Kazakistan'da Kıpçak sözlükleri ve XVIII- XX. Yüzyıllar arası sözlük çalışmaları

Sözlükler, bir dilin söz varlığının derli toplu bir şekilde bulunduğu somut kaynaklardır. Bu makalede, Kazakistanda yapılan sözlük çalışmaları incelenmiş ve değerlendirilmiştir. Bu maksatla yazıda ağırlıklı olarak iki ana konu üzerinde durulmaktadır. İlk olarak tarihi sözlükler ve bu sözlükler üzerine Kazak bilim adamlarının yapmış olduğu çalışmalar; ikinci olarak Rusların Orta Asyaya gelmesiyle ortaya koydukları iki dilli (Kazakça-Rusça/Rusça- Kazakça) sözlükler ve bu sözlüklerin metodolojisi üzerinde durulmuştur.

PDF

___

Aksan, Doğan (1990). Her Yönüyle Dil (Ana Çizgileriyle Dilbilim) - I. 4. Baskı. Ankara: TDK.

Atalay, Besim (1992). Divanü Lûgat-it-Türk Tercümesi I. 3. Baskı. Ankara: TDK Yay.

Beketaev, Qanapiya ve A. İbatov (1993). Tübi Bir Türki Tili ( Divani Lûgat it- Türk). Almatı: Ana Tili Yay.

Dosmuhamedulı, Halel (1998). Divani Lugat- at Türk. Tañdamalı. Arap alfabe- sinden Kiril alfabesine geçiren Ajibay Kerimov . Almatı.

Egevbay, Askar (1997). Mahmut Qaşqari: Türk Sözdigi (Divani Lugat-at Türk)-I- III. Almatı: Hant Yay.

Eren, Hasan (1998). Türklük Bilimi Sözlüğü. I. Yabancı Türkologlar. Ankara: TDK.

Fazılov, E. İ. (1971). Starouzbekskiy Yazık. Horezmskiye Pamyatniki XIV Veka. CII. Taşkent.

Kerimulı, Ajibay (2005) . X-XII Ğasır Jazba Eskertkişteri. Eski Türki Eskert- kişteri Tilindegi Söz Jasaytın Jurnaqtar. Türkistan: Turan Yay. 5 -22.

Kaydarov, Abduali ve Meyirbek Orazov (2004). Türkitanuğa Kirispe. 3. Baskı.

Almatı: Arıs Yay. (1. Baskı Almatı: Mektep 1985 , 2. Baskı İstanbul 1999).

Kenesbayev, İsmet, A. Kuruşcanov ve A. Kerimov (1981). Belgili Oriyentalist Jayında Birer Söz. Qazaq SSR Ğılım Akademiyası Xabarları. Til, Adebiyet Seriyası. III. Almatı: Ğılım Yay. 27-33.

Korkmaz, Zeynep vd. (2005). Türk Dili ve Kompozisyon. Ankara: Ekin Kitabevi. Kıravbaykızı, Alma (2001). Ejelgi Adebiyet.Astana: Elorda Yay. 113 -123.

Kuruşcanov, Abjan (1969). İssledovaniya po Tyurkologii. Köne Kıpşaq Tilindegi Ay, Kün Attarı. Almatı: Ğılım Kazakistan İlimler Akademisi Yay.

Kuruşcanov, Abjan, Ğ. Aydarov ve M. Tomanov (1971). Köne Türki Jazba Eskertkişte rinin Tili. Almatı: Ğılım Kazakistan İlimler Akademisi Yay.

Macenova, Marziya (1969). Abu Hayyan İssledovatel Kıpçakskogo Yazıka . Doktora Tezi. Almatı: Kazakistan İlimler Akademisi Yay.

Malbakov, Mırzabergen (1995). Qazaq Sözdikteri: Qazan Töñkerisine Deyingi Qazaq Sözdikteri Haqında. Almatı: Ana Tili Yay.

_____, (1992) . Qazaq Leksikografiyasının Tarihi. Almatı: Kazakistan İlimler Akademisi Yay.

Musaev, Kenesbay (2002) Kıpçakskaya Gruppa. Sravnitelno -İstoriçeskaya Gramma tika Tyurskih Yazıkov . Moskova: Nauka Yay. 216-217.

Nadjip, Amir (1965) Kipçaksko- OguzskiyLiteraturniy Yazık Mamluykskogo Egipta XIV Veka. Doktora Tezi. Moskova: Rusya İlimler Akademisi.

_____, (1975) Tyurkoyazıçniy Pamyatnik XIV Veka Gulistan Seyfa Saraii İ Ego Yazık. C . I. Almatı: Kazakistan İlimler Akademisi Yay.

Nadjip, Amir ve T. Blagova (2002) Mamluk-Kıpçak Tili. Türki Tilderi Ensiklopediyalıq Basılım. Astana: Foliant Yay. 94-101.

_____, (2004) Kultura i Tyurkoyaziçnaya Literatura Mamlyukskogo Egipta XIV Veka. Türkistan: Turan Yay.

Nurmahanova, Aziza (1971). Orta Aziya Men Qazaqstan Tilderinin Tarihi Baylanıstarı. Türki Tilderinin Salıstırmalı Grammatikası. Almatı: Mektep Yay. 18 -22.

Özyetgin, A. Melek(2001). Ebū Hayyān, Kitābul-İdrak li-Lisanil-Etrak Fiil: Tarihî-Karşılaştırmalı Bir Gramer ve Sözlük Denemesi. Ankara: KÖK Sosyal ve Stratejik Araştırmalar Vakfı Yay.

Sızdıkova, Rabiğa (1975). Qazaq Leksikografiyasının Damuvındağı Orıs Ğalımdarı Men Avtorlarının Qızmeti. Dil-Edebiyat Serisi Almatı: Kazakistan İlimler Akademisi Dergisi 1: 3 -9.

Savranbaev, Niğmet (1948). Nekotoriye Çerti Drevnekıpçakskogo Yazıka. Almatı: Kazakistan İlimler Akademisi Dergisi 12: 17-18.

Tomanov, M. ve M. Malbakov (1989). G. Yu. Klaprot Qazaq Tili Jayında Dil- Edebiyat Serisi I . Almatı: Kazakistan İlimler Akademisi Yay.13 -17.