COVID-19 Pandemisi Sırasında Üniversite Öğrencilerinde Algılanan Stres, Sosyal Destek ve Sosyal Medya Bağımlılığı

Amaç: Araştırmanın amacı, üniversite öğrencilerinde algılanan stres, algılanan sosyal destek ve sosyal medya bağımlılığı arasındaki ilişkiyi incelemektir. Yöntem: Araştırma, tanımlayıcı ilişkisel bir çalışmadır. Örneklemi Sağlık Bilimleri Fakültesi’nde öğrenim gören 404 öğrenci oluşturdu. Veriler için Kişisel Bilgi Formu, Algılanan Stres Ölçeği, Algılanan Sosyal Destek Ölçeği ve Sosyal Medya Bağımlılığı Ölçeği-Yetişkin Formu kullanıldı. Bulgular: Pandemi döneminde öğrencilerin %71,8’i ders çalışmak için cep telefonlarını kullandı. %73,8’i çalışma saatlerinin azaldığını, %94,1’i evde geçirilen zamanın arttığını, %91,8’i ise pandemi nedeniyle bilgisayar veya telefon kullanma saatlerinde artış olduğunu belirtti. Algılanan stres, sosyal destek ve sosyal medya bağımlılık düzeyleri arasında çeşitli demografik değişkenlere göre anlamlı farklılıklar olduğu bulunmuştur. Sonuç: Sonuçlar, öğrencilerin %86,9’unun pandemi döneminde internette geçirdikleri zamanın artırdığını gösterdi. Algılanan stres ve sosyal desteğin sosyal medya bağımlılığını etkilediği sonucuna varıldı.

Anahtar Kelimeler:

COVID-19, Öğrenciler, Stres, Sosyal destek, Sosyal medya bağımlılığı

Perceived Stress, Social Support and Social Media Addiction in University Students During the COVID-19 Pandemic

Objective: The purpose of the study is to examine the relationship between perceived stress, perceived social support and social media addiction in university students. Method: The research is a descriptive, relational study. The sample consisted of 404 students studying at the Faculty of Health Sciences. Personal Information Form, Perceived Stress Scale, Perceived Social Support Scale, and Social Media Addiction Scale-Adult Form were used for data. Results: During the pandemic period, 71.8% of students used their mobile phones for study. 73.8% stated that their study hours have decreased. 94.1% of the students stated that the time spent at home increased, and 91.8% stated that there was an increase in the hours of using a computer or phone due to the pandemic. There were significant differences between perceived stress, social support, and social media addiction levels according to various demographic variables. Conclusion: The results showed that 86.9% of students increased their time spent online during the pandemic period. It was concluded that perceived stress and social support affect social media addiction.

Keywords:

COVID-19 Students, Stress, , Social support, Social media addiction,

PDF

___

1. Yavaş Çelik M. The effect of staying at home due to COVID‐19 outbreak on nursing students’ life satisfaction and social competencies. Perspect Psychiatr Care 2021; 57(2): 655-59.
2. Krizanova O, Babula P, Pacak K. Stress, catecholaminergic system and cancer. Stress 2016; 19(4): 419-428.
3. Göksu Ö, Kumcağız H. Perceived stress level and anxiety levels in ındividuals in covid-19 outbreak. Turkish Studies 2020; 15(4): 463-479.
4. Toreles J, O’Higgins M, Maia JM, Venrriglio A. The outbreak of Covid-19 coronavirus and its impact on global mental health. Int J Soc Psychiatry 2020; 66(4): 317-320.
5. Sürme Y. Stres, stresle ilişkili hastalıklar ve stres yönetimi. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi 2019;12(64): 525-529.
6. Zadahmad M, Torkan H. Investigation of the multiple relationships between early maladaptive schemas and coping styles with anxiety. Int J Educ Psychol Res 2016; 2(1): 49-53.
7. Joos A. Psychosomatic medicine and covid-19 pandemic. Psychother Psychosom 2020; 89(4): 263–264.
8. Czeisler ME, Lane RI, Petrosky E, et al. Mental health, substance use, and suicidal ideation during the COVID-19 pandemic—United States. MMWR Morb Mortal Wkly Rep 2020; 69(32):1049-1057.
9. Duan L, Zhu G. Psychological interventions for people affected by the Covıd-19 epidemic. Lancet Psychiatry 2020; 7(4): 300-302.
10. Şahin C, Yağcı M. Sosyal medya bağımlılığı ölçeği-yetişkin formu: geçerlilik ve güvenirlik çalışması. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi 2017; 18(1): 523-538.
11. Deniz E, Kazu H. Algılanan sosyal desteğin ortaokul öğrencilerinin sosyal medya tutumlarına etkisinin yol analizi ile incelenmesi. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi 2021; 20(78): 892-910.
12. Banyai F, Zsila A, Kiraly O, et al. Problematic social media use: results from a large-scale nationally representative adolescent sample. PLoS One 2017; 12(1):e0169839..
13. Tutgun-Ünal A, Deniz L. Development of the social media addiction scale. AJIT-e: Online Academic Journal of Information Technology 2015; 6(21): 51- 70.
14. Yıldız E, Koçak O. Üniversite öğrencilerinde sosyal medya bağımlılığı ve algılanan sosyal destek arasındaki ilişkinin değerlendirilmesi. Toplum ve Sosyal Hizmet 2020; 31(3): 1102-1126.
15. Harmancı H, Dayıoğlu H, Kırkpınar SN. Üniversite öğrencilerinin sosyal medya bağımlılığı ile olumlu değerlendirilme korkusu ve olumsuz değerlendirilme korkusu arasındaki ilişkinin incelenmesi. Karatay Sosyal Araştırmalar Dergisi 2019; S(3): 242-255.
16. Sarıçam H, Adam-Karduz FF. Sosyal medya kullanım bozukluğu ölçeği’nin türk kültürüne uyarlanması: Geçerlik ve güvenirlik çalışması. Eğitimde ve Psikolojide Ölçme ve Değerlendirme Dergisi 2018; 9(2): 116-135.
17. Çetin C, Anuk Ö. Covid-19 pandemi sürecinde yalnızlık ve psikolojik dayanıklılık: Bir kamu üniversitesi öğrencileri örneklemi. Avrasya Sosyal ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi 2020; 7(5): 170–189.
18. Internet World Stats. Usage and population statistics. 2021. http://www. internetworldstats.com/stats.htm. Accessed 15 Jan 2021.
19. Türkiye internet kullanımı ve sosyal medya istatistikleri 2020, https:// dijilopedi.com/2020-turkiye-internet-kullanimi-ve-sosyal-medyaistatistikleri. Accessed 5 Jan 2021.
20. YÖK, Basın açıklaması. 2020. Https://www.yok.gov.tr/Sayfalar/Haberler/2020/ universitelerdeuygulanacak-uzaktan-egitime-iliskin-aciklama.aspx. Accessed 1 Jan 2021.
21. Turan Z, Gürol A. Eğitimde acil bir dönüşüm: Covid-19 pandemisi döneminde çevrim içi ders alan üniversite öğrencilerinin stres algıları ve görüşleri. HAYEF: Journal of Education 2020; 17(2): 222-242.
22. Eskin M, Harlak H, Demirkıran F, Dereboy Ç. Algılanan stres ölçeğinin türkçeye uyarlanması: güvenirlik ve geçerlik analizi. Yeni Symposium 2013; 51(3): 132-140.
23. Çiftçi H. Üniversite öğrencilerinde sosyal medya bağımlılığı. MANAS Sosyal Araştırmalar Dergisi 2018; 7(4): 417- 434.
24. Uzun Ö, Yıldırım V, Uzun E. Dikkat eksikliği hiperaktivite bozukluğu olan ergenlerde sosyal medya kullanım alışkanlıkları ve sosyal medya bağımlılığı, benlik saygısı ve algılanan sosyal destek ilişkisi. Turkish Journal of Family Medicine and Primary Care 2016; 10 (3): 142-147.
25. Eker D, Arkar H, Yaldız H. Çok boyutlu algılanan sosyal destek ölçeğinin gözden geçirilmiş formunun faktör yapısı geçerlik ve güvenirliği. Turk Psikiyatri Derg 2001; 12(1): 17-25.
26. Yılmazsoy B, Kahraman M. Üniversite öğrencilerinin sosyal medya bağımlılığı ile sosyal medyayı eğitsel amaçlı kullanımları arasındaki ilişkinin incelenmesi: Facebook Örneği. Journal of Instructional Technologies & Teacher Education 2017; 6 (1): 9-20.
27. Cohen S, Kamarck T, Mermelstein RA. Global measure of perceived stress. J Health Soc Behav 1983; 24(4): 385-396.
28. Zimet GD, Dahlem NW, Zimet SG, et al. The multidimensional scale of perceived social support. J Pers Assess 1988; 52(1): 30-41.
29. Cao W, Fang Z, Hou G, et al. The psychological impact of the covid-19 epidemic on college students in China. Psychiatry Res 2020; 287: 112934.
30. Wang C, Pan R, Wan X, et al. Immediate psychological responses and associated factors during the ınitial stage of the 2019 coronavirus disease (covıd-19) epidemic among the general population in china. Int J Environ Res Public Health 2020; 17: 1729.
31. Zhang W, Wang K, Yin L, et al. Mental health and psychosocial problems of medical health workers during the covid-19 epidemic in China. Psychother Psychosom 2020; 89(4): 242–250.
32. Çolak TS, Doğan U. Does the use of social media ensure social support and happiness? International Online Journal of Educational Sciences 2016; 8(4): 229-240.
33. Eroğlu A, Bayraktar S. Investigation of variables associated with internet addiction. International Journal of Social Sciences and Education Research 2017; 3(1): 184-199.
34. Öner K, Arslantaş H. Internet addiction in high school students, affecting factors and relationship between internet addiction and depression risk. Jurnal Medical Brasovean 2018; 1: 38-49.
35. Yüksel R, Kocairi C, Arslantaş H, Söylemez B. Ergenlerde internet bağımlılığını etkileyen faktörler. Balıkesir Sağlık Bilimleri Dergisi 2020; 9(1): 19-28.
36. Tsitsika A, Critselis E, Kormas G, et al. Internet use and misuse: a multivariate regression analysis of the predictive factors of internet use among Greek adolescents. Eur J Pediatr 2009; 168(6): 655-5.
37. Yang SC, Tung CJ. Comparison of Internet addicts and non-addicts in Taiwanese high school. Comput Hum Behav 2007; 23(1): 79-96.
38. Efe SY, Erdem E, Vural B. Lise öğrencilerinde siber zorbalık ve internet bağımlılığı. Bağımlılık Dergisi 2021; 22(4): 465-473
39. Karasu F, Bayır, B, Çam HH. Üniversite öğrencilerinin internet bağımlılığı ile sosyal destek arasındaki ilişkinin incelenmesi. Sosyal Bilimler Dergisi 2017; 7 (14): 374- 388.
40. Becan C. Sosyal medya bağımlılığının haber takibi motivasyonları üzerine etkisi. Erciyes İletişim Dergisi 2018; 5(3): 238-256.
41. Karada E, Yücel C. Yeni tip koronavirüs pandemisi döneminde üniversitelerde uzaktan eğitim: lisans öğrencileri kapsamında bir değerlendirme çalışması. Yükseköğretim Dergisi 2020; 10(2): 181–192.