TFRS 15 MÜŞTERİ SÖZLEŞMELERİNDEN HASILAT STANDARDI: 5 AŞAMALI MODEL
Öz Türkiye Finansal Raporlama Standartları MüĢteri SözleĢmelerinden Hasılat Standardı (TFRS 15) 09/09/2016 tarihinde yayımlanmıĢtır. 31/12/2017 tarihinden sonra baĢlayan hesap dönemlerinde uygulanacaktır. Dileyen iĢletmeler belli prosedürleri yerine getirmek koĢulu ile daha öncede uygulayabilirler. TFRS 15’in yürürlüğe girmesi ile birlikte TMS 11 ĠnĢaat SözleĢmeleri ve TMS 18 Hasılat Standartları yürürlükten kalkmıĢtır. Hasılat, finansal tabloların en önemli unsurlarından biridir. Dönem karı/zararı ve vergiyi belirlemede etkili bir konuma sahiptir. Hasılatla ilgili önceki standartların ihtiyaca cevap vermemesi nedeniyle TFRS 15 MüĢteri SözleĢmelerinden Hasılat Standardı hazırlanarak yürürlüğe girmiĢtir. TFRS 15’e göre hasılat, beĢ aĢamalı bir model izlenerek muhasebeleĢtirilmektedir. Bu aĢamalar sırası ile sözleĢmenin belirlenmesi, yükümlülüklerin belirlenmesi, iĢlem fiyatının belirlenmesi, iĢlem fiyatının edim yükümlülüklerine dağıtımı ve hasılatın kaydedilmesi Ģeklindedir. Standart her bir aĢamayı oluĢabilecek alternatif durumlara göre ayrıntılı bir biçimde ele almıĢtır. Tarafların birbirlerine karĢı olan borç ve yükümlülükleri sözleĢme ile belirlenmektedir. SözleĢme yazılı sözlü veya ticari teamüllere uygun bir biçimde düzenlenebilmektedir. Hasılat, edim yükümlülüğü olan mal veya hizmetin müĢterinin kontrolüne geçmesiyle muhasebeleĢtirilir. TFRS 15 Standardı farklı sektörlere uygulanabilecek nitelikte ayrıntılı bir yapıya sahiptir. MüĢterileri ile sözleĢmeye dayalı çalıĢan yazılım, inĢaat, biliĢim ve perakende, mobilya gibi sektörlerde daha geniĢ uygulama alanı bulacaktır.
___
- AKTAŞ, R., VAROL, İ.D., (2017), Yeni Hasılat Standardı UFRS 15’e Göre Hasılatın
Muhasebeleştirilmesi: Çok Unsurlu Sözleşmeler Ve Sözleşme Değişiklikleri, Muhasebe
ve Finansman Dergisi Ocak/2017
- ATAMAN, B., CAVLAK, H., (2017), TFRS 15 Müşteri Sözleşmelerinden Hasılat:
Temelİlkelerin İncelenmesi Ve Bir Uygulama, Marmara Üniversitesi İktisadi ve İdari
Bilimler Dergisi Cilt: 39 Sayı: 2 Aralık, ISSN: 2149-1844, ss/pp. 403-428DOI:
10.14780/muiibd.384075.
- ARABACI, H., (2017), TFRS 15 Müşteri Sözleşmelerinden Hasılat Standardının
İncelenmesi Ve İnşaat Sektörüne İlişkin Bir Uygulama, Balkan
andNearEasternJournal of SocialSciences, EconomicandSocial Development in
Balkan Countries (03) Special Issue
- CALAYOĞLU, İ., YILMAZ, R., (2016), TFRS-15'e Göre Yazılım Sektöründeki
Sözleşmelerin Hasılatının Hesaplanması ve Tanınması, PESA International Journal
of SocialStudies, Vol:2, Issue:2.
- GÖKGÖZ, A., (2018), TFRS 15 Hizmet Sözleşmelerinden Hasılat Standardı
Çerçevesinde SözleşmeVarlığı ile Sözleşme Yükümlülüğü Kavramları ve
Raporlanması, Journal of Accounting, Finance and Auditing Studies 4/4 s.45-57.
- KESKİN, A.İ., DİNÇER, B., (2015), UFRS 15 –MüşteriSözleşmelerinden Elde
EdilenHasılat Standardının İncelenmesiVe Telekomünikasyon Sektörüneİlişkin Bir
Uygulama, Maliye Finans Yazıları (103), s219-246.
- ÖZERHAN, Y., vd. (2015), IFRS 15 Müşterilerle Yapılan SözleşmelerdenDoğan Hasılat
Standardının İrdelenmesi, Muhasebe BilimDünyasıDergisiHaziran; 17 (2): s193-226.
- RUTLEDGE, R.W., KARİM, K.E., and KİM T. (2016), TheFASB'sandIASB's New
RevenueRecognitionStandard: WhatWill Be theEffects on EarningsQuality,
DeferredTaxes, Management Compensation, and on Industry‐SpecificReporting?,
https://doi.org/10.1002/jcaf.22188.
- YİNGZHEE, L.,SUSELA S. D., and NURMAZİLAH, M.,(2015), Perception of
AuditorsandPreparers on IFRS 15: EvidencefromMalaysia, Advanced
ScienceLetters, Volume 21, Number 6, June, pp. 1781-1785.
- https://assets.publishing.service.gov.uk/government/uploads/system/uploads/attachme
nt_data/file/669334/IFRS_15_Application_Guidance.pdfpp5.
- https://www.ey.com/Publication/vwLUAssets/EY-revenue-from-contracts-withcustomers/$FILE/EY-revenue-from-contracts-with-customers.pdfpp20.
- http://www.kgk.gov.tr/, TFRS 15