ROMANYA-BABADAĞ TÜRK AĞIZLARI ÇERÇEVESİNDE KADIN DİLİNİN KULLANIMI
Öz Bu çalışmada Romanya’nın Tulça iline bağlı Babadağ ilçesinde yaşayan Türk kadınlarının kullandıkları dil ele alınmaktadır. Kadın dili, dilbilimin bir alt disiplini olan toplum dilbilimin konusu olup bu alandaki çalışmalar, kadınların dili nasıl kullandıkları ve kadınlarla ilgili olarak nasıl bir dilin kullanıldığı konularında yoğunlaşmaktadır. 1940-1950 kadın hareketlerinden sonra Avrupa’da yoğun olarak çalışılan, hakkında pek çok kitap ve makalenin yayımlandığı kadın dili konusu, ülkemizde sınırlı sayıda çalışmada ele alınmaktadır. Biz bu çalışmamızda, plansız ve anlık konuşma diline dayanan mülakat metinlerini kullanmayı tercih ettik. Mülakat mevzusunu tarafsız bir bahis olduğu için yemek tarifleri konusunda belirleyerek Romanya Babadağ ilçesinde yaşayan altmış yaş üstü kadınlara ait beş mülakat metnini esas aldık. Metinlerde geçen dil özelliklerini tespit ederek elde ettiğimiz verileri dokuz başlık halinde sınıflandırdık. Metinlerden, belirsizlik ve tutarsızlık ifade eden “şey” sözcüğünün, tarif anlamı içeren “öyle”, “böyle” ile sıralama bildiren “sonra” sözcüklerinin sık kullanımı ve etnisite ile ilgili ifadeler her konuşmacıda görülen ortak dil özellikleri olarak tespit edilmiştir. ikilemelerin kullanımı, benzetmelere başvurulması, soru sorarak tasdik beklenmesi, duygusal anlatımlar, tekrar eden kelime grupları ise kullanım sıklığına göre bireye indirgenebilecek dil özellikleri olarak belirlenmiştir. Böylece Romanya-Babadağ’da yaşayan kadınların kullandıkları dilin her kişiye has bireysel özellikler ve kadının var olduğu toplumun genelini temsil eden toplumsal dil özellikleri olmak üzere iki yönünün olduğu görülmektedir
___
- AKTEPE, Münir (1991). Babadağı, DİA, C. 4, İstanbul, s. 371-372.
- AYVERDİ, İlhan (2006). Misalli Büyük Türkçe Sözlük. İstanbul: Kubbealtı Yayınları.
- COATTES, Jennifer (2016). Women, Men and Language. 3. Baskı, Newyork:
Routledge.
- DEMİREL Dönmez, Özlem (2018). Romanya Tulça İli Babadağ İlçesi Türk Ağızları.
İstanbul: UKİD Yayınları.
- HAARMANN, H. (1986). Language in Ethnicity. Berlin: Mouton de Gruyter.
- HALPERN, Diane F. (2000). Sex Differences in Cognitive Abilities. 3. Baskı,
Newyork: Psychology Press.
- HARDMAN, M. J. (1999). Why We Should Say “Women and Man” Until İt Doesn’t
Matter Any More, Women and Language. Vol. XXII: p.1-2.
- HOUSTON, Marsha (1995). Women and The Language of Race and Ethnicity. Women
and Language. Vol. 18: p. 1.
- LAKOFF, Robin (1973). Language and Women’s Place, Language in Society. Vol. 2:
p. 45-80.
- MİCHAELSON, Patrica Howell (2011). Woman’s Language; or How to Speak Like Mrs.
Palmer (and Other Silly People), The Jane Austen Journal. Vol. XXXIII: p. 53-60.
- ÖZKAN, Bülent (2011). Türkiye Türkçesinde İkili Tekrarlar. Turkish Studies. Vol. 6/1:
p. 1625-1648.
- ÖZTÜRK Dağabakan, Fatma (2016). Bir Toplumdilbilimsel Değişken Olarak Türkiye’de
Kadın Dili Araştırmaları Ve Görsel Medyada Kadın Dili. Diyalog. S. 1: s. 40-54.
- SEBZECİOĞLU, Turgay, vd. (2015). Kısa Film Özetlemede Cinsiyete Bağlı Dil
Kullanımı.
- International Journal of Social Science, Vol. 37: p. 315-330.
- SEV, İ. Gülsel (2012). Türkiye Türkçesinde Gibi Edatıyla Kurulan Benzetmeli
Anlatımlar.
Turkish Studies. Vol. 7/4: p. 499-512.
- UZUN, Muzaffer (2016). Türkçede “Böyle, İöyle, Öyle” Kelimelerinin İşlevine Dair.
Littera Turca. Vol. 2: p. 151-161.
- WEST, Candace vd., (1987). Doing Gender, Gender and Society. Vol. 1: p. 125-151.
- YAYAK, Aslı (2018). Etnik Kimlik Algısının Dört Boyutu. İnsan Ve Toplum Bilimleri
Araştırmaları Dergisi, C. 7, S. 2: s. 778-788