Enerji Verimliliği, Yenilenebilir Enerji ve Cari İşlemler Dengesi: Ekonometrik Bulgular ve Türkiye İçin Senaryo Analizleri

Yenilenebilir enerji payını (YENİ) ve enerji verimliliğini (ENVER) artırmak kronik cari işlemler açığı sorununa sahip Türkiye ekonomisi açısından oldukça önem arz etmektedir. Bu çalışmada Dünya Bankası’nın 1990-2018 dönemi ülke verileri kullanılarak YENİ ve ENVER ile net ithal enerji payı (ithal enerji bağımlılığı) ve cari işlemler dengesi arasındaki ilişkiler ekonometrik (panel veri sabit etkiler modeli) olarak test edilmiş ve Türkiye için senaryo analizleri yapılmıştır. Ekonometrik tahminler, YENİ ve ENVER’deki artışların net ithal enerji payındaki düşüşle ve cari işlemler dengesindeki iyileşmeyle istatistiksel olarak ilişkili olduğunu ortaya koymaktadır. Ülkelerin gelir düzeyleri ve şehirleşme oranları kontrol edilerek elde edilen tahmin sonuçlarına dayanılarak Türkiye için senaryo analizleri yapılmıştır. YENİ ve ENVER’de sağlanacak makul olarak nitelenebilecek artışlarla 2030 yılında Türkiye’nin cari işlemler açığında 21 milyar ABD dolarına varan bir düşüşün mümkün olacağı sonucuna varılmıştır.

Energy Efficiency, Renewable Energy and Current Account Balance: Econometric Findings and Scenario Analysis for Turkey

Increasing the share of renewable energy (NEW) and energy efficiency (ENVER) is very important for the Turkish economy, which has a chronic current account deficit problem. In this study, using the country data of the World Bank for the period 1990-2018, the relations between YENİ and ENVER, net imported energy share and current account balance were tested econometrically (panel data fixed effects model) and scenario analyzes were made for Turkey. Estimations reveal that increases in NEW and ENVER are statistically related to the decrease in the share of net imported energy and the improvement in the current account balance. Based on the estimation results, obtained by controlling the income levels and urbanization rates of the countries, scenario analyzes were made for Turkey. It has been concluded that a decrease of up to 21 billion USD in Turkey's current account deficit by 2030 is possible with reasonable increases in YENİ and ENVER.

___

  • Aslan, E. ve A. Solak (2019). Türkiye’de Yenilenebilir Enerji Tüketiminin İthalat Üzerindeki Etkisi.
  • Uluslararası Toplum Araştırmaları Dergisi,10(17), 1380-1407. Aslani, A., P. Heloa ve M. Naaranojaa (2014). Role of renewable energy policies in energy
  • dependency in Finland: System dynamics approach. Applied Energy,113, 758-765. Aslantürk, O. ve G. Kıprızlı (2020). The Role of Renewable Energy in Ensuring Energy Security of Supply and Reducing Energy-Related Import. International Journal of Energy Economics and Policy, 10(2), 354-359.
  • Alsamara, M., Z. Mrabet, K. Barkat ve M. Elafif (2019). The Impacts of Trade and Financial Developments on Economic Growth in Turkey: ARDL Approach with Structural Break. Emerging Markets Finance & Trade, 55, 1671–1680.
  • Avrupa Komisyonu (2012). Energy: Sustainable, Secure and AfordableEnergy for Europeans. Understanding EU Policies.
  • Avrupa Komisyonu (2015). A Framework Strategy for a Resilient Energy Union with a FrowardLooking Climate Change Policy, Şubat, Avrupa Komisyonu Brüksel. Bağcı E. (2019). “Türkiye’de Yenilenebilir Enerji Potansiyeli, Üretimi, Tüketimi ve Cari İşlemler Dengesi İlişkisi”, R&S - Research Studies Anatolia Journal, 2(4), 101-117.
  • Baran, B. (2015). Support for Renewable Energy in Germany as an Example of Effective Public Policy. Quarterly Oeconomy Copernicana, 6(2), 143-158.
  • Boluk, G. (2013). Renewable energy: policy issues and economic implications in Turkey. International Journal of Energy Economics and Policy, 3(2).
  • Çiftci, N. (2014). Türkiye’de Cari Açık, Reel Döviz Kuru ve Ekonomik Büyüme Arasındaki İlişkiler: Eş Bütünleşme Analizi. Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi,14(1), 129-142. Demir, M. (2013). Enerji İthalatı Cari Açık İlişkisi, VAR Analizi ile Türkiye Üzerine Bir İnceleme. Akademik Araştırmalar ve Çalışmalar Dergisi, 5(9).
  • Dünya Bankası (2012). Yüksek Büyümenin Sürdürülebilirliği: Yurtiçi Tasarrufların Rolü, Türkiye Ülke Ekonomik Raporu. Dünya Bankası-DPT Ortak Yayını, Ankara. EESI (2019). https://www.eesi.org/topics/energy-efficiency/description, Environment and Energy Study Institute, Washington.
  • Freund, C. ve F. Warnock (2007). Current Account Deficits in Industrial Countries: The Bigger They Are”, The Harder They Fall? G7 Current Account Imbalances: Sustainability and Adjustment (Richard H. Clarida, Editör), NBER.
  • Ganioğlu, G. ve C. Yalçın (2015). Domestic Savings-Investment Gap and Growth: A Cross-Country Panel Study," Central Bank Review, 15(1), 39-63.
  • Gökgöz, F. ve M.T.Güvercin (2018). Energy security and renewable energy efficiency in EU. Renewable and Sustainable Energy Reviews, 96, 226-239.
  • Gökten, S. ve S. Karatepe (2016). Electricity consumption and economic growth: A causality analysis for Turkey in the frame of import-based energy consumption and current account deficit. Energy Sources, Part B: Economics, Planning, and Policy, 11(4).
  • Halicioglu, F. ve N. Ketenci (2018). Output, Renewable and Non-Renewable Energy Production and International Trade: Evidence From EU-15 Countries", Energy, 159, 995-1002.
  • Hosseinabad, E.R. ve R. J. Moraga (2020). The Evaluation Of Renewable Energy Predictive Modelling İn Energy Dependency Reduction:A System Dynamics Approach. International Journal of Applied Management Science, 12(1).
  • Jebli, M.B. ve S.B. Youssef (2015). Output, Renewable And Non-Renewable Energy Consumption And International Trade: Evidence From A Panel of 69 countries. Renewable Energy, 83, 799- 808.
  • IRENA (2019). Renewable Energy and Jobs – Annual Review 2019, International Renewable Energy Agency, Germany.
  • Irene ve C2C2 (2015). Synergies Between Renewable Energy and Energy Efficiency: A Working Paper Based on Remap 2030. Ineternation Renewable Energy Agency and The Copenhagen Centre on Energy Efficiency (C2C2).
  • Kavaz (2019). Sürdürülebilirlik Politikaları Çerçevesinde Enerji Verimliliği. SETA Ankara .
  • Mangla, I.U. ve J.Y.Uppal (2014). Macro-Economic Polıcıes And Energy Securıty Implications For A Chronic Energy Deficit Country. Pakistan Development Review, 53(3), 255-274.
  • McCombie, J.S.L. ve A.P. Thirlwall (2004). Essays on Balance of Payments Constrained Growth: Theory and Evidence, Routledge, London, 2004. McKinsey (2010). Energy Efficiency: A Compelling Global Resource, McKinsey Sustainability & Resource Productivity. McKinsey &Company.
  • Meliciani, V. (2002). The Impact Of Technological Specialisation On National Performance İn A Balance-Of-Payments-Constrained Growth Model. Structural ChangeEcononomic. Dynamics, 13, 101-118.
  • Ömer, E. ve M. Bayrak (2017). Does More Energy Consumption Support Economic Growth İn Net Energy-İmporting Countries? Journal of Economics, Finance and Administrative Science, 22(42).
  • Öztürk, İ. (2014). Energy Dependency and Security: The Role of Efficiency and Renewable energy Sources, International Growth Center, E-37113-PAK-1.
  • Sarıtaş ,H., A.Genç ve T. Avcı (2018). Türkiye’de Enerji İthalatı, Cari Açık ve Büyüme İlişkisi: VAR ve Granger Nedensellik Analizi. Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Dergisi, 14(2),181-199.
  • Selei, A., B. Tóth, G. Resch L. Liebmann ve P. Kaderják (2017). How Far İs Mitigation Of Russian Gas Dependency Possible Through Energy Efficiency And Renewable Policies Assuming Different Gas Market Structures? Energy&Environment, 28(1-2).
  • Şen, A., M.Şentürk, G. Özkan ve E. Ducan (2014). External Determinants of Economic Growth in Developing Countries: Panel Data Analysis. Marmara University Journal of Economic and Administrative Sciences 36(1), 15-28.
  • Tapşın, G. (2021). Renewable Energy Supply and Energy Import in Emerging Market EconomiesInternational Journal of Business and Social Science, 12(2).
  • Telatar, O.M. ve H. Terzi (2009). Türkiye’de Ekonomik Büyüme ve Cari İşlemler Dengesi İlişkisi. Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 23(2) 119-134.
  • Uçak, S. (2019). Yenilenebilir Enerji-Cari Denge: Kırılgan Beşli Örneği. Yönetim ve Ekonomik Araştırmalar Dergisi, 17/3.
  • Uysal, D., K.Ç.Yılmaz ve T.Taş (2015). Enerji İthalatı ve Cari Açık İlişkisi: Türkiye Örneği. Anemon Muş Alparslan Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 3(1).
  • UEA (2019). Enerji Verimliliği Raporu, Paris: Uluslararası Enerji Ajansı. World Nuclear News (2012). Eye-watering cost of renewable revolution 23 Ocak 2021 tarihinde https://www.world-nuclearnews.org/NP_Eye_watering_cost_of_renewable_revolution_2301121.html, adresinden erişildi.
  • Vaona, A. (2016). The Effect of Renewable Energy Generation on Import Demand. Renewable Energy, 86, 354-359.
  • Yalçın, H.E. (2020). Sürdürülebilir Şehirleşmede Enerji Verimliliği ve Akıllı Şehirler: Cari İşlemler Dengesi Açısından Önemi, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı Yayınlanmamış Uzmanlık Tezi.