YERYÜZÜNÜN DIŞLANMIŞLARI: JEAN-MARIE GUSTAVE LE CLEZIO’NUN ALTIN BALIK ADLI ROMANINDA MARJİNAL KARAKTERLER

Öz 2008 yılında Nobel Edebiyat Ödülü ile taçlandırılan Jean-Marie Gustave Le Clézio, çağdaş Fransız yazınının kayıp uygarlıklara ve üçüncü dünya ülkelerine duyduğu ilgi ve sempati ile dikkat çeken yazarlarından biridir. Köken olarak, birkaç kuşak öncesinden, Maurice Adası’nda büyük topraklara sahip bir aileden gelen ama Fransa doğumlu olan Le Clézio, her zaman iki kökenli olduğunun bilincinde olmuş, Metropol ve Sömürge arasında kendisini parçalanmış hissetmesine karşın her zaman sömürgecilik karşıtı tutumunu dile getirmiş ve bunu romanlarında da yansıtmıştır. Le Clézio’nun bir çok romanında yer alan marjinal karakterler de bir yandan onun ayrım yapmaksızın tüm insanlığa duyduğu sempatiyi tanıtlarken diğer yandan sömürgecilik karşıtı tutumunun taşıyıcıları olarak dikkat çekiyorlar. Biz bu çalışmada Le Clézio’nun Altın Balık adlı romanındaki marjinal karakterler üzerinden iletmeye çalıştığı insanlık sevgisine, sömürgecilik karşıtlığına, Batı Dünyası (Amerika dahil ) eleştirisine odaklanmaya çalışacağız. Büyük yoksunluklar, kötü koşullar, aşağılanmalar, kötüye kullanmalar, tacizler, karşılaştıkları insanlık dışı muamelelerin yol açtığı ruhsal çöküntüler içinde bu marjinallerin ortaya koydukları ayakta kalma savaşımına dikkat çekeceğiz. Çoğu zenci, Arap, ve çingenelerden oluşan bu marjinal karakterler yaşadıkları olumsuzluklarla dünyadaki kötülükleri gözler önüne sermeye olanak tanırlarken, yaşamı yalın yanıyla içselleştirmek istemeleri dolayısıyla da batının hırslı, bireyci, bencil ve sömürgen insanı ile karşıtlık oluşturmaktadırlar. Çalışmamızda bu karşıtlığı da vurgulamaya çalışacağız. Çalışmamızı hazırlarken Frantz Fanon, Aimé Césaire, Edward Said gibi düşünürlerin söylemleri ile marjinallik üzerine yapılmış sosyolojik inceleme ve çalışmaların bize ışık tutacağını umuyoruz.

___

  • BAEVSKIJ, V.S., (1982), Tradicija “legkoj pojezii” v “Evgenii Onegine”, Pushkin: Issledovanija i materialy / AN SSSR. In-t rus. lit. (Pushkinskij Dom), T. 10. L., 106-120.
  • BELINSKIJ, V.G., (1981), Sochinenija Aleksandra Pushkina, Stat'ja pjataja / Belinskij V.G., Sobranie sochinenij v devjati tomah. T. 6, M.: Hudozhestvennaja literatura, 282– 283.
  • VESELOVSKIJ, A.N., (2014), Iz istorii jepiteta, Istoricheskaja pojetika, M.: Izd-vo LKI, 73-92.
  • GASPAROV, M.L., Skulacheva, T.V., (2004), Stat'i po lingvistike stiha, M.: Jazyki slavjanskoj kul'tury.
  • EFREMOVA, T.F., (2000), Novyj slovar' russkogo jazyka. Tolkovoslovoobrazovatel'nyj, M.: Russkij jazyk.
  • KURPATOV, A.V., Interv'ju Nezhnost', Populjarnaja psihologiJa, Nojabr', 2005.
  • LOTMAN, Ju.M., (1995), Roman A.S. Pushkina “Evgenij Onegin”: Kommentarij: Posobie dlja uchitelja // Lotman Ju.M. Pushkin: Biografija pisatelja; Stat'i i zametki, 1960-1990; “Evgenij Onegin”: Kommentarij, SPb.: Iskusstvo-SPB, 472-762.
  • NABOKOV, V.V., (1998), Kommentarij k romanu “Evgenij Onegin”, SPb.: IskusstvoSPb / Nabokovskij fond.
  • NACIONAL'NYJ KORPUS RUSSKOGO JAZYKA [Jelektronnyj resurs] URL: https://ruscorpora.ru
  • PAVLOVICH, N.V., (1995), Jazyk obrazov, M.: In-t russkogo jazyka RAN.
  • PODGAECKAJA, I.Ju., (2009), “Svojo” i “chuzhoe” v individual'nom pojeticheskom stile”, Izbrannye stat'i, M.: IMLI RAN im. A.M. Gor'kogo, 184-217.
  • PUSHKIN, A.S., (1959-1962), Sobranie sochinenij]: V 10 t. / Pod obshh. red. D.D. Blagogo i dr., M.: Goslitizdat.
  • SLOVAR' JAZYKA PUSHKINA. V 4 t. (2000), Otv. red. akad. AN SSSR V. V. Vinogradov, 2-e izd., dop., Rossijskaja akademija nauk, In-t rus. jaz. im. V. V. Vinogradova, M.: Azbukovnik.
  • TEFFI, N.A., (1990), Rasskazy, Sost. E.Trubilova, M.: Molodaja gvardija.
  • USHAKOV, D.N., (1938), Tolkovyj slovar' russkogo jazyka v 4 tomah, t.2, M.: Sov. jencikl.: OGIZ.
  • HLOP'JANOV, A.V., (2008), Lingvopojeticheskoe issledovanie atributivnyh slovosochetanij v pojemah A.S. Pushkina: dis. … kand. filol. nauk, M., MGU. EPSHTEJN, M., (2003), Pojetika blizosti, Zvezda, №1, 155-176.