KARAKTERİSTİK MİMARİSİNİN ÖNE ÇIKAN DOKULARI İLE MEMLÛK ŞEHRİ

Öz Haçlı facialarının unutulmadığı ve Müslüman-Hristiyan ilişkilerinin gerginleştiği hatta savaşların gerçekleştiği bir dönemde bu kimselerin memleketlerinin nizama sokulması konusunda istekli olmaları Türk-İslam devlet yapısını miras edinmiş Memlûk Sultanlığının genel yapısı hakkında fikir verir mahiyettedir. Mısır-Suriye coğrafyasında yer alan stratejik şehirlerin üretim, ticaret, savunma vb. bakımlardan mühim yerler hale gelmesinde Memlûk sultanları tarafından tatbik edilen imar planlarının payı yadsınamaz. Memlûk idaresi bu durumu keyfi uygulamalardan ziyade Mısır ve Suriye’de başvurduğu iktisadi bütünlüğü korumaya yönelik tedbirlerle sağlamıştır.
Anahtar Kelimeler:

Şehir, Üretim, Ticaret

___

  • AYALON, David, (1971), “Memlûkler ve Deniz Kuvvetleri”, (çev. Salih Özbaran), İ.Ü.E.F.D., S. 25, İstanbul: 39-50.
  • BARTHOLD, William, (1963), İslâm Medeniyeti Tarihi, (haz. Fuad Köprülü) (2), Ankara: T.T.K. Yayınları.
  • CARDINI, Franco, (2004), Avrupa ve İslam, (çev.Gürol Koca), İstanbul: Literatür Yayınları.
  • DÛRİ, Abdülaziz, (2014), İslâm Iktisat Tarihine Giriş, (çev.Sabri Orman), İstanbul: İnsan Yayınları.
  • GIBB, Hamilton A. R, (1991), İslâm Medeniyeti Üzerine Araştırmalar, İstanbul: Endülüs Yayınları.
  • GÖKBEL, Ahmet, (2000), Kıpçak Türkleri, (Siyâsî ve Dinî Tarihi), İstanbul: Ötüken Neşriyat.
  • HEYD, Wilhelm, (1975), Yakın-Doğu Ticaret Tarihi, (Çev. Enver Ziya Karal), Ankara: T.T.K. Yayınları.
  • HOLT, P. Malcom, (2011), Memlük Kurumu, Ortadoğu Tarihi, (haz. Youssef M. Choueiri), İstanbul: İnkılap Yayınları.
  • HUMPREYS, R. Stephan, (2000), “Eyyubi Konfedarasyonun Kökenleri”, Selahaddin’in Mirası, (çev. Serdar Şengül, Bilal Öztunç). İstanbul: Avesta Yayınları.
  • HUMPREYS, R. Stephan, (2007), “XIII. Yüzyılda Eyyûbiler, Memlûkler ve Latin Doğu”, C. Ü. İlahiyat Fakültesi Dergisi, XI/1.
  • İBN HALDÛN, (1990), Mukaddime, (Ter. Zâkir Kâdiri Ugan), c.2, İstanbul: M.E.B. Yayınları.
  • İBN ŞEDDÂD, İzzeddîn, (2000), Baypars Tarihi: al-Melik-al-Zahir (Baypars) Hakkındaki Tarihin İkinci Cildi (çev. M. Şerefüddin Yaltkaya), Ankara: T.T.K. Yayınları.
  • KORKMAZ, Fahrettin, (2004), Gazâli’de Devlet Yönetimi, Ankara: Diyanet Vakfı Yayınları.
  • LAPIDUS, Ira Marvin, (1967), Muslim Cities in The Later Middle Ages, Harvard University Press.
  • LEVANONI, Amalia, (2005), “The Al-Nashw Episode”, Mamluk Studies Review, Vol. IX, no. 1.
  • MAKDÎSÎ, Muhibbeddîn Ebû Hamid, (2019), Mısır’daki İslam Devletleri ve Türk Memlûklerin Faziletleri. (çev. Ramazan Şeşen), İstanbul: Yeditepe Yayınları.
  • EL-MAKRÎZÎ, Takıyyüddîn Ahmed, (1997), Kitâbü’s-Sülûk li-Ma’rifeti Düveli’l-Mülûk, I-II, III-IV, (neşr. Muhammed Ali), Beyrut: Dâru’l-Kütüb el-İlmiyye.
  • EL-MANSURÎ, Baybars, (2016), Et-Tuhfetu’l-Mulûkiyye fi’d-Devleti’t-Turkiyye: Türk Devletleri Konusunda Sultanlara Armağan (1252-1312). (çev. Hüseyin Polat). Ankara: T.T.K. Yayınları.
  • EL-ÖMERÎ, Şerâfeddin Fazlullah, (1986), Mesâliku’l-Ebsâr fî-Memâliku’l-Emsâr, Devleti’l-Memâliku’l-Ûlâ, (neşr. Dorothea Kravulsky), VI.bab, Beyrut: el-Merkezu’lİslâmî li’l-Behûs.
  • EL-ÖMERÎ, Şerâfeddin Fazlullah, (1992), Et-Ta’rif bi’l-Mustalahi’ş-Şerif, (Tah. Semir ed-Durûbi), el-Kerek.
  • EL-ÖMERÎ, Şerâfeddin Fazlullah, (2014), Türkler Hakkında Gördüklerim ve Duyduklarım, (çev. D. Ahsen Batur), İstanbul: Selenge Yayınları.
  • ÖZBEK, Süleyman, (2018), Moğolları Durduran Türk Sultan Baybars, Ankara: Berikan Yayınevi.
  • ŞEKER, Mehmet, (2019), “Orta Çağ‟da Şam Diyarının Stratejik Bir Kalesi: Aclûn Kalesi”, Manas Sosyal Araştırmalar Dergisi, 8 (4): 3799-3807.
  • PALABIYIK, M. Hanefi, (2013), “Müslümanlarda Kitap Kültürü ve Kütüphaneler”, İslam Kuramları Tarihi, Ankara: Grafiker Yayınları.
  • RAYMOND, Andre, (2016), Yeniçerilerin Kâhiresi Abdurrahman Kethüda Zamanında Bir Osmanlı Kentinin Yükselişi, (çev. Alp Tümertekin), İstanbul: Yap Kredi Yayınları.
  • WEBER, Max, (2015), Şehir, Modern Kentin Oluşumu, (çev. Musa Ceylan), İstanbul: Yarın Yayınları.
  • YİĞİT, İsmail, (2008), İslâm Tarihi, Memlûkler, İstanbul: Kayıhan Yayınları.
  • YİĞİT, Fatma, (2015), “İskenderiye’de Venedik Ticareti, Konsolosları ve Fondaco’su”, Ege ve Balkan Araştırmaları Dergisi.