ANTİK ÇAĞDA EŞKIYALIK FAALİYETLERİNE KARŞI DEVLET POLİTİKALARI

Öz Yol kesen, haraç alan, asayişi bozan kişi veya kişiler tarihin her devrinde görülmektedir. Sosyal düzeni olumsuz etkileyen bu kişileri devletler eşkıya, barbar, isyancı ve haydut olarak isimlendirmiştir. Özellikle devlet gücünün azaldığı zamanlarda veya devletin gücünün uzanamadığı yerlerde eşkıyalık faaliyetleri çok tehlikeli boyutlara ulaşmıştır. Savaş hallerinde, kıtlık zamanlarında görülen eşkıyalık olayları sosyal adaletsizliğin yaşandığı, ekonomik dengenin bozulduğu yerlerde de karşımıza çıkmaktadır. Farklı hayat tarzı yaşayan toplumların karşılaşması da bu tür suç olaylarının yaşanmasına neden olmuştur. Bazı durumlarda ise iklim ve coğrafi şartların da eşkıyalık faaliyetlerine yol açabildiği görülmektedir. Dağlık ve ormanlık alanlar eşkıyaların sığına bileceği yerlerdir. Yerleşik toplumları yağmalayan eşkıyalar çoğunlukla dağlık ve ormanlık alanlara sığınmışlardır. Bunun yanında kervan yollarının geçtiği dar vadiler ve nehir yatakları kenarları da eşkıyalar için tuzak kurmaya müsait alanlar olmuştur. Antik dönemde de sosyal düzeni tehdit eden bu eşkıyalar ticareti, üretimi hatta uluslararası ilişkileri dahi olumsuz etkilemişlerdir. Sosyal düzeni korumak zorunda olan devletler bu suçlularla mücadele etmek için bazı politikalar geliştirmişlerdir. Eşkıyaların geçebileceği yollara karakollar kurmuşlar, yerleşik halkı koruya bilmek için şehirlerin etrafına kaleler yapmışlardır. Antik dönemdeki devletler de bu eşkıyalık faaliyetlerine karşı aldığı tedbirler sonucunda yakaladıkları çete mensuplarına ağır cezalar vermişlerdir. Bu çalışmada antik dönemde yaşanmış bazı eşkıyalık faaliyetlerine karşı devletlerin uyguladıkları güvenlik ve yargı politikaları üzerinde durulacaktır.

Anahtar Kelimeler:

Antik Çağ, Eşkıyalık, Devlet

PDF

___

ADAK, Mustafa, (2006), “Batı Toroslar'da Yerel Ayaklanmalar Ve Eşkıyalık”, OLBA, XIV, s. 115-128
ATİLA, Nermin, (2018), “Hitit Devleti’nde Güvenlik Algısı”, TAD, C. 37/ S. 64, s. 161- 190
BRİANT, Pierre, (2002), From Cyrus to Alexander: A History, of the Persian Empire, Winona Lake, Indiana, Eisenbrauns
DE SOUZA, Philip Charles, (1992), Piracy in the Ancient World: from Minos to Mohammed, University College Thesis submitted for the degree of Ph.D. in History, London
DERCKSEN, J. G, DONBAZ, (2000), “Veysel, Merchants In Distress An Old Assyrian Text Mentioning Habbatu”, Jaarbericht “Ex Oriente Lux” 35-36, s. 103-110
DOĞAN, Erdal, (2009), Hitit Hukuku (Bellekteki Kayıp), Güncel Yayıncılık, İstanbul
ÇAMBEL, Halet, (1949), “Karatepe Heykeltıraşlık Eserleri Hakkında Bazı Mülahazalar”, Belleten, CXIII, S. 49, TTK, Ankara, s. 21-36
GOULDER, Jill Rosamund, (2018), Modern Development Studies As A Resource For Understanding Working Animal Use İn Later Human Prehistory: The Example Of 4th-3rd Millennium BC Mesopotamia, Vol I, Thesis Submitted İn Fulfilment Of The Degree Of Doctor Of Philosophy (Phd), UCL Institute Of Archaeology
GRÜNEWALD, Thomas, (2004), Bandits In The Roman Empire-Myth And Reality, Routledge, Taylor&Francis Group, London And New York
GÜNBATTI, Cahit, (2011), “Eski Anadolu’da Yapılan İlk Antlaşmalar”, Anadolu’nun Önsözü Kültepe Kaniş Karum, Kayseri Büyükşehir Belediyesi Yayınları, İstanbul, s. 70-72
GÜNBATTI, Cahit, (1997), “Kültepe’den Akadlı Sargon’a Ait Bir Tablet”, Anadolu Arşivleri, s. 131-155
HAWKİNS, J. David, (2000), Corpus Hieroglyphhic Luwian Inscriptions Vol: I, Inscriptions Of The Iron Age, Part 1: Text, Walter de Gruyter, Berlin And New York
HOFFNER, Harry A. (2010), “Hititler Anadolu’sunda Yasal Ve Sosyal Kurumlar”, Çev.: Sevgül Çilingir, Tarih Okulu, S. VI, s. 223-244
HYLAND, John O.,(2015), “The Prince and the Pancratiast: Persian-Thessalian Relationsin The Late Fifth Century B.C.”, Greek, Roman, and Byzantine Studies, 55, s. 315–328
KURT, Mehmet, (2010), “Roma Egemenliğinde Kilikya ve Roma İç Savaşlarının Bölgedeki Yansımaları”, Tarih İncelemeleri Dergisi, C. XXV, S. 2, Aralık, s. 483-501
KÜÇÜKBEZCİ, Hatice Gül, (2011) “Asur Ticaret Kolonileri Çağında Asurlu Tüccarlar İle Anadolu Halkı Arasına İlişkiler”, Selçuk Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Dergisi, Sayı/Number: 26, s. 31 25-58
LİNCOLN, Lawrence Ronald, A Socio-Historical Analysis Of Jewish Banditry In First Century Palestine: 6 To 70 CE., Thesis Submitted In Partial Fulfiment Of The Requirements For The Degree Of MPhil (Ancient Cultures) At The University Of Stellenbosch, Sougth Afrika, Captown 2005
MCMİLLAN, Gregory, (2016), Trade Relations Between The Mycenaean Greeks And The Civilizations Of The Eastern Mediterranean İn The Late Bronze Age, A Thesis Submitted To The Graduate Program In Classics, İn Conformity With The Requirements For The Degree Of Master Of Arts, Queen’s University, Canada
MEMİŞ, Ekrem, (2018), Eski İran Tarihi ( Persler, Medler, Partlar), Ekin Basım Yayın Dağıtım, Bursa.
MEMİŞ, Ekrem, (2007), Eskiçağda Mezopotamya (En Eski Çağlardan Asur İmparatorluğu’nun Yıkılışına Kadar), Ekin Basım Yayın Dağıtım, Bursa
MEMİŞ, Ekrem, (2017a), Eskiçağda Mezopotamya (En Eski Çağlardan Asur İmparatorluğu’nun Yıkılışına Kadar), Ekin Basım Yayın Dağıtım, Bursa
MEMİŞ, Ekrem, (2015), Eskiçağ Medeniyetleri Tarihi, Ekin Basım Yayın Dağıtım, Bursa
MEMİŞ, Ekrem, (2017b), Eskiçağ Türkiye Tarihi, Ekin Basım Yayın Dağıtım, Bursa.
MEMİŞ, Ekrem, (2010), Eskiçağ Türkiye Tarihi (En Eski Devirlerden Pers İstilasına Kadar), Ekin Basım Yayın Dağıtım, Bursa
ÖZGÜÇ, Tahsin, (2005), Kültepe Kaniş/Neşa, Yapı Kredi Yayınları, İstanbul
PÖLÖNEN, (2004), “Janne, Plebeians and Repression of Crime in the Roman Empire: From Torture of Convicts to Torture of Suspects”, Ecole des Hautes Etudes en Sciences Sociales, Revue Internationale des droits de l’Antiquité LI, Paris, s. 217- 257
ROLLİN, Charles, (1839), Ancient History Of The Egyptians, Carthaginians, Assyrians, Babylonias, Medes And Persians, Grecians And Macedonians, New York
SARIKAYA, S., ARSLAN, M., (2017), “Anadolu’da Persler: Savaş, İsyan Ve Diplomasi”, Editörler: Kaan İren, Çiçek Karagöz, Özgün Kasar, Persler (Anadolu’da Kudret Ve Görkem), , Yapı Kredi Yayınları, İstanbul, s. 78-101
SHAW, Brent D., (1990), “Bandit Highlands and Lowland Peace: The Mountains of Isauria-Cilicia”, Journal of the Economic and Social History of the Orient, Vol. 33, No. 2, s. 199-233
SEYYED, Mahmood, AKVAN, Mohammad, Tooski, MAHNAz Babaı, “Road Networks In The Achaemenid Empire”, Proceedings Of The IRES 21 International Conference, Amsterdam, Netherland, 2015, s. 31-37
SOYSAL, Oğuz, (2015) “Akkad Kralları Sargon ve Naram-Sin’in Anadolu Seferleri Konusunda Bazı Ayrıntılar”, Cahit Günbattı’ya Armağan, Ankara, 253-262
ŞAHİN, H. Ali, (2004), Anadolu’da Asur Ticaret Kolonileri Devri (M.Ö. 1975-1725), Kayseri Ve Yöresi Araştırmaları Merkezi Yayın No: 7, Kayseri
TEKİN, Oğuz, “Pers Dönemi’nde Anadolu’da Para Ve Ticaret”, Editörler: Kaan İren, Çiçek Karagöz, Özgün Kasar, Persler (Anadolu’da Kudret Ve Görkem),Yapı Kredi Yayınları, İstanbul 2017, s. 102-135
VEENHOF, Klaas R., (2011), “Eski Asur Kara Ticaretinin Yapısı”, Anadolu’nun Önsözü Kültepe Kaniş Karum, Kayseri Büyükşehir Belediyesi Yayınları, İstanbul, s. 56- 62
VEENHOF, Klaas R., JESPER Eidem, (2008), Mesopotamia: The Old Assyrian Period, Zurich Open Repository and Archive Main Library Strickhofstrasse 39, CH8057 Zurich