Araştırmacıların Elektronik Bilgi Okuryazarlığı Düzeyleri Üzerine Karşılaştırmalı Bir Çalışma: Türkiye'de Kastamonu ve Çankırı Karatekin Üniversitesi Örnekleri

Bilgi ve iletişim teknolojileri (BİT) ve bilimsel gelişmelerle birlikte sadece bilgi edinmenin doğası ve çevresi değil, aynı zamanda algı, öğrenme ve araştırma da yeniden şekillenmiş, yeni araçlar, yöntemler ve kavramlar ortaya çıkmıştır. Bu çalışmada, Türkiye'deki Kastamonu ve Çankırı Karatekin Üniversitelerinin araştırmacılarının elektronik bilgi okuryazarlığı seviyelerinin belirlenmesi amaçlanmıştır. Çalışmada, araştırmacıların ilgili kütüphaneden herhangi bir destek alıp almadıklarının, elektronik bilgi okuryazarlığı etkinlikleri ve becerilerinin yeterli olup olmadığının ve iki üniversite arasında anlamlı bir fark olup olmadığının gösterilmesi hedeflenmiştir. Katılımcıların araştırmaya yönelik bilgi beceri seviyelerinin belirlenmesi, bu iki üniversitenin henüz yeni olan kütüphanelerinin kendilerini gözden geçirip planlarına ve stratejilerine yeni hizmetleri ve bilgi okuryazarlığı uygulama modellerini dahil etmelerini sağlayacaktır. Çalışmada ilgili literatür gözden geçirilmiş ve veri toplama tekniği olarak yapılandırılmış bir anket kullanılmıştır. Tanımlayıcı ve karşılaştırmalı yöntemlere dayanan bu çalışmanın veri seti MS Excel programı ile analiz edilmiştir. Elde edilen bulgular, elektronik bilgi okuryazarlığı becerilerinin ve araştırmacı seviyelerinin genellikle düşük olduğunu ve iki üniversitenin araştırmacı düzeyleri arasında anlamlı bir fark olmadığını göstermiştir. Ankete verilen yanıtlar ışığında, elektronik bilgi okuryazarlığı becerilerinin etkinliğinin arttırılmasının, araştırmacıların akademik verimliliğini artıracağı sonucuna varılmıştır.

A Comparative Study of Electronic Information Literacy Levels of Researchers: Instances From The Universities of Kastamonu and Çankırı Karatekin in Turkey

With information and communications technologies (ICTs) and scientific developments, not only the nature and environment of information acquisition but also perception, learning and research have been reshaped and new tools, methods, and notions have arisen. With this study it is aimed to determine the electronic information literacy levels of researchers of two universities in Turkey: Kastamonu and Çankırı Karatekin. The study considers the challenges of whether the researchers have received any support from the related library; whether their electronic information literacy activities and skills are sufficient and whether there is any significant difference between the two universities or not. Determination of levels of research oriented information skills will help and enable the infant libraries of these two universities to review and include in their plans and strategies new services and models of information literacy practices. Related literature is reviewed and a structured survey was used as a technique for data collection. The data set of this study based on a descriptive and comparative methods is analyzed with MS Excel program. Findings showed that the electronic information literacy skills and levels of researchers are generally low and that there is no significant difference between the levels of researchers of the two universities. It was concluded that increase in effectiveness of electronic information literacy skills will increase the academic productivity of the researchers.

___

  • Adeleke, D.S. and Emeahara,E.N. (2016). Relationship between Information Literacy and use of electronic information resources by postgraduate students of the university of Ibadan. Library Philosophy and Practice (e-journal). Paper 1381. Retrieved May, 10, 2016 from http://digitalcommons.unl.edu/cgi/viewcontent.cgi?article=3788&context=libphilprac
  • Akkoyunlu, B. and Kurbanoğlu, S. (2002). Öğretmenlere bilgi okuryazarlığı becerilerinin kazandırılması üzerine bir çalışma. Türk Kütüphaneciliği, 16(2), 123-138.
  • Aldemir, A. (2004). Öğretmen adaylarının bilgi okuryazarlığı düzeyleri üzerine bir araştırma: Sakarya Üniversitesi örneği. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Hacettepe Üniversitesi, Ankara.
  • Altun, A. (2005). Gelişen teknolojiler ve yeni okuryazarlıklar. Ankara: Anı Yayınları.
  • Association of College and Research Libraries [ACRL]. (2000). Information literacy competency standards for higher education. Chicago: American Library Association.
  • Ata, F. (2011). Üniversite öğrencilerinin Web 2.0 teknolojilerini kullanım durumları ile bilgi okuryazarlığı öz-yeterlik algıları arasındaki ilişkinin incelenmesi. Master thesis, Dokuz Eylül Üniversitesi, İzmir.
  • Besimoğlu, C. (2007). Akademisyenlerin elektronik dergi kullanımında disiplinler arasındaki farklılıklar. Master thesis, Hacettepe Üniversitesi, Ankara.
  • Bilawara, B.L. and Pujar, S. M. (2016) Impact of e-information literacy on information seeking behavior of university teachers. Annals of Library and Information Studies, 63, 176-181. Retrieved May, 10, 2016 from http://nopr.niscair.res.in/bitstream/123456789/35697/1/ALIS%2063(3)%20176-181.pdf
  • Demiralay, R. (2008). Öğretmen adaylarının bilgi ve iletişim teknolojilerini kullanımları açısından bilgi okuryazarlığı öz-yeterlik algılarının değerlendirilmesi. Master thesis, Gazi Üniversitesi, Ankara.
  • Doğan, S. C. (2007). Tıp akademisyenlerinin elektronik veri tabanı ve elektronik dergi kullanımları: Hacettepe Üniversitesi örneği. Master thesis, Hacettepe Üniversitesi, Ankara.
  • Innovation & Business Skills Australia. (2010). Identifying digital literacy skills: Cybercitizen and e-employee in the 21st century. Retrieved March, 01, 2016 from https://www.ibsa.org.au/sites/default/files/media/Investigating%20Digital%20Literacy%20Skills.pdf
  • Kārkliņš, J. (2011). Towards digital literacy: What libraries can do. World Library and Information Congress :77th IFLA General Conference and Assembly. San Juan, Puerto Rico: IFLA. Retrieved March, 01, 2016 from http://conference.ifla.org/past-wlic/2011/114-karklins-en.pdf
  • Kurbanoğlu, S. (2010). Bilgi okuryazarlığı: Kavramsal bir analiz. Türk Kütüphaneciliği 24, (4), 723-747
  • Maharana, B. and Mishra, C. (2007) A survey of digital information literacy of faculty at Sambalpur University. Library Philosophy and Practice (e-journal). Paper 144. Retrieved May, 10, 2016 from http://digitalcommons.unl.edu/cgi/viewcontent.cgi?article=1145&context=libphilprac
  • Martin, A. and Grudziecki, J. (2006). DigEuLit: Concepts and tools for digital literacy development. Italics, 5(4), 249-267. Retrieved March, 01, 2016 from http://www.tandfonline.com/doi/full/10.11120/ital.2006.05040249
  • McClure, C. R. (1994). Network literacy: A role for libraries? Information Technology and Libraries, 13(2), 115–125.Moeller, S., Joseph, A., Lau, J. and Carbo, T. (2011). Towards media and information literacy indicators. Paris: UNESCO.
  • Özel, N. (2013). Araştırma görevlilerine bilgi ve iletişim teknolojileri bağlamında bilgi okuryazarlığı becerilerinin kazandırılması. Ph.D. thesis, Ankara Üniversitesi, Ankara
  • Samson, S. and Granath, K. (2001). Information literacy and the academy. The Montana Professor, 11(2). Retrieved March, 01, 2016 from http://mtprof.msun.edu/Spr2001/Samson.html
  • Solomon, A., Wilson, G. ve Taylor, T. (2012). 100% information literacy success (2nd ed.). Boston, MA: Wadsworth.