Modernist bir yapı örneği, Çorlu Belediye Sarayı

Türkiye’de modern mimarlık tarihi okumaları çoğunlukla Erken Cumhuriyet Dönemi olarak adlandırılan 1930’lu yıllar üzerinden yapılmaktadır. Bu durum Cumhuriyet’in modernleşme projesi çerçevesinde gerçekleştirilen modern mimarlık yapılarının o yıllarda ortaya koyulmasından kaynaklanır.  Ancak bu dönemde yetişmiş ve uzun yıllar mimarlık pratiğine katkıda bulunmuş sayılı mimarlar da yer almaktadır. Bu mimarlar tarafından gerçekleştirilen, yakın geçmişimize ait modern mimarlık örnekleri de mimarlık tarihi okumalarını derinleştiren ve zenginleştiren önemli veriler sağlamaktadır. Bu noktadan hareketle, Cumhuriyet döneminde yetişmiş ve ürün vermis mimarların, modernist çizgilerini kaybetmeden, daha sonraki yıllarda yapmış oldukları çalışmaları da araştırılmaya değer bir çizgi sunmaktadır.  Sözkonusu dönem tarih yazımında, Altan Ergut’un belirttiği, “çoğunlukla önemli mimarların yaptığı önemli mimari eserler üzerinden okumaların yapıldığını” vurgulaması dikkat çekicidir [1]. Mimarları belli olan ve modern mimarlık ürünlerine ait belli yapıların incelenmesi bu açıdan döneme ait bir katkı sağlamaktadır. Bu bakış açısıyla, bu makalede modern mimarlık tarihine katkıda bulunmak amacıyla, 1940-1990 yılları arası dönemine ışık tutan Mimar Maruf Önal’ın, Mimar Hakkı Önel ile tasarladığı “Çorlu Belediye Sarayı” yapısını tanıtmak ve o dönem için bir değerlendirme yapmak hedeflenmiştir.  Bu anlamda, mimarlığın çok boyutlu çerçevesine yaptığı katkılarıyla çok yönlü bir mimar olarak tanınan Maruf Önal’ın mimarlık yazınına çok sayıda katkıları bulunmuştur. Önal, yapılarında sürekli kendini geliştiren, duyarlı, yere ve zamana bağlı olarak, farklı şehirlerde kalıcı eserler bırakmış nâdir mimarlardan biridir. Özellikle son yıllarda ve büyük şehirlerde, yakın tarihimize ait bu yapıların bir çoğunun yıkılması veya diğerlerinin tehdit altında olması, bu konunun önemini daha da arttırmaktadır. Bu nedenle bu tip yapıların ortaya koyulmasının modern mimarlık ürünlerinin belgelenmesi açısından katkı sağlayacağı düşünülmektedir.  

A modernist building sample, Corlu Municipality Palace

The history of Modern Architecture in Turkey is mostly based on the 1930s, which is called the Early Republican Period. This situation arises from the fact that modern architectural structures realized within the framework of the project of modernization of the Republic were revealed in those years. However, architects who were trained in this period and contributed to architectural practice for many years are also included. The recent examples of modern architecture by these architects also provide important data that deepens and enriches the reading of architectural history. From this point on, the works of the architects who have grown and produced in the Republican era, without losing the modernist lines, offer a searchable line of work in the future. It is noteworthy that Altan Ergut's emphasis on the reading of important architectural works done by important architects in the period writing of the period is remarkable. [1] From this point of view, it was aimed to contribute to the history of modern architecture, to introduce the structure of "Corlu Municipality Palace" designed by Architect Maruf Önal, who sheds light on 1940-1990 period, and to make an evaluation for that period.  Maruf Önal, who is known as a versatile architect with the contributions he made to the multidimensional frame of architecture, has contributed a lot to the architecture literature. Önal is one of the few architects who constantly develop themselves in their structures, sensitive, who have left permanent works in different cities depending on time and time. Especially recently, the necessity of protecting these buildings belonging to our recent history is emphasized, which further increases its importance. That is why it is thought that taking a holistic approach to Çorlu Municipality Palace will contribute to the field of architecture.

___

  • [1] Altan E.E., Cumhuriyet’in mekânları/zamanları/ insanları: Mimarlık tarih yazımı üzerine değerlendirme, Altan E. E. ve İmamoğlu, B. (derleyenler), Ankara: *Dipnot Yayınları, ODTÜ MF, 11-24, (2010).
  • [2] Uz, F., Mekân-politik bir söylem olarak nostalji, Dosya 33, TMOBB Mimarlar Odası Ankara Şubesi, 201471, 79, (2014).
  • [3] Anonim, Trakya’nın incisi altın topraklar diyarı Çorlu, Çorlu Belediyesi Kültür Yayınları, Çorlu, (2006).
  • [4] Eserleri - Maruf ÖNAL (1918-2010), www.marufonal.com/eserleri.php. (erişim tarihi 15.06.2017).
  • [5] Bozdoğan, S., Modernizm ve ulusun inşası: Erken cumhuriyet Türkiye'sinde mimari kültür, (çev.) Tuncay Birkan, Metis Yayınları, İstanbul., (2002).
  • [6] İnceoğlu, M., Aytuğ, A., Kentsel mekânda kalite kavramı, Megaron Dergisi, 4, 3, 131, (2009).
  • [7] Güney, R., Kadıköy Halkevi proje müsabakası, Arkitekt, 2, 43-56, (1938).
  • [8] Birol, R., Anma, Mimarlık Dergisi, 357, (2011).
  • [9] Hasol, D., Örnek insan, usta mimar Maruf Önal’ın ardından, Yapı Dergisi, 349, (2010).