Tiyatro Oyunlarının Tanımlanmasında Üst Veri: Ankara Devlet Tiyatrosu Oyunlarına Yönelik Bir Uygulama

Günümüzde özellikle günlük bilgi ihtiyacının karşılanmasında en sık kullanılanortamlardan biri şüphesiz İnternettir. Kullanıcılar, tiyatro gibi etkinlik gündemiçok sık aralıklarla ya da dönemsel olarak değişen sanat dalları ile ilgili güncelbilgi ihtiyaçlarını karşılamak üzere sıklıkla İnternete başvurmaktadır. Ancaktiyatro oyunlarına yönelik bilgilere erişimi sağlayacak tanımlamalardaeksiklikler mevcuttur. Bu çalışma, kullanıcıların sanatsal aktivitelerle ilgilibilgileri elde etmede karşılaştıkları problemlerin güncel bilgi için üst verikümelerinin oluşturulmasıyla azaltılabileceği hipotezine dayanmaktadır. Buhipotezden hareketle çalışmada, Türkiye’de sahnelenen oyunlara erişimdegüncel tanımlamaların standart bir formda yapılabilmesi için konuyla ilgili biruygulama çalışması yapılması amaçlanmıştır. Bu doğrultuda, Türkçe verisetlerinin yaygınlaşmasına örnek oluşturacak bir çalışma yürütülerek AnkaraDevlet Tiyatroları oyunlarına yönelik bir üst veri seti tanımlanmıştır. İlgili verisetinin tanımlanmasında konuyla ilgili literatür araştırılarak sahne sanatlarıalanı için geliştirildiği belirlenen başlıca üst veri setleri karşılaştırılmış ve bukonuda Türkiye’de gerçekleştirilen çalışma ve uygulamalar değerlendirilmiştir.Değerlendirme sonucunda güncel bilgi gereksinimi kapsamında tiyatrooyunlarına ilişkin arama ögeleri dikkate alınarak oluşturulan bir üst veri seti(Tiyatro Üst Veri Seti - TÜS), örnek bir uygulama çalışmasında gösterilmiştir.Geliştirilen uygulamanın değerlendirilmesi aşamasında Ankara Üniversitesilisans öğrencileri arasından seçilmiş olan grup ile odak-grup görüşmesiyapılmıştır. Bu görüşmeler sonucunda, kullanıcıların günlük bilgi ihtiyaçlarıaçısından tiyatro oyunlarına ait bilgilerin daha esnek, sorgulanabilir ve kolayerişilebilir bir biçimde sunulmasına ihtiyaç duyulduğu görülmüştür. Geliştirilenüst veri seti ile sunulan verilerin ihtiyaca yönelik bilgilere erişimde karşılaşılantemel sorunları büyük ölçüde çözümleyeceği önerilmiştir.

Metadata for Description of Theatre Plays: A Case Study of Ankara State Theatre Plays

Today, one of the most frequently used environments for meeting daily information needs is assuredly the Internet. Users often refer to the Internet to meet the daily information needs related to the branches of arts such as theatre events, which often change frequently and periodically. However, there are deficiencies in the attributions that will provide access to information about theater plays. This study is based on the hypothesis that problems that users may face in retrieving information related to plays can be eliminated by the creation of metadata sets for up-to-date information. From this point of view, asample data set for the Ankara State Theatre Plays have been defined by conducting a study for the spread of standard data sets in Turkish. The comparison of the main data sets have been developed for the areas identified by examining the literature regarding data sets on the subject of performing arts and the study and practice conducted in Turkey in this regard are evaluated. As a result of the evaluation, a metadata element set (Tiyatro Üst veri Seti - TUS), which is formed by taking into consideration the search items related to the theatre plays within the scope of the requirement of current information requirement has been shown in a sample application study. In order to get opinions and suggestions about the study, a focus-group interview was held with the group selected from Ankara University undergraduate students. As a result of this interviews, it was seen that the information about theatre plays need to be presented in a more flexible, inquirable and easily accessible way in terms of their daily information needs of the users. It has been proposed that the information presented with the metadata set developed would solve the basic problems encountered in retrieving the needed information.

___

  • CISCO (2017) The Zettabyte Era: Trends and Analysis. Erişim Adresi: https://www.cisco.com/c/en/us/solutions/collateral/service-provider/visual-networking-indexvni/vni-hyperconnectivity-wp.html
  • Church, K., Cherubini, M. ve Oliver, N. (2014). A Large-Scale Study of Daily Information Needs Captured In Situ. ACM Transactions on Computer-Human Interaction, 21(2).
  • Çakmak, T. (2017). Bilgi Merkezlerinde Üst veri Paylaşımı ve Entegrasyonu. H. Odabaş ve M. A. Akkaya (Ed.), Bilişim Teknolojilerinin Bilgi Merkezlerine ve Hizmetlerine Etkileri içinde (ss. 49– 65). İstanbul: Hiperyayın.
  • Dempsey, L. ve Heery, R. (1997). A Review Of Metadata: A Survey Of Current Resource Description Formats. Erişim Adresi: http://www.ukoln.ac.uk/metadata/desire/overview/
  • Healy, H. (2013) Descriptive Metadata Standarts for Theatre Images, Programs, and Posters. Erişim Adresi: http://heatherhealy.weebly.com/uploads/2/1/6/9/21691504/artifact_3_metadata_application_profile. pdf
  • Gökkurt Bayram, Ö. (2007). Bilginin Depolanması ve Organizasyonuna Giriş Dijital Kütüphane Rafları. Bilgi… içinde (ss.45- 53). Ankara: Referans Yayınevi.
  • Greenberg, J. (2005). Understanding Metadata And Metadata Schemes. Cataloging & Classification Quarterly, 40(3–4), 17–36.
  • Greenberg, J. (2017). Big Metadata, Smart Metadata, and Metadata Capital: Toward Greater Synergy Between Data Science and Metadata. Journal of Data and Information Science, 2(3), 19-36.
  • Güler, Z. (1992). Kültürel Bir Kurum Olarak Tiyatro. Kurgu Dergisi, (10), 179–187.
  • İstanbul Kültür Sanat Vakfı (İKSV). (2017). Kültür-Sanatta Katılımcı Yaklaşımlar. İstanbul: İKSV. Erişim Adresi: http://www.iksv.org/i/content/226_1_kultur-sanatta-katilimci-yaklasimlar-2017.pdf
  • İPSOS KMG. (2016). Türkiye’yi Anlama Kılavuzu. Erişim Adresi (30 Nisan 2018): http://www.halklailiskiler.com/pdf/Turkiyeyi-Anlama-Kilavuzu-EKitap_1347963063.pdf
  • Krueger, R. ve Casey, M. A. (2015). Focus Groups: A Practical Guide for Applied Research. (5. bs.) California: Sage Publications.
  • Küçük, M. E., ve Al, U. (2001). Üst Veri Kavramı. Bilgi Dünyası, 2(2), 169–187.
  • Library of Congress. (2007) VRA Core 4.0 Element Outline. Erişim Adresi (01 Mayıs 2018): http://www.loc.gov/standards/vracore/VRA_Core4_Outline.pdf
  • Özgü, M. (1970). Tiyatro Bilimi. Tiyatro Araştırmaları Dergisi, 1(1), 001–018.
  • Öztürk, S. (2001). Tiyatro. Ansiklopedik Sanat Sözlüğü: Müzik ve Sahne Sanatları Terimleri içinde (ss. 241–280). İstanbul: Hiperlink.
  • Paul, J. (2017) Categories fort he Description of Work of Arts. Erişim Adresi (07 Mayıs 2018): http://www.getty.edu/research/publications/electronic_publications/cdwa/index.html
  • Riley, J. (2017). Understanding Metadata: What is Metadata And What Is It For. Baltimore: National
  • Information Standards Organization.
  • Savolainen, R. (2010). Everyday Life Information Seeking. M. J. Bates & M. N. Maack (Eds.), Encyclopedia Of Library And Information Science (3rd. ed.) içinde (s. 1780-1789). London: Taylor & Francis.
  • Wilson, T.D. (1981).On User Studies and Information Needs. Journal of Documentation. 37(1), 7.
  • Yeh, N. C. (2009). From The Viewpoints Of People’s Need Of Information And Social Activities To Discuss The Difference And Similarity Between Public Library And Internet. Journal of Library and Information Science, 35(2), 4–13.