BİR ŞAİR OLARAK CELÂL SILAY’IN ŞİİR ÜZERİNE GÖRÜŞLERİ

Tanzimat’tan itibaren Türk şiiri yörüngesini değiştirerek Batı etkisinde değişmeye başlamıştır. Bu dönemden itibaren şairler poetik yazılar yazmış, hem kendi şiirleriyle hem de diğer şairlerin şiirleriyle ilgili görüşler sunmuştur. Şinasi ile başlayan bu süreç Namık Kemal’le devam etmiş; Ziya Paşa, Recaizade Mahmut Ekrem gibi isimlerin ardından Edebiyat-ı Cedide döneminde Tevfik Fikret ve Cenap Şahabettin başta olmak üzere pek çok şair, şiir hakkında yazılar yayımlamış, II. Meşrutiyet devrinde ise Ahmet Haşim ve Yahya Kemal şiir üzerine en çok değerlendirmelerde bulunan isimlerden olmuşlardır. Bu dönemde ölçü ve uyak meselesi, dilin kullanımı, ahenk, yoğunluk, müzikalite gibi konular şiir üzerine düşünen isimlerin en çok üzerinde durdukları konulardandır. Cumhuriyet’in ilk kuşağıyla beraber şairlerin sanat anlayışları da farklılaşacaktır, bu durumu onların şiir hakkındaki yazılarında da görmek mümkündür. Bu dönemde şiir üzerinde değerlendirmelerde bulunan ve poetik yazılar yazan isimlerin başında Celâl Sılay gelmektedir. 1930’lu yılların ortalarına gelindiğinde şiirleriyle ön plana çıkan Celâl Sılay, 1940’lı yıllardan 1970’e kadar dergilerin “Şiir Köşesi”nde kendisine gelen şiirleri değerlendirdiği gibi pek çok gazete ve derginin sayfalarında da şiir hakkında yorumlarda bulunur. Ancak Celâl Sılay’ın şiirleri üzerine çalışmalar yapılmış olsa bile şiir üzerine görüşleri ile ilgili herhangi bir inceleme kaleme alınmamıştır. Dolayısıyla bu yazının temel konusunu Celâl Sılay’ın şiir eleştirileri oluşturacaktır. Bu çalışmada Celâl Sılay’ın Türk şiiriyle ilgili pek çok farklı konudaki görüşleri incelenecek, 1930’lardan 70’li yıllara kadar Türk şiir eleştirisine katkıları değerlendirilecektir.

CELAL SILAY'S OPINION AS A POET ON POETRY

Since the Tanzimat Reform era, Turkish poetry has changed it direction being influenced by the West. From that time on, poets have written poetic writings and presented point of view from both their own poetry and other poets poetry. This era which started with Şinasi, continued Namık Kemal; after names like Ziya Paşa, Recaizade Mahmut Ekrem; in the Edebiyat-ı Cedide era mainly Tevfik Fikret and Cenap Şahabettin published articles about poetry; and after the II. Constitutionalism period Ahmet Haşim and Yahya Kemal were among the names that made the most evaluations on poetry. Celâl Sılay was one of the names who made evaluations on poetry and wrote poetic writings during this period. With the first generation of the Public Era, the understanding of art changed which is possible to see in articled and poetry. In this area, Celâl Sılay is the person who talks about poetry and writes poetic writings the most. Celâl Sılay who was the most notable person with his poetry in the middle of 1930s not only evaluated the poems that were sent to him from the 1940s to 1970s in the “Poetry Colums” of magazines but also commented on poetry in many media outlets. However, although many people studied Celâl Sılay’s poetry, noon has studied Celâl Sılay’s views on poetry yet. Therefore the main subject of this article is study Celal Sılay as a poetry criticism. In this study Celâl Sılay’s views on many aspects of Turkish poetry will be investigated and his contrubitions to Turkish poetry from 1930s to 1970s evaluated.

PDF

___

AKBAL, Oktay, (14 Aralık 1986), “Bir Celâl Sılay Vardı”, Cumhuriyet, s. 2.
AKSAL, Sabahattin Kudret, (Şubat 1975), “Celâl Sılay’ı Anmak”, Varlık, S. 809: s. 11- 12.
ATAÇ, Nurullah, (Temmuz 1949), “Toplumda Ozan”, Ülkü, s. 31: 3-4.
ÇALT, Baha, (Nisan 1955), “Bugünün Şairleri IV. Celâl Sılay”, Aydabir, S. 34: s. 31-32.
EROĞLU, Ebubekir, (Kasım 1974), “Celâl Sılay’ın Şiiri”, Diriliş, S. 3: s. 96-98.
HALICI, Fevzi, (Haziran 1991), “Bir Şiirin Hikâyesi: Celâl Sılay”, Türk Dili, S. 474: s. 336-342.
KIRIMLI, Bilal, (2007), Celâl Sılay, Hayatı-Sanatı-Eserleri, Trabzon: Ra Kitap.
KURDAKUL, Şükran, (12 Eylül 1994), “Ölümünün 20. Yılında Celâl Sılay”, Cumhuriyet, s. 15.
Naci Sadullah, (4 Nisan 1936). “En Kuvvetli Şair, Romancı ve Hikâyecimiz Kim? Yusuf Ziya Ne Diyor?” Son Posta, s. 7.
OZANSOY, Gavsi, (2016), “Celâl Sılay”, 40 Yıl Sonra Diyorlar Ki, (Haz: Ali İhsan Kolcu), Erzurum: Salkımsöğüt Yayınları.
SAFA, Peyami, (18 Mart 1936). “İşkembe-i Kübra Edebiyatı”. Kültür Haftası. S. 10: s. 182.
SEL, Ahmet Selami, [Celâl Sılay], (3 Aralık 1953), “Asırlık Şair”, Yeni Memleket, S. 34: s. 2.
SEL, Ahmet Selami, [Celâl Sılay], (30 Mayıs 1953), “Türk San’atı ve Batı”, Siyaset, S. 118: s. 11.
SEL, Ahmet Selami, [Celâl Sılay], (3 Haziran 1959), “Rübab-ı Şikeste”, Her Gün, S. 4086: s. 2.
SILAY, Celâl, (1936), Peyami Safa ve Yusuf Ziya’ya Diyorum Ki, Bursa: Yeni Basımevi.
SILAY, Celâl, (05 Haziran 1937), “Ahmet Haşim ve Bugün”, Açık Ses, s. 2.
SILAY, Celâl, (13 Mart 1947), “Yeni Bir Şair Nesli Var Mıdır?”, Millet, s. 13.
SILAY, Celâl, (22 Şubat 1950), “Yeni Her Hafta Şairleri”, Her Hafta, S. 134: s. 12.
SILAY, Celâl, (4 Mart 1950), “Yeni Her Hafta Şairleri”, Her Hafta, S. 135: s. 19.
SILAY, Celâl, (Nisan 1955), “Sanat Çekirdeği”, Doğu-Batı, S. 18: s. 2.
SILAY, Celâl, (7 Aralık 1955), “Edebiyat Sönüyor mu?”. Yeni Memleket, S. 763: s. 2.
SILAY, Celâl, (1 Mart 1956), “Ediplerimizle Konuşmalar: Celâl Sılay”, Konuşan: Selma Yazoğlu, Yirminci Asır, S. 185: s. 9.
SILAY, Celâl, (11 Temmuz 1958), “Şiir Dilinin Kitabilikten Kurtuluşu”, Yeni Gazete, s. 2.
SILAY, Celâl, (Aralık 1967), “Cumhuriyet Şiiri”, BP Hayat, S. 18: s. 14.
SILAY, Celâl, (1969), Söz-Eylem, İstanbul: Yeni İnsan Yayını.
SUDİ, Nevzat, (2004), Küllük Anıları, İstanbul: Mephisto Yayınları.
TANER, Haldun, (2019), Ölürse Ten Ölür Canlar Ölesi Değil, İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
TOPRAK, Ömer Faruk, (1977), “Yazınımızda Toplumcu 40 Kuşağı Olgusu”, Türkiye Yazıları, S. 9: s. 12. Vakit (4 Ağustos 1944), “Celâl Sılay’ın Cevabı: Bugünkü Edebiyatımız”, Vakit, s. 2.
YELKEN, (Eylül 1959), “Celâl Sılay Diyor ki”, Yelken, S. 32: s. 10-11.
ULUTAŞ, Nurullah (2000). Celal Sılay’ın Hayatı, Sanatı ve Eserleri. Van: Yüzüncü Yıl Üniversitesi, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi.