid-19/WCMS_751230/lang-- tr/index.htm
YILDIRIM, A. & ŞİMŞEK, H. (2013), Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri, Ankara: Seçkin Yayıncılık.