HALEF EL-AHMER’İN ARAPÇA DİLBİLGİSİ ÖĞRETİM METODU

Öz Her dilde birçok dilbilgisi kuralı vardır. Fakat bu kurallar içinde bazı kurallar daha sık kullanılır. Dil asıl itibarıyla bu çok kullanılan kurallar etrafında döner. İnsanlar günlük hayatta yaygın kullanılan kurallarla konuşur, yazılanları okur, dinlediğini anlar. Günümüzde yabancı dil öğretiminde dilbilgisi ağırlıklı yöntem terk edilmeye başlanmıştır. Çünkü uzun zaman yabancı dil öğretiminden dilbilgisi öğretimi anlaşılmış ve uygulanmıştır. Aynı durum Arapça için de geçerlidir. Arapça dilbilgisi öğretiminin tarihini incelediğimizde bu sıkıntının sadece bu gün olmadığı ortaya çıkmaktadır. Geçmişte aynı sıkıntıyı dilbilgisinin kolaylaştırılması olarak dile getirmişlerdir. Bu konuyu dile getiren alimlerden biri de Halef el-Ahmer’dir. Kendisi Arapça dilbilgisinin öğrencilere kolay öğretilmesi amacıyla Mukaddime fi’n-Nahv “Dilbilgisine Giriş” adını verdiği bir kitap yazmıştır. Halef el-Ahmer Türk asıllı bir alimdir. O, Arap dili ve edebiyatında önemli bir yere sahiptir. Anne ve babası günümüzde Özbekistan sınırlarına dahil olan Ferganalıdır. Kuteybe b. Muslim tarafından esir alınmış ve Irak’a getirilmişlerdir. Burada Basra valisi Bilal b. Ebu Burde el-Eşari’ye hediye edilmişlerdir. Böylece anne ve babası Basra’ya yerleşmişler el-Ahmer de hicri 115 yılında Basra’da dünyaya gelmiştir. Bu araştırmada iki hedef belirlenmiştir. Bunlardan birincisi dilbilgisinin kolaylaştırılması ile ilgili geçmişten bir örnek vermek. İkincisi ise Türk asıllı bir alimin bu konuda yaptığı çalışmaları günümüze taşımak. Çünkü dil ve edebiyat sadece belli bir ırkın ürünü değildir.

___

  • AKGÜNDÜZ, A. (1994). Ebussuud Efendi. Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi (s. 365-371). içinde İstanbul: Türkiye Diyanet Vakfı.
  • DEMİRAYAK, K. (2012). Arap Edebiyat Tarihi I Cahiliye Dönemi. Erzurum.
  • DURMUŞ, İ. (1997). Halef el-Hamer. TDV İslam Ansiklopedisi (s. 234-236). içinde Türkiye Diyanet Vakfı.
  • EL-AHMER, H. (1961). Mukaddime fi'n-Nahv. Dımeşk: İhyau't-Turasi'l-Kadime.
  • EL-CAHIZ, A.-K. (1424 h.). el-Hayevan. Beyrut: Daru'l-Kutubi'l-İlmiyye.
  • GÜRKAN, N. (2007). İslam Medeniyet Dili Arapça'nın Türk Kültüründeki Yeri ve Türklerin Bu Dile Katkıları. Uluslararası Türk Dünyasının İslamiyete Katkıları Sempozyumu (s. 599-610). Isparta: S.D.Ü. İlahiyat Fakültesi Yayınları.
  • İBN CİNNİ, E.-F. (tsz). el-Lem'u fi'l-Arabiyye. Kuveyt: Daru'l-Kutubi's-Sekafiyye.
  • İBNU'L-MU'TEZ, A. (tsz). Tabakatu'ş-Şuara. Kahire: Daru'l-Mearif.
  • KAYA, M. (1995). Farabi. Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi (s. 145-162). içinde İstanbul: Türkiye Diyanet Vakfı Yayınları.
  • OĞUZ, O., & Dabbagh, S. (2018). Ermenekli Süleyman Efendi'nin Pratik Arapça Öğretim Metodu. Ermenek Araştırmaları II (s. 501-511). içinde Konya: Palet Yayınları.
  • ÖZEN, Ş. (2003). Maturidi. Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi (s. 146-151). içinde İstanbul: Türkiye Diyanet Vakfı.
  • ÖZER, B., & Korkmaz, C. (2016). Yabanı Dil Öğretiminde Öğrenci Başarısını Etkileyen Unsurlar. Ekev Akademi Dergisi.
  • ÖZTÜRK, M., & Mertoğlu, M. S. (2013). Zemahşeri. Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi (s. 235-238). içinde İstanbul: Türkiye Diyanet Vakfı.
  • ŞERFAVİ, S., & Huseyni, E. (2015). Teysiru'n-Nahv ve Tecdiduhu Darura ve Hutura. el-Eser, 149-156.
  • YALTKAYA, Ş. (1942). Arap Gramer ve Lugatcileri Arasında Türkler. Türkiyet Mecmuası, 321-322.
  • YÜKSEL, E. (1992). Birgivi. Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi (s. 191-194). içinde Türkiye Diyanet Vakfı.