İTALYA (Vitis vinifera L.) SOFRALIK ÜZÜM ÇEŞİDİNDE KISITLI SULAMANIN YAPRAK VE STOMA ÖZELLİKLERİNE ETKİLERİ

Ülkemizin tarım alanları şiddeti giderek artan bir kuraklık stresi sorunu ile karşı karşıyadır. Bölgemizdeyetersiz yağışa bağlı olarak tarımsal üretim yapılamayan ya da ekonomik gelir elde edilemeyen alanlaroldukça fazladır. Asma yapraklarının alt yüzeyinde (hypostomatic), epidermis tabakasında bulunanstomaların genotiplerin çevre koşullarına göre farklılaştıkları bilinmektedir. Bu çalışmada kap içerisindeyetiştirilen İtalya (Vitis vinifera L.) üzüm çeşidinin tam sulama (TS) ve kısıntılı sulama (KS) koşullarındayaprak alanı (cm²), klorofil miktarı ve yaprak sıcaklığı (IR, ℃), birim alandaki stoma sayısı (stomamm⁻²), stoma uzunluğu (μm), stoma genişliği (μm), stoma alanı (μm²) değerlerinin değişimiincelenmiştir. İtalya üzüm çeşidinde TS ve KS koşullarında yaprak ve stoma özellikleri önemli ölçüdedeğişmiş olup sırasıyla yaprak alanı 125.69±2.89 ve 109.43±1.72 cm², klorofil miktarı 32.89±0.42 ve31.24±0.41 SPAD, IR 34.41±0.38 ve 31.26±0.43℃ aralığında, stoma yoğunlukları 149.28±3.58 ve138.09±2.61 stoma mm⁻² yaprak alanı, stoma uzunlukları 25.63±0.32 ve 27.06±0.33 μm, stomagenişlikleri 15.56±0.31 ve 17.39±0.29 μm, stoma alanları 398.80±9.29 ve 470.59±12.82 μm² olarak tespitedilmiştir. KS koşulları yaprak alanı, klorofil miktarı ve IR değerlerini azaltmış, stoma özelliklerindenuzunluk, genişlik ve alan değerlerinde artış; stoma sayısı değerlerine ise azalmalar tespit edilmiştir. İtalyaüzüm çeşidinin sulamadaki kısıta bağlı olarak yaprak yapı ve fonksiyonlarında aktif değişim göstererektepki verdiği tespit edilmiştir.

EFFECTS OF DEFICIT IRRIGATION ON LEAF AND STOMATAL CHARACTERISTICS OF TABLE GRAPE CV ITALIA (Vitis vinifera L.)

The intensity of drought stress in our country agricultural areas have being growing. The areas where agricultural production is not possible or economic income cannot be obtained due to inadequate precipitation in our region are quite high. It is known that the stomata in the epidermis layer on the lower surface of the grapevine leaves (hypostomatic) differ according to the genotypes of the environmental conditions. In this study, the differences of leaf area (cm²), chlorophyll content and leaf temperature (IR, ℃), number of stoma in unit area (stoma mm⁻²), stoma length (μm), stoma width (μm) and stoma area (μm²) values were searched. Leaf and stoma characteristics at the full irrigation (FI) and deficit irrigation (DI) conditions were significantly changed in Italia grape varieties. Leaf areas were 125.69±2.89 and 109.43±1.72 cm², chlorophyll contents were 32.89±0.42 and 31.24±0.41 SPAD, IR were 34.41±0.38 and 31.26±0.43℃, stoma densities were 149.28±3.58 and 138.09±2.61 stoma mm⁻² leaf area, stoma lengths were 25.63±0.32 and 27.06±0.33 μm, stoma widths were 15.56±0.31 and 17.39±0.29 μm and stoma areas were 398.80±9.29 and 470.59±12.82 μm² respectively. DI conditions reduced leaf area, chlorophyll content and IR values, and increased in length, width and stoma area values, but decreased in the number of stoma per unit leaf area. It was found that the İtalia grape cultivar reacted with active changes in leaf structure and function depending on the irrigation statue.

PDF

___

Alaei, Y., 2011. The Effect of Amino Acids on Leaf Chlorophyll Content in Bread Wheat Genotypes under Drought Stress Conditions. Middle–East J. Sci. Res. 10:99–101.
Biswal, B. and U. C. Biswal, 1999. Photosynthesis under Stress: Stress Signals and Adaptive Response of Chloroplasts. In: Handbook of Plant and Crop Stress, Pessarakli M, (ed.). New York, Marcel Dekker, Inc. 315–336.
Bota, J., H. Medrano and J. Flexas, 2004. Is Photosynthesis Limited By Decreased Rubisco Activity and RuBP Content Under Progressive Water Stress? New Phytologist 162(3):671–681.
Chaves, M. M., O. Zarrouk, R. Francisco, J. M. Costa, T. Santos, A. P. Regalado, M. L. Rodrigues and C. M. Lopes, 2010. Grapevine under Deficit Irrigation: Hints from Physiological and Molecular Data. Annals of Botany 105(5):661–676.
Çelik, S., 2011. Asmanın Fizyolojisi. Bağcılık. Namık Kemal Ü. Zir. Fak. Bahçe Bitkileri Bölümü, Tekirdağ. 1:138–166.
Çolak, Y. B., A. Yazar, S. M. Sezen ve S. Tangolar, 2014. Çukurova Bölgesinde Ergin Çekirdeksiz Sofralık Üzüm Çeşidinde Bitki Su Stresinin Infrared Termometre ile İzlenmesi. Alatarım 13(1):17–26.
De Souza, C. R., J. P. Maroco, T. P. dos Santos, M. L. Rodrigues, C. Lopes, J. S. Pereira and M. M. Chaves, 2005. Control of Stomatal Aperture and Carbon Uptake by Deficit Irrigation in Two Grapevine Cultivars. Agriculture, Ecosystems & Environment 106(2):261–274.
During, H., 1980. Stoma Frequency of Leaves of Vitis Species and Cultivars. Vitis 19:91–98.
Düzenli, S. ve Y. S. Ağaoğlu, 1992. Vitis vinifera L.’nin Bazı Çeşitlerinde Stoma Yoğunluğu Üzerine Yaprak Yaşının ve Yaprak Pozisyonlarının Etkisi. Doğa Turkish Journal of Agriculture and Forestry 16:63–72.
Düzenli, S. ve F. Ergenoğlu, 1991. Yüksek Terbiye Sisteminde Değişik Şekiller Verilmiş ve Farklı Anaçlar Üzerine Aşılı Bazı Vitis vinifera Çeşitlerinde Stoma Yoğunluklarının Araştırılması. Doğa J. of Agriculture and Forestry (15):308–317.
Eris, A. and A. Soylu, 1990. Stomatal Density in Various Turkish Grape Cultivars. Proc. of the 5. Int. Symp. on Grape Breeding Germany, Vitis 382–389.
Eriş, A., 1979. Asmalarda Stoma Hareketlerini Düzenleyen Bazı İç ve Dış Faktörler. Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Yayın No:694, Ankara, 15s.
Esteban, M.A., M.J. Villanueva and J.R. Lissarraque, 2002. Relationships between Different Berry Components in Tempranillo (Vitis vinifera L) Grapes from Irrigated and Non–Irrigated Vines during Ripening. Journal of the Science of Food and Agriculture 82:1136–1146.
FAOSTAT, 2017. http://faostat.fao.org (Erişim Tarihi: 23.04.2017).
Fereres, E. and M.A. Soriano, 2007. Deficit Irrigation for Reducing Agricultural Water Use. Journal of Experimental Botany 58 (2):147–159.
Gökbayrak, Z., A. Dardeniz and M. Bal, 2008. Stomatal Density Adaptation of Grapevine to Windy Conditions. Trakia Journal of Sciences 6(1):18–22.
Kara, Z., 2014, Konya’nın Üzümleri. Merhaba Gazetesi Akademik Sayfalar 14(18):274–288.
Mahajan, S. and N. Tuteja, 2005. Cold, Salinity and Drought Stresses: an Overview. Archives of Biochemistry and Biophysics 444(2):139–158.
Marasalı, B. ve A. Aktekin, 2003. Sulanan ve Sulanmayan Bağ Koşullarında Yetiştirilen Üzüm Çeşitlerinde Stoma Sayısının Karşılaştırılması. Tarım Bilimleri Dergisi 9(3):370–372.
Sabır, A. and Z. Kara, 2010. Silica Gel Application to Control Water Runoff from Rootzone Microenvironment’s Climate of Grapevine Rootstocks Grown under Drought Condition. International Sustainable Water and Wastewater Management Symposium 2:1365–1372.
Sabır, A., F. Sabır, K. Yazar ve Z. Kara, 2013. Kendi Kökünde ve 110 R Üzerinde Saksı Kültüründe Yetiştirilen Italia (V. vinifera L.) Sofralık Üzüm Çeşidinde Kısıntılı Sulamanın Verim ve Kaliteye Etkileri. Selçuk Tarım Bil. Dergisi 27 (Özel Sayı).
Sabir, A., 2016. Physiological and Morphological Responses of Grapevine (V. vinifera L. cv. Italia) Leaf to Water Deficit under Different Rootstock Effects. Acta Scientiarum Polonorum. Hortorum Cultus 15(1):135–148.
Sabir, A., H. Bilir Ekbic, H. Erdem and S. Tangolar, 2010. Responses of Four Grapevine (Vitis spp.) Genotips to Direct or Bicarbonate Induced Iron Deficiency. Spanish Journal of Agricultural Research 8(3):823–829.
Satisha, J., G.S. Prakash, R. Venugopalan, 2006. Statistical Modeling of the Effect of Physio–Biochemical Parameters on Water Use Efficiency of Grape Varieties, Rootstocks and Their Stionic Combinations under Moisture Stress Conditions. Turkish Journal of Agriculture and Forestry 30:261–271.
Schultz, H.R. and M.A. Matthews, 1988. Resistance to Water Transport in Shoots of Vitis vinifera L. Relation to Growth at Low Water Potential. Plant Physiol 88:718–724. 26. Scienza, A. and M. Boselli, 1981. Frequency and Biometric Characteristics of Stomata in Some Grapevine Rootstocks. Vitis 20(4):281–292.
Tanrısever, A., 1990. Bahçe Bitkileri Fizyolojisi, Ders Teksiri. 28. Tenhunen, J.D., R.W. Pearcy and O.L. Lange, 1987. Diurnal Variations in Leaf Conductance and Gas Exchange in Natural Environments. Stomat. Funct. 323–351.
Verhoeven, A.S., B. Demmig Adams and W.W. Adams, 1997. Enhanced Employment of Xanthophyll Cycle and Thermal Energy Dissipation in Spinach Exposed to High Light and N–Stress. Plant Physiol. 113:817–824.
Wilkinson, S., A.L. Clephan and W.J. Davies, 2001. Rapid Low Temperature– Induced Stomatal Closure Occurs in Cold Tolerant Commelina Communis Leaves but Not in Cold Sensitive Tobacco Leaves, Via a Mechanism That Involves Apo Plastic Calcium but Not Abscisic Acid. Plant Physiology, 126(4):1566–1578.
Yazar, K., A. Sabır ve Z. Kara, 2016. Kısıntılı Sulamanın Asma Anaçlarında Stoma Özellikleri Üzerine Etkileri. Bahçe 45:829–832.