KANİŞ’TEN MAZAKA’YA ANTİK ÇAĞDA KAYSERİ SİYASİ TARİHİ
Öz Bu çalışma Kayseri’nin Kaniş’ten Mazaka’ ya geçiş sürecinde, bölgede yaşanan siyasi olayları ve bölgenin üzerinde gerçekleşen hâkimiyet mücadelesini konu edinmiştir. Kayseri tarihi literatürüne bakıldığında Eskiçağ Tarihi dairesinde yapılan akademik çalışmalar taranıp bu konuda birkaç ciddi çalışma karşımıza çıkmaktadır. Fakat bu çalışmanın literatüre katkısıyla mevcut görülen eksikliklerin giderileceği düşünülmektedir. Dolayısıyla bu makalede Kayseri’nin Kaniş döneminden Roma hâkimiyetine kadar olan süreç anlatılmaya çalışılmıştır. Nitekim Kayseri Eskiçağ Tarihinin Roma dönemi ayrı bir makalenin çalışma konusu olabilir. Bu nedenle bu makale Kaniş’ ten Mazaka’ ya kadar geçen tarihi süreçle sınırlı tutulmuştur. Çalışmanın amacı bahsi geçen süreç içerisinde Kayseri’nin siyasi, sosyal ve iktisadi açıdan farklı bir bakış açısıyla değerlendirmesini yapmaktır. Bu çalışma için öncelikle bölge fiziki açıdan gözlemlenmiştir. Ayrıca Eskiçağ Tarihi’ne ait yapılar kalıntı ve eserler incelenmiştir. Bununla beraber Kayseri Eskiçağ Tarihi’ni anlatan temel kaynaklar ve tetkik eserler tespit edilip değerlendirilmiştir. Bütün veriler sonucunda Kayseri ve çevresinin Eskiçağ Anadolu Tarihi için ne kadar önemli bir bölge olduğu anlaşılmıştır. Şöyle ki bölgenin Anadolu’nun merkezinde olması ve bu çalışmada görülen krallıklar dönemi boyunca ticaret yolları üzerinde olması kenti oldukça ön plana çıkarmıştır.
___
- AKŞİT, Oktay, (1970), Roma İmparatorluk Tarihi, İstanbul Üniversitesi Edebiyat
Fakültesi Yayınları, İstanbul
- AKTÜRE, Sevgi, (2003), Anadolu’da Demir Çağı Kentleri, Tarih Vakfı Yurt Yayınları,
İstanbul
- AKURGAL, Ekrem,(2005), Anadolu Kültür Tarihi, Tübitak, Ankara
- BALLESTEROS-PASTOR, Luis, (2014) “The Meetıng Between Marıus And Mıthrıdates
And The Pontıc Polıcy In Cappadocı”a, Cedrus The Journal of MCRI, Cedrus II, s.
225-239
- BAUER, S. Wise,(2013), Antik Dünya, Alfa Yayınları, İstanbul
- BAYDUR, Nezahat,(1970), Kültepe (Kaneş) ve Kayseri Tarihi Üzerine Araştırmalar,
Doçentlik Tezi, İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Yayınları, İstanbul
- CRABB, George, (1825), Universal Historical Dictionary Or Explanation Of The
Names Of Persons And Places In The Departments Of Biblical, Political, London
- EMRE, Kutlu, (2010), “Kaniş’in Keşfinin Hikâyesi”, Anadolu’nun Önsözü Kültepe KanişKarumu, Editörler: Fikri Kulakoğlu, Selmin Kangal, Kayseri Büyükşehir Belediyesi
Yayınları, No:78, İstanbul, s. 20-23
- ERKİLETLİOĞLU, Halit (2006), Geniş Kayseri Tarihi, Kayseri
- GÜNBATTI, Cahit, (2009) “Anitta”, Kayseri Ansiklopedisi, C. I, Kayseri Büyükşehir
Belediyesi Kültür Yayınları, No: 70, İstanbul, s. 129-130
- KARAKAYA, Nilay Çorağan, (2013) “Kapadokya Krallığı”, Kayseri Ansiklopedisi, C: 3,
Kayseri Büyükşehir Belediyesi Yayınları, İstanbul, s. 433-437
- KAYA, M. Ali, (2004), “Romalılar, Parthlar ve Armenia Krallığı (İÖ 92-İS 4)”, Tarih
İncelemeleri Dergisi, Cilt/XIX, Sayı 1, Temmuz, s.72-80
- KULAKOĞLU, Fikri, (2010) “Kültepe Kanesh-Karum: The Earliset International Trade
Center In Anatolia”, Anatolia’a Prologue Kültepe Kanesh Karum, Editörler: Fikri
Kulakoğlu, Selmin Kangal, Kayseri Büyükşehir Belediyesi Kültür Yayınları No: 78,
İstanbul, s. 40-50
- KULAKOĞLU, Fikri, (2014), Star Güncel, 08.07.2014, http://haber.star.com.tr/guncel/ilk-hayvanatbahcesi-anadoluda-kurulmuş/haber-907812
- MEMİŞ, Ekrem, (2010), Eskiçağ Türkiye Tarihi, Ekin Yayınları, Bursa
- MİLLER, Jared L., (2013), “Hititler Döneminde Anadolu’da Halklar ve Diller”, Hititler Bir
Anadolu İmparatorluğu, Yapı Kredi Yayınları, İstanbul, s. 120-131
- ŞAHİN, Hasan Ali, (2004), Anadolu’da Asur Ticaret Kolonileri Devri, Kayseri ve
Yöresi Tarih Araştırmaları Merkezi, Yayın No: 7, Kayseri
- ÖZ, Esma, (2016), “Yazılı Kaynaklar ve Arkeolojik Buluntular Işığında,
Mezopotamya’nın Erken Dönemlerinden Yeni Asur Devrine Kadar Kralların Av
Faaliyetleri”, The Journal of Academil Social Science Studies, No:45, s. 143-158
- ÖZGÜÇ, Tahsin, (1999), Kültepe-Kaniş/Neşa Sarayları ve Mabetleri, TTK Yayınları,
Ankara
- PULLU, Selim, (2006), Tabal Bölgesi Tarihi, MÖ I. Bin Yılın İlk Yarısında Tabal
Krallığı’nın Siyasal ve Ekonomik Tarihi, Basılmamış Doktora Tezi, İstanbul
- PEKAK, M. Sacit, (2014), “Kappadokia Bölgesindeki (Özellikle Kayseri ve
Çevresindeki) Osmanlı Dönemi Hristiyan Dini Mimarisi”, Turkish Studies, Volume 9/10
Fall, Ankara, s. 889-890
Tevrat, Bursa Protestan Kilisesi
- POSTGATE, J. N., (1973), “Assyrian Texts and Fragments”, Iraq, Vol. 35, No. 1
Spring, s. 13-36
- SARIKAYA, Sevgi, (2013), “Arrıanus’un “İskender’den Sonraki Olaylar” Adlı Eseri”,
CEDRUS I, The Journal of MCRI, s. 12-19
- TAŞDÖNER ÖZCAN, Kevser,(2018), “Augustus Dönemi’nde Armenia: Roma-Parth
Hâkimiyet Mücadelesi”, http://dergiler.ankara.edu.tr/dergiler/18/1956/20478.pdf, s. 50-
64
- UMAR, Bilge,(1993), Türkiye’deki Tarihsel Adlar, İnkılap Yayınevi
- VAN DEN HOUT, Theo P., (2013), “Hitit Krallığı ve İmparatorluğu’nun Kısa Tarihi”,
Hititler Bir Anadolu İmparatorluğu, Editörler: Meltem Doğan Alparslan, Metin Alparslan,
Yapı Kredi Yayınları, İstanbul 2013, s. 22-44
- YİĞİT, Turgut, (2000), “Tabal”, Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi
Dergisi, 40, III-IV, s. 177-189