ÂL-İ İMRÂN SURESİNİN 55. AYETİ BAĞLAMINDA HIRİSTİYANLAR İLE DİĞER ÜMMETLER ARASINDAKİ ÜSTÜNLÜK MESELESİ

İnançları ne olursa olsun gelmiş geçmiş bütün ümmetlerin en üstünü Müslümanlardır. Bu husus ayet ve hadislerce sâbittir. Her Müslümanın buna bu şekilde iman etmesi gerekmektedir. Öte yandan Allah, Hz. İsâ’ya (a.s.) “sana tabi olanları kıyamet gününe kadar kâfirlerden üstün kılacağım” şeklinde hitap etmektedir. Fakat bu, Müslümanların bütün ümmetlerden üstün olduğu gerçeğini değiştirmemektedir. Zira İslâm âlimlerinin çoğu farklı yorumlarda bulunarak gerçek anlamda Hz. İsâ’ya (a.s.) tabi olanların Hıristiyanlar değil, Müslümanlar olduğunu savunmuşlardır.

Anahtar Kelimeler:

Hıristiyanlar, Ümmet, Üstünlük

SUPERIOR CHARACTERISTICS BETWEEN CHRISTIANS AND OTHER UMMAHS IN THE CONTEXT OF THE 55TH AYAH OF ÂL-İ İMRÂN

Whatever their beliefs are, Muslims are the highest of all the nations that have ever been. This issue is fixed by the verses and hadiths. Every Muslim should believe in this. On the other hand God, I will appeal to Isa (PBUH) "superior to infidels as much as dojans to those who are subject to you." But this does not change the fact that Muslims are superior to all the ummah. Because many of the Islamic scholars found in different interpretations, They argued that those who were subject to Jesus (PBUH) were Muslims, not Christians.

Keywords:

Christians, Ummah, superiority.,

PDF

___

ÂLÛSÎ, Şihâbüddîn Mahmûd b. ‘Abdillâh el-Hüseynî (ö. 1270/1854), Rûhu’l-me‘ânî, Beyrut: Dâru İhyâi’t-Türâsi’l-‘Arabî, tsz.
ÂLÜ ŞEYH, Sâlih b. ‘Abdil‘azîz b. Muhammed, et-Tefsîru’l-müyesser, Mecme‘u’l-melik fehd li Tibâ‘ati’l-Mushafi’ş-Şerîf, 2009.
ALTUNTAŞ, Halil v. dğr., Kur’ân-ı Kerîm Meâli, Ankara: Yenigün Matbaacılık, 2011.
BEĞAVÎ, Ebû Muhammed el-Hüseyn b. Mes‘ûd (ö. 516/1095), Ma‘âlimu’t-tenzîl, thk. Muhammed ‘Abdullâh en-Nemir, yy.: Dâru Tayyibe, 1997.
—Şerhu’s-Sünne, thk: Şu‘ayb Arnavût v. dğr., Şam: Mektebetü’l-İslâmî, 1983.
BEYHAKÎ, Ebû Bekr Muhammed b. Hüseyn b. ‘Ali (ö. 458/1066), Şu‘abu’l-îmân, thk. Abdul‘âlî Abdulhamîd v. dğr, Riyad: Mektebetu’r-Ruşd li’n-neşri ve’t-tevzi‘, 2003.
BUHÂRÎ, Muhammed b. İsmâ‘îl (ö. 256/870), el-Câmiu’s-sahîh, thk. Mustafâ Edîb el-Buğâ, Beyrut: Dâru İbn Kesîr, 1987.
BURSEVÎ, İsmâ‘îl Hakkî (ö. 1137/1725), Tefsîru ruhu’l-beyân, Beyrut: Dâru İhyâi’t-Türâsi’l-‘Arabî, tsz.
EBÛ ZEHRE, Şeyh Muhammed Ahmed v. dğr., et-Tefsîru’l-Vasît, Kahire: Matba‘atü’l-Mushafî’ş-Şerîf, 1992.
FÎRÛZÂBÂDÎ, Mecdüddîn Ebû Tâhir Muhammed b. Ya‘kûb (ö. 817/1414), Tenvîru’l-mikbâs min tefsîri İbn ‘Abbâs, Lübnan: Dâru’l-Kütübi’l-‘İlmiyye, tsz.
HAMED, ‘Abdullâh Hıdır, el-‘Udûl fi’l-cümleti’l-Kur’âniyye, Beyrut: Dâru’l-Kalem, tsz.
HAMÎS, Muhammed b. ‘Abdirrâhmân, Üsûlüddîn ‘inde’l-imâm Ebî Hanîfe, Suudi Arabistan: Dâru’s-Sumay‘î, tsz.
HASAN HÂN, Sıddîk b. Hasan b. ‘Alî b. Lutfillâh el-Hindî (ö. 1889/1307), Fethu’l-beyân fi mekâsidi’l-Kur’ân, Beyrut: el-Mektebetü’l-‘Asriyye, 1992.
HÂZİN, ‘Alâüddîn ‘Ali b. Muhammed (ö. 678/1279), Lübâbü’t-te’vîl fî ma‘âni’t-tenzîl, thk. Muhammed ‘Ali Şâhîn, Beyrut: Dâru’l-Kütübi’l-‘İlmiyye, 1993.
HERARÎ, Muhammedü’l-Emîn b. ‘Abdillâh el-Uramî, Tefsîru hadâiki’r-ravhi ve’r-reyhân, thk. Hâşim Muhammed ‘Alî, Beyrut: Dâru Tavki’n-Necât, 2001.
İBN ‘ÂDİL, Ömer b. ‘Ali ed-Dımaşkî el-Hanbelî, el-Lübâb fî ‘ulûmi’l-kitâb, thk. ‘Âdil Ahmed ‘Abdilmevcûd v. dğr., Beyrut: Dâru’l-Kütübi’l-‘İlmiyye, 1998.
İBN ‘AREFE Muhammed b. Muhammed el-Vergemî (ö. 803/1401), Tefsîru İbn ‘Arefe, thk. Celâl el-Üsyütî, Beyrut: Dâru’l-Kütübi’l- ‘İlmiyye, 2018.
İBN KESÎR, Ebü’l-Fidâ İsmâ‘îl b. ‘Ömer el-Kureşî ed-Dımaşkî (ö. 774/1372), Tefsîru’l-Kur’âni’l-‘azîm, thk. Sâmî Muhammed Selâmet, yy.: Darû Tayyibe, 1999.
İBN EBÎ ŞEYBE, Ebû Bekr, el-Kitâbü’l-musannef fi’l-ehâdîs ve’l-âsâr, thk. Kemâl Yûsuf el-Hût, Riyad: Mektebetü'r-Ruşd, 1989.
İBN EBÎ ZEMENÎN, Muhammed b. ‘Abdillâh b. ‘İsâ el-Mâlikî (ö. 399/1009), Tefsîru’l-Kur’âni’l-‘azîz, thk. Ebû ‘Abdillâh Hüseyn b. ‘Ukâşe, Kahire: el-Fârûku’l-Hadîse, 2002.
İSFAHÂNÎ, Hüseyn b. Muhammed er-Râgıb (ö. 502/1108), Müfredâtü garibi’l-Kur’ân, thk. Muhammed ‘Abdül‘azîz Besyûtî, Riyad: Mevki‘u Ya‘sûb, 1999.
KARAMAN, Hayrettin v. dğr., Kur’ân-ı Kerîm Açıklamalı Meâli, Ankara: TDV. Yayın Matbaacılık Tic. İşletmesi Basımevi, 2015.
KURTUBÎ, Muhammed b. Ahmed el-Ensârî el-Kurtubî (ö. 671/1272), el-Câmi‘ li ahkâmi’l-Kur’ân, thk. Ahmed Berdûnî v. dğr., Kahire: Dâru’l-Kütübi’l-Mısrıyye, 1964.
KUTUB, Seyyid, fî Zilâli’l-Kur’ân, Beyrut: Dâru’ş-Şürûk, 2003.
MAKDİSÎ, Mucîruddîn b. Muhammed el-‘Uleymî (ö. 927/1521), Fethu’r-rahmân fî tefsîri’l-Kur’ân, thk. Nuruddîn Tâlib, Beyrut: Dâru’n-Nevâdir, 2009.
MÂTÜRÎDÎ, Muhammed b. Muhammed b. Mahmûd Ebu Mansûr el-Mâtürîdî (ö. 333/944), Te’vîlâtü ehli’s-sünne, thk. Mecdî Bâslûm, Beyrut: Dâru’l-Kütübi’l-‘İlmiyye, 2005.
MÂVERDÎ, Ebû’l-Hasan ‘Alî b. Muhammed b. Habîb (ö. 450/1058), en-Nuke ve’l-‘uyûn, thk. es-Seyyid b. Abdilmaksûd b. ‘Abdirrahîm, Beyrut: Dâru’l-Kütübi’l-‘İlmiyye, tsz.
MEKKÎ, Ebû Muhammed b. Ebî Tâlib (ö. 437/1045), el-Hidâye ilâ bülûği’n-nihâye, thk. Şâhid el-Buşeyhî, yy.: Mecmu‘atu Buhûsi’l-Kitâb ve’s-Sünne, 2008.
NESÂÎ, Ahmed b. Şu‘ayb b. ‘Alî (ö. 303/915), es’Sünenü’l-kübrâ, thk. Hasen ‘Abdülmün‘im, Beyrut: Müessesetü’r-Risâle, 2001.
NÎSÂBÛRÎ, Ebû Bekr Muhammed b. İbrâhîm b. Münzir (ö. 319/931), Tefsîru’l-Kur’ân, thk. ‘Abdullah b. Abdilmuhsin, Medine: Dâru’l-Meâsir, 2002.
RIZÂ, Muhammed Reşîd (ö. 754/1354), Tefsîru’l-Kur’ân’il-‘azîm, Mısır: el-Hey’etü’l-Mısrıyyetü’l-‘Âmmetü li’l-Kütüb, 1990.
SA‘LEBÎ, Ebû İshak Ahmed (ö. 427/1036), el-Keşfü ve’l-beyân, Beyrut: thk. Ebû Muhammed b. ‘Âşûr, Dâru İhyâi’t-Türâsi’l-‘Arabî, 2002.
SA‘DÎ, ‘Abdurrahmân b. Nasr (ö. 774/1372), Teysîru’l-kerîmi’r-rahmân fî tefsîri kelâmi’l-mennân, thk. ‘Abdurrahmân b. Mu‘allâ el-Lüveyhık, yy.: Müessesetü’r-Risâle, 2000.
ŞÜKRÎ, Ahmed Hâlid v. dğr.: el-Muhtasar fî tefsîri’l-Kur’âni’l-Kerîm, Riyad: Merkezü Tefsîr li’d-Dirâsâti’l-Kur’âniyye, 2015.
TABERÎ, Muhammed b. Cerîr (ö.310/922), Câmi‘u’l-beyan fî te’vîli’l- Kur’ân, thk. Ahmed Muhammed Şâkir, yy.: Müessesetü’r-risâle, 2000.
TANTÂVÎ, Muhammed Seyyid, et-Tefsîru’l-vasît, Mısır: er-Risâle, 1987.
VÂHİDÎ, ‘Ali b. Ahmed b. Muhammed b. ‘Ali (ö. 468/1076), en-Nîsâbûrî, et-Tefsîru’l-basît, Suudi Arabistan: ‘İmâdetü’l-Bahsi’l-‘İlmî, 2009.
YAVUZ, Yusuf Şevki, “Guluv”, Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi, İstanbul: TDVY., 2000. c. 14. s. 192-195.
ZECCÂC, Ebû İshâk İbrâhîm b. es-Serî b. Sehl (ö. 311/924), Me‘âni’l-Kur’ân ve i‘râbühü, Beyrut: thk. ‘Abdülcelîl ‘Abdüh, ‘Âlemü’l-Kütüb, 1988.
ZÜHEYLÎ, Vehbe b. Mustafâ, et-Tefsîru’l-vasît, Şam: Dâru’l-Fikr, 2002.