ATATÜRK DÖNEMİNDE CUMHURİYET KÜLTÜRÜNÜ YERLEŞTİRME ÇABALARI ÇERÇEVESİNDE HALKEVLERİ VE MİLLET MEKTEPLERİ

Yıkılmakta olan Osmanlı toprakları üzerinde demokratik, laik Türkiye Cumhuriyetini kurma düşüncesiyle yola çıkan Mustafa Kemal, Kurtuluş Savaşı’nın ardından cumhuriyet kültüründen yoksun olan halka bu kültürü aşılamak ve Türkiye’yi çağdaş medeniyetler seviyesine çıkarmak için köklü yenilikler yapmaya başlamıştır. Mustafa Kemal, Harf İnkılâbı sonrasında açtığı Millet Mektepleri ile halkın çoğunluğunu kısa sürede okur-yazar yapmayı, cumhuriyet değerlerine sahip çıkacak eğitimli, dinamik, aydın kadrolar yetiştirmeyi hedeflemiş, 1927 yılında Türkiye’de %8.08 olan okur-yazar oranını, 1935’te %20.4’e yükseltmiştir. Mustafa Kemal, 1931 yılında kurduğu Halkevleri vasıtasıyla da, Türk Milletini çağdaş medeniyetler seviyesine çıkaracak kültürel hamleler gerçekleştirmeyi, inkılâpları halka daha iyi anlatmayı ve eğitim seferberliği çalışmalarını yürütmeyi hedeflemiştir. Bu tebliğ; Cumhuriyetin ilk yıllarında Mustafa Kemal’in birer kültür kurumu olarak faaliyete geçirdiği Halkevleri ve Millet Mektepleri’nin çalışmaları, bölgesel yapılanmaları ve Türkiye’de cumhuriyet kültürünün yerleşmesine sağladıkları katkıyı ortaya koymayı amaçlamaktadır.

Public Houses and Schools in View of the Struggle to Install Republican Culture During Atatürk’s Administration

Mustafa Kemal, who sets off with the idea to build a secular Republic of Turkey over the Ottoman lands, initiated radical renewals in order to infuse the public with missing republican culture, with aims to establish Turkey amongst the modern civilizations. Through the public schools formed following the Alphabet Revolution, Mustafa Kemal aimed to literate the public by raising dynamic, enlightened, well-educated persons who will undertake the forming values of republican system, and he managed to increase the percentage of literacy to 20,4% in 1935 which was stated 8,08% in 1927. Mustafa Kemal, thoroughly with the public houses formed in 1931, planned to demonstrate cultural movements to raise Turkish Public to the levels of modern civilizations, and organized educational campaigns aiming to emphasize better to the people, the structures of the revolutions. This announcement aims to put forth the endeavours, reigonal formings and contributions made to the establishment of republican culture on Turkish people by the public houses and schools, which were formed by Mustafa Kemal with means of being cultural foundations during the initial years of the republic.