Manaplar ve Kırgız Tarihindeki Rolleri

Bu çalışmada, Kırgız toplumunun zengin ve asilzade tabakasına mensup olan 'Manap' zümresi ele alınmıştır. SSCB döneminde manapların hepsi ayırt edilmeksizin halkı ezen sınıfolarak gösterilmiş ve yasaklı konuların listesine dâhil edilmiştir. Manaplar, halen üzerinde yeterince çalışmanın yapılmadığı konular arasındadır. Bu makalede manap adının anlamı,kimler oldukları, ne zaman ortaya çıktıkları, toplumdaki konumları ve görevleri üzerinde durulmuş, manapların Çarlıköncesi ve Çarlık dönemi ile Sovyet dönemindeki durumunuincelenmiştir. Ayrıca manapların 1920-1930'lu yıllarda tasfiyeedilme sebepleri üzerinde durulmuştur.

The Manaps and Their Role in Kirghiz History

This article investigates the Manaps, the wealthy and noble class of Kirghiz society. During the USSR era, the Manaps were shown as despots, and it was not a llowed to do research on them. Therefore, the Manaps are still among the least researched subjects. This article attempts to identify the meaning of the word Manap, their origins, position and occup ations within society. Lastly, it elaborates on the Manaps' status before Tsarist Russia, during Tsarist Russia and during the USSR period. The reasons behind the Manaps' evacuation during the 1920s and 1930s are also examined.

PDF

___

Abramzon, S.M. (1990). Kirgizı i İh Etnogenetiçeskiye i İstoriko-Kulturnıe Svyazi. Frunze: Kırgızstan Yay.

Attokurov, Sabır (2003). Kırgızdar XVIII Kılımda. Bişkek: KAU Matb.

Aytbaev, M.T. (1962). Sotsialno-Ekonomiçeskiye Otnoşeniya v Kırgızskom Aile v XIX- naçale XX vv. Frunze: Kirgosizdat Yay.

Baybulatov, B. (1969). Ot Koçevya k Sotsilaizmu. Frunze: Kırgızstan.

Bolcurova, İ. (1992). "Vostok -Delo Tonkoe: Pravda o Manapah". Res Publica Gazetesi 28 (Temmuz): 4.

Cantuarov, S. B. (1963). Grajdanskaya Voyna v Kirgizskoy SSR. Frunze: İlim.

Çokuşov, B. (1970). Klassovaya Borba v Kirgizskih Ailah v Pervıe Godı Sotsialistiçeskih Preobrazovaniy (1918-1924 gg.). Frunze: Frunze Matb.

Dcamgerçinov, C. (1945). Kirgizı v Epohu Ormon Hana (iz İstorii Feodalno-Rodovıh Voyn Kirgizov v XIX veke). Frunze: Trudı İYALİ KirFAN SSR Yay.

Dcumagulov, A. (1990). "Manapı-Kto Oni?". Sovetskaya Kirgiziya Gazetesi (16 Kasım): 3.

Dcumagulov, A (2002). "İnstitut 'Manapstva' v Kırgızskom Obşestve". Trudı Fakulteta İstorii i Regionvedeniya. Bişkek: Fakultet İstorii i Regionovedeniya Yay.

Gavrilov, M. (1927). Manap- Sovremennıy Aul Sredney Azii. Taşkent: Vıpusk X. Yay.

İlyasov, S. (1957). Formirovanie i Razvitie Kırgızskoy Sotsialistiçeskoy Natsii. Frunze: Kırgızstan Mamlekettik Basmakanası Yay.

İlyasov, S.İ. vd. (1984). İstoriya Kırgızskoy SSR. Frunze: Kırgızstan Yay.

Isake, B. (1993). "1916-Cıl". Ürkün. Bişkek: Ala-Too Yay. 109-112.

Karasay uulu, Hüseyin (1993). "1916 Cıldağı Kötörülüş Cönündö". Ürkün. Bişkek: Ala-Too Yay. 15-19.

Kurmanov, Z. K. (1997). Politiçeskaya Borba v Kırgızstane: 20-e Godı. Bişkek: İlim Yay.

Kuşner (Knışev), P. (1927). "Manapstvo v Gornoy Kirgizii". Revolyutsionnıy Vostok Dergisi 2: 107.

Malabaev, D. M. (1969). Ukreplenie Sovetov Kirgizii V Period Stroitelstva Sotsializma (1917-1937). Frunze: İlim.

Nurbekov, K. (1965). İstoriya Gosudarstva i Prava Kirgizskoy SSR. Frunze: Mektep Yay.

Ömürbekov T.N. ve Çorotegin T.K. (1995). Kırgızdardın Cana Kırgızstandın Cangı Doordogu Tarıh (XVII-XX kk. Başı). Bişkek: Kırgızstan Yay.

Potapov, L. P. (1954). "? Suşnosti Patriarhalno-Feodalnıh Otnoşeniy u Koçevıh Narodov Sredney Azii i Kazahstana". Voprosı İstorii Dergisi 6: 73-79.

Sıdıkov, A. (1992). Kratkiy Oçerk İstorii Razvitii Kirgizskogo Naroda. Bişkek: Kırgızstan Yay.

Solotonev, Belek (2003). Kırgız Tarıhı. Bişkek: "ARHİ" İB Yay.

Togan, A. Z. V (1981). Bugünkü Türkili (Türkistan) ve Yakın Tarihi. İstanbul: Aksiseda Matb.

Usenbaev, K. (1961). Obşestvenno-Ekonomiçeskie Otnoşeniya Kirgizov v Period Gospodstva Kokandskogo Hanstva. Frunze: Kırgız SSR İlimler Akademisi Yay.