Ankara yöresi cevizlerinin (Juglans regia L.) seleksiyon yolu ile ıslahı

Ankara yöresinde tohumdan yetişen ceviz ağaçlarının oluşturduğu populasyon içerisinden üstün özellikli tipleri seçmek amacıyla gerçekleştirilen bu seleksiyon çalışmasında 364 ağaçtan meyve örneği alınmış, bu tiplerde önemli meyve ve ağaç özellikleri incelenmiştir. Araştırma sonucunda 23 ceviz tipi ümitvar olarak seçilmiştir. Seçilen tiplerde meyve ağırlığı 10.82-18.74 g, iç ağırlığı 5.62-8.60 g, iç oranı %42.95-%57.26, kabuk kalınlığı 1.04 - 2.03 mm arasında değişmiş; kabuk rengi 9 tipte koyu, 14 tipte esmer; iç rengi ise 5 tipte açık sarı, 18 tipte koyu sarı olarak belirlenmiştir. Seçilen tipler dolu ve sağlam iç oranı yönünden çok iyi durumda olup, 13 tip %100 oranında dolu ve sağlam iç vermiş, 1 tipte %13.33 oranında boş meyveye rastlanılmıştır. Seçilen 23 tipin 10'u homogamous, 9'u protandrous ve 3'ü protogenous çiçekienme göstermiş, 1 tipte ise ilkbahar don zararı nedeniyle çiçekienme durumu belirlenememiştir. Ümitvar seçilen tiplerde protein oranları %16.06-%25.50, yağ oranları %47.84-%66.74 arasında ve yağ asitleri miktarları; linoleik %41.13-%61.15; oleik asit %22.39-%49.12; palmitik asit %6.01-%10.21 ve stearik asit %2.17-%4.99 olarak belirlenmiştir.

Studies on varietal selection in walnut (Juglans regia L.) populations of Ankara province

In this selection survey that was performed to select the types with superior properties among the population of seedling walnut trees in Ankara location, fruit samples were collected individually from 364 trees, than these types were evaluated for fruit and tree properties and 23 walnut types with fruit weight betweenlO.82 and 18.74 g, interior weight between 5.62 and 8.60 g, the interior ratio between 42.95% and 57.26%, shell thickness between 1.04 and 2.03 mm were selected as promising. On the other hand, the shell color was determined as dark in 9 types and tawny in 14 types also. The inner color was found light yellow in 5 types and dark yellow in 18 types. The selected types were in a good condition for full and sound interior ratio, 13types gave 100% full and sound inner, whereas one type gave empty fruit proportionally 13.33%. 10 types showed homogamous blooming, 9 types showed protandrous blooming and 3 types displayed protogenous blooming. The blooming situation of one type had not been able to determined because of spring freeze damage. Protein and fat contents of selected types varied from 16.06% to 25.50% and from 47.84% to 66.74%, respectively. The range of fatty acid contents in the fruits these types were also determined between 41.13% -61.15% for linoleic acid, between 22.39% and 49.12% for oleic acid, between 6.01% and 10.21% for palmitic acid and between 2.17% - 4.99% for stearic acid.

___

  • Akça, Y., 1993. Gürün Cevizlerinin (Juglans regia L.) Seleksiyon Yolu İle Islahı Üzerinde Araştırmalar (Doktora Tezi, Basılmamış). Yüzüncü Yıl Üniversitesi. Fen Bil. Enst., Van.
  • Akkuzu, H.E., ve M. Çelik, 2001. Bazı Ceviz Çeşitlerinin (Juglans regia L.) Ankara Koşullarında Fenolojik ve Pomolojik Ö-zelliklerinin Belirlenmesi. Türkiye I. Ulusal Ceviz Sempozyumu, s.69-75, Tokat.
  • Çelik, M., 1982. Bazı Armut Anaçları için En Uygun S.Ö. Ayva Anacı Seçimi Ve Aşı Uyuşmazlığının Biyokimyasal Analiz Yöntemleri İle Belirlenmesi (Doçentlik tezi). Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi, Bahçe Bitkileri ve Islahı Bölümü, Ankara.
  • Oğuz, H.İ., 1998. Ermenek Yöresi Cevizlerinin (Juglans regia L.) Seleksiyon Yoluyla Islahı Üzerinde Araştırmalar (Doktora Tezi, Basılmamış). Yüzüncü Yıl Üniversitesi Fen Bil. Enst., Van.
  • Şen, S.M., 1980. Kuzeydoğu Anadolu ve Doğu Karadeniz Bölgesi Cevizlerinin Seleksiyon Yoluyla Islahı Üzerinde Araştırmalar. A.Ü.Z.F. Doçentlik Tezi, Erzurum.
  • Şen, S.M., 1986. Ceviz Yetiştiriciliği.Ondokuzmayıs Üniv.Ziraat Fak, Samsun.
  • Yarılgaç, T., 1997. Gevaş yöresi cevizlerinin (Juglans regia L.) Seleksiyon Yoluyla Islahı Üzerinde Araştırmalar (Doktora Tezi, Basılmamış). Yüzüncü Yıl Üniversitesi Fen Bil. Enst., Van.
Bahçe-Cover
  • ISSN: 1300-8943
  • Yayın Aralığı: Yılda 2 Sayı
  • Başlangıç: 1968
  • Yayıncı: Atatürk Bahçe Kültürleri Merkez Araştırma Enstitüsü