Murat AKKURT, Nuray ÖZER, Cengiz ÖZER, H. İbrahim UZUN, Burak AKTÜRK, Serkan AYDIN

ÜZÜM ÇEKİRDEKLERİNİN ÇİMLENDİRİLMESİNDE ETKİLİ VE PRATİK BİR YÖNTEM: KUTUDA ÇİMLENDİRME

Asma ıslahında en önemli engellerden biri, iki üzüm çeşidinin melezlenmesi sonucu elde edilen melezçekirdeklerin çimlenme oranının düşük olmasıdır. Çimlenmeyi etkileyen en önemli faktörler arasında;ortam ve tohum nemi gelir. Ayrıca büyümeyi düzenleyici maddeler (BDM)de, çimlenmeyi olumluetkilemektedir. Bu çalışmada, melez üzüm çekirdeklerine BDM uygulamak ve kapalı ortamlarda kararlı birnem düzeyinde çimlendirilmek suretiyle çimlenme oranını arttırmak amaçlanmıştır. Alphonse Lavalle ×Regent melezlemesinden elde edilen F₁ melez çekirdekleri, nemlendirilmiş perlitte 4 ay süreyle, +5℃’dakatlamayı takiben; torf: perlit (1:1) harç ortamı içeren 5 cm çapındaki torf saksılara ekilmiştir. Çimlenmeyiteşvik etmek için, çekirdekler ekimden önce 24 saat gibberellik asit (GA₃, 1000 ppm, benzil aminopurin(BAP, 1000 ppm), GA₃+BAP (1000 ppm+1000 ppm), hidrojen peroksit (H₂O₂, 1 M) çözeltisinde ve suda(kontrol) tutulmuştur. Saksılar, bağıl nem miktarı sürekli %99 düzeyinde olan kapaklı plastik kutularakonulmuş ve bu kutular sıcaklığı 27℃ olan çimlendirme odalarına alınmıştır. Çimlenen çekirdekler yineplastik kutulara konularak sıcaklığı 25℃ olan ve kutuların hemen üstü LED lambalar ile aydınlatılmış(PAR=135–317 μmol m⁻² s⁻¹) bitki gelişme odalarına yerleştirilmiştir. Kutuların kapakları her iki odada dakapalı tutulmuştur. Bitkicikler 3–5 gerçek yaprak oluşunca, plastik torbalara alınmış ve daha sonra ısıtmalıseraya alınmıştır. Uygulamalar sonucunda çimlenen çekirdek ve elde edilen bitki yüzdesi kontrolde %60.39iken, 1000 ppm GA₃ uygulanmış çekirdeklerde %78.32’ye kadar yükselmiştir. Üzüm çekirdeklerinin 24saat GA₃ çözeltisine batırılmasından sonra plastik kutularda çimlendirilmesi ve bunu takiben yine plastikkutularda geliştirilmesi, asma ıslahı çalışmalarında başarıyı arttıracak etkin bir yöntemdir.

GERMINATING IN BOX: AN EFFECTIVE AND PRACTICAL METHOD FOR GRAPE SEED GERMINATION

One of the main problems of grape breeding is low germination rate of hybrid seeds obtained by crossing of grape varieties. Humidity in grape seeds and germination media have extremely important for germination. In addition, some plant growth regulators (PGR) have positive effects on germination. Hybrid seeds obtained by Alphonse Lavallee and Regent grape cultivars were straficated at 5℃ for 4 months in damp perlite. Seeds were immersed in PGR solutions such as Gibberellic Acid (GA₃, 1000 ppm), Benzyl aminopurine (BAP, 1000 ppm), Hydrogen peroxide (H₂O₂, 1 M), GA₃ + BAP (1000 ppm + 1000 ppm) and water as a control. Then, they were sown in torf pots with 5cm diameter containing perlite: torf (v/v, 1:1) mixture. Pots were put in plastic boxes with lid containing humidity 99%. All boxes were placed to germination room with temperature 27℃ and in dark condition. Germinated seeds were transferred another plastic box and put in growth room illuminated by LED lamps (PAR=135–317 μmol m⁻² s⁻¹) and heated to 25℃. Lids of boxes were closed position in both rooms. Seedlings with 3–5 true leaves were transferred to plastic seedling bags containing perlite: torf (v/v, 1:1) and then they were moved to greenhouse. Germination rate and obtained seedling rate were increased up to 78.32%at 1000 ppm GA₃ application when compared to control (60.39%). Germinating grape seeds after immersing in GA₃ for 24 hours and thereinafter growing seedlings in plastic boxes are an effective method for hybrid seed germination in grape breeding.

PDF

___

Akkurt, M., Keskin N., Shidfar M and Çakır A. 2013. Effects of Some Treatments Prior to Stratification on Germination in Kalecik Karası (Vitis vinifera L.) Seeds. Iğdır Üni. Fen Bilimleri Enst. Dergisi 3(4):9–13.
Brown, M.V., J.N. Moore, R.W. McNew and P. Fenn, 1999. Inheritance of Downy Mildew Resistance in Table Grapes. J. Amer. Soc. Hort. Sci. 124(3):262–267.
Conner, J.P., 2008. Effects of Stratification, Germination Temperature, and Pretreatment with Gibberellic Acid and Hydrogen Peroxide on Germination of ‘Fry’ Muscadine (Vitis rotundifolia) Seed. Hortscience, 43(3):853– 856.
Einset, J. and C. Pratt, 1975. Grapes in Advances in Fruit Breeding (Ed: J. Janick and J.N. Moore). Purdue Univ. Pres. Indiana. USA.
Ellis, R.H., T.D. Hong and E.H. Roberts, 1983. A Note on the Development of a Practical Procedure for Promoting the Germination of Dormant Seed of Grape (Vitis spp.). Vitis 22:211–219.
Ergenoğlu, F., S. Tangolar and S. Gök, 1997. The Effects of Some Pre–treatments for Promoting Germination of Grape Seeds. Acta Horticulturae, 441:207–212.
Eriş, A., 1995. Özel Bağcılık. Uludağ Ü. Ziraat Fak. Ders Notları. No:52.
Gökbayrak, Z., A. Çakır and A. Sirin, 2014. Response of Vitis vinifera L. Seeds to 22(S), 23(S) Homobrassinolide. Pak. J. Bot. 46(6): 2131–2133.
Pal, R.N., R. Singh, V.K. Vıj and J.N. Sharma 1976. Effects of Gibberellins GA₃, GA₄+GA₇ and GA₁₃ on Seed Germination and Subsequent Seedling Growth in Early Muscat Grape (Vitis vinifera). Vitis 14: 265–268.
Rombough, L.J., 2002a. Grape Breeding 101.Wine Maker Magazine, Feb/Mar, 1–4.
Rombough, L.J., 2002b. The Grape Grower: A Guide to Organic Viticulture. Chelsa Free Publishing, Vermont. 289pp.
Rusdy, M., 2012. Enhancing Germination in Seed of Centrosema Pubescens. Int. J. Sci. Res. Pub. 5(10):1–4.
Selim, H.H., F.A. Ibrahim, M.A. Fayek, S.A. El–Deen and N.M. Gamal, 1981. Effect of Different Treatments on Germination of Romi Red Grape Seeds. Vitis 20:115–121.
Yalvaç, T., 2006. Bazı Uygulamaların Üzüm Çekirdeklerinin Çimlenme Oranı ve Hızına Etkileri Üzerine Bir Araştırma (Yüksek Lisans Tezi). SDÜ Fen Bil. Enst. Bahçe Bitkileri Anabilim Dalı, Isparta.