The Law on Headdress and Regulations on Dressing in the Turkish Modernization

Cumhuriyet döneminde Atatürk önderliğinde gerçekleştirilen modernleşme olgusunun hayata geçirilebilmesi için buna dayanak oluşturacak bir fikre, ona öncü olacak bir kitleye ve değişimi topluma iletme görevini üstlenecek kurumlara ihtiyaç vardı. Yüzyılın neredeyse ilk çeyreğini savaşlarla geçiren ve iktisadi ve siyasi anlamda çöken İm-paratorluğun yerine kurulan genç Cumhuriyet'in elinde kalan insan malzemesini bir arada ve bir amaç uğrunda birleştirebilmek için siyasal alanda gösterdiği kararlılığın bir devamı olarak sosyal, kültürel ve hu-kuki alanda köklü değişiklikleri gerçekleştirecek kararlar alınmış ve ilk on yılda da bunlar büyük ölçüde gerçekleştirilmiştir. Bu çalışmada sos-yal alanda yapılan en önemli değişikliklerden biri olarak Şapka kanunu ve onu takip eden giyim kuşam konusundaki düzenlemelerin Türk modernleşme sürecinde taşıdığı anlam ve izlediği seyir incelenmeye ça-lışılacaktır.

Türk Modernleşmesinde Şapka Kanunu ve Kılık Kıyafete İlişkin Düzenlemeler

In the period of Turkish Republic, there was a need for an idea on which the fact of modernization would be based in order to put into effect this modernization carried out under Ataturk's leadership as well as a mass leading this modernization process and the institutions that would be tasked with orienting the changes to the society. The Ottoman Empire, which dealt with the wars in the first quarter of the century and collapsed in the economic and political areas, was replaced by a Republic. To unify the manpower of this young Republic around a common aim, some decisions were taken in order to carry out significant social, cultural and legal changes in the society as the continuation of the determination displayed in political plan. In this paper, I will try to discuss the meaning and the process in the Turkish modernization of the Law on Headdress as one of the most important changes in the social plan and the following regulations on dressing

PDF

___

Adıvar, Halide Edip (1955). Türkiye'de Şark, Garp ve Amerikan Tesirleri. İstanbul: Doğan Kardeş Yay.

Adıvar], Halide Edib, (1930). "Dictatorship and Reforms in Turkey". Ed. by Wilbur L. Cross. vol. XIX. Yale University Press.

Albayrak, Sadık (Haz.) (1977). İskilipli Muhammed Atıf. Frenk Mukallitliği ve İslam. İstanbul: Çile Yay.

Altay, Fahrettin (1970). On Yıl Savaş 1912-1922 ve Sonrası. İstanbul: İnsel Yay.

Arıkoğlu, Damar (1961). Hatıralarım, İstanbul: Tan Matb.

Armstrong, H. C. (1996). Bozkurt. trans. Gül Çağalı Güven. İstanbul: Arba Yay.

Atatürk'ün Söylev ve Demeçleri II (1997). Ankara: Atatürk Araş. Mrk.Yay.

Baydar, Mustafa (1970). "Şapka Konusunda Atıf Hoca-Süleyman Nazif Çatışması". Türk Dili 23 (230) (November): 132-136.

Bisbee, Eleanor (1951). The New Turks Pioneers of the Republic 1920-1950. Philadelphia: University of Pennsylvania Press.

Doğaner, Yasemin (2002). Atatürk İnkılaplarının Topluma Yansıması Ankara Örneği. Doktora Tezi. Ankara: Hacettepe Üniversitesi.

Gentizon, Paul (1983). Mustafa Kemal ve Uyanan Doğu. trans. Fethi Ülkü. Ankara: Kültür ve Turizm Bak. Yay.

Goloğlu, Mahmut (1972). Devrimler ve Tepkileri (1924-1930). Ankara: Başnur Matb.

İmece, M. Selim (1959). Atatürk'ün Şapka Devriminde Kastamonu ve İnebolu Seyahatleri. Ankara: İş Bankası Yay.

İsmail Hakkı (1934). "İki Büyük Değişiklik Kılık ve Dil". Yeni Adam 20. 12.1 934 (51): 2-3.

Jaeschke, Gotthard (1972). Yeni Türkiye'de İslamlık. Trans. Hayrullah Örs. Ankara: Bilgi Yay.

Jevakhoff, Alexandre (1998). Kemal Atatürk Batı'nın Yolu. Trans. Zeki Çelikkol. İstanbul: İnkılap Yay.

Kara, İsmail (2000). Kutuz Hoca'nın Hatıraları. İstanbul: Dergah Yay.

Karaveli, Orhan (1999). Bir Ankara Ailesinin Öyküsü. İstanbul: Pergamon Yay..

Karay, Refik Halid (1960). Bir Ömür Boyunca. İstanbul: İletişim Yay.

Kılıç, Selami (1998). II.Meşrutiyetten Cumhuriyet Türkiye'sine Türk İnkılabının Fikir Temelleri. Erzurum: Atatürk Üniv. Yay.

Lewıs, Geoffrey (1959). Turkey. London: Ernest Benn Ltd.

Rıza Nur (1991). Hayatım ve Hatıratım I Dr. Rıza Nur Kendini Anlatıyor. İstanbul: İşaret-Ferşat Ortak Yay.

Robinson, Richard D. (1963). The First Turkish Republic. Cambridge: Harward University Press.

Sitembölükbaşı, Şaban (1999). "Kültür Devrimi Yönüyle Atatürk Reformları". Türkiye Günlüğü (56) (Summer): 62-73.

Soyak, Hasan Rıza (1973). Atatürk'ten Anılar I. İstanbul: Yapı Kredi Yay.

Süleyman Nazif (1925). İmana Tasallut (Şapka Meselesi). İstanbul: Matbaa-i Tekfur

Tahir'ul Mevlevi (1991). Matbuat Alemindeki Hayatım ve İstiklal Mahkemeleri. İstanbul: Nehir Yay.

Tezcan, Hülya (1995). "Fes". İslam Ansiklopedisi. Vol.12. İstanbul: Türkiye Diyanet Vakfı Yay: 415-416.

Türk Parlamento Tarihi TBMM II. Dönem 1923-1927 (1993). Volume II. Ankara: TBMM Yay.

Tweedy, Owen (1930). "Turkey in Modern Dress". Fortnightly Review 127 (June): 811-821.

Wortham, H.E. (1930). Mustapha Kemal of Turkey. London: The Holme Press .

Yalçın, Bekir Sıtkı-İsmet Gönülal (1984). Atatürk İnkılabı Kanunlar, Kararlar, Tamimler, Bildiri- ler, Belgeler. Ankara: Kültür ve Turizm Bak.Yay.

Yalçın, Hüseyin Cahit (2000). Siyasal Anılar. İstanbul: Türkiye İş Bankası Yay.

Yılmaz, Mustafa (2002). İngiliz Basını ve Atatürk'ün Türkiyesi. Ankara: Phoenix Yay.