FARKLI TOPLUMLARDAKİ GELENEKSEL GÜREŞLER

Öz Güreş, köklü geçmişe sahip olan bir spor dalıdır. Güreş, milattan önceki dönemlerde bütün toplumlarda farklı isimler altında ve yöresel kurallara bağlı olarak yapılmıştır. Güreş sporu, içinde bulunduğu toplumun karakteristik özelliklerini ve inanç sistemlerini yaşatmaktadır. Güreş; doğuş ilhamını, yırtıcı ve yabani hayvanların birbirleri ile boğuşmasından, mücadelesinden alan bir spordur. Milattan önceki dönemlerde güreşin önemli bir spor olmasındaki birincil etkenlerden birisi de askeri eğitimin bir parçası olmasıdır. Yapılan bu çalışmanın amacı, farklı toplumlardaki geleneksel güreşleri tanıtmaktır. Yapılan bu çalışmada tarama yöntemi kullanılmıştır. Bu yöntem doğrultusunda, farklı kütüphanelerden ve elektronik ortamda konuyla ilgili; dergi, kitap ve tezlere ulaşılarak konuyla ilişkisi olanlar seçilip çalışmada kullanılmıştır. Çalışma kapsamına; Çin, Hindistan, Japon, Afrika, Türk, Sibirya, Moğol, İzlanda ve Kore toplumları dahil edilmiştir. Çin toplumunun geleneksel güreşi Juedi, Hindistan toplumunun geleneksel güreşi Kushti, Japon toplumunun geleneksel güreşi Sumo, Afrika toplumunun geleneksel güreşi Nubian, Moğol toplumunun geleneksel güreşi Bukh, Kore toplumunun geleneksel güreşi Ssireum, İzlanda toplumunun geleneksel güreşi Glima‟dır. Çalışmanın sonunda, güreşin çalışma kapsamındaki bütün toplumlarda önemli bir yeri olduğu ve bulunduğu toplumda, genel olarak dinsel amaçlı olduğu gibi askeri nedenlerle de yapıldığı anlaĢılmıĢtır. Eski dönemlerde güreĢ sporunu sadece erkeklerin yapmadığı, kadınlarında kendi aralarında hatta bazen de bir kadının bir erkek ile güreĢebildiği belirlenmiĢtir. GüreĢin, birçok toplumun destanında ve mitolojisinde yer aldığı yapılan okumalar sonunda belirlenmiĢtir.

Anahtar Kelimeler:

Geleneksel, GüreĢ

PDF

___

ANDREWS, Roy Chapman, (1934). Nomads Of The Desert, Natural History, The Journal of The American Museum of Natural History, Contents Of Volume XXXIV
BARS, M.E. (2014). Türk Kahramanlık Destanlarında Kadın Tipleri, International Journal of Languages’ Education and Teaching.
CARROLL, Scott T. (1998). Wrestling in Ancient Nubia, Journal of Sport History, Vol. 15, No. 2, 121-137.
CROWTHER, Nigel B, (2007). Sport in Ancient Times, Praeger Publishers, 88 Post Road West, Westport, CT 06881, An imprint of Greenwood Publishing Group, Inc.
DAVİES, Norman de Garis, (1905).“The Rock Tombs of El Amarna: Volume II,” Archaeological Survey of Egypt 14 (London), pl. 38
DERVİŞOĞLU, Mehmet (2012). Kırkpınar Güreşleri’nin Halk bilimsel Açıdan İncelenmesi, Yayınlanmış Yüksek Lisans Tezi, Trakya Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Türk Dili Ve Edebiyatı Anabilim Dalı Türk Edebiyatı Bilim Dalı, Edirne.
DINGBO, Wu ve MURPHY, Patrıck D. (1994). Handbook of Chinese Popular Culture, Greenwood Press, Westport, Connecticut, London
DOĞAN, Veli (2010).Kahramanmaraş Şalvar Güreşi Ve Dünyadaki Benzerleri ile Kıyaslanması, Yayınlanmış Yüksek Lisans Tezi, Ondokuz Mayıs Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Beden Eğitimi ve Spor Anabilim Dalı, Samsun
DOĞAN, Orhan. (2006). Bozkır kavimlerinin kültür ve mitolojilerinde at. Yayınlanmış Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
ERGUN, Metin (1998). Altay Türklerinin Kahramanlık Destanı: Alıp Manaş, Ankara: Kültür Bakanlığı.
GREEN, Thomas A, (2001). Martial Arts of the World An Encyclopedia Volume One: A–Q. ABC-CLIO, Inc.130 Cremona Drive, P.O. Box 1911Santa Barbara, California 93116-1911
GUTTMANN, Allen ve THOMPSON, Lee, (2001).Japanese Sports A History, University of Hawai„i Press
GÜMÜŞ, Ali. (1995). Şampiyonlar Geçiyor, Türk Güreş Vakfı Yayını, Lazer Ofset, Ankara.
GÜVEN, Özbay. (1992). Türklerde spor kültürü, Atatürk Kültür, Dil ve Tarih Yüksek Kurumu, Ankara: Atatürk Kültür Merkezi Yayınları.
HURST, Cameron G, (1998). Armed Martial Arts: Swordsmanship and Archery, Yale University Press, pp. 105, 107.
JOSEFSSON, Johannes, (1908). Icelandic Wrestling, http://www.norronmytologi.info/diverse/glima.pdf
JUNG-SHEN, Chang, (2009). Introduction to Mongolian Wrestling, 1Mongolian and Tibetan Quarterly, Vol. 18, No.4
KAHRAMAN, Atıf. (1995). Osmanlı Devleti’nde Spor, Kültür ve Turizm Bakanlığı Yayınları.
KARAKURT, Deniz. (2011). Türk Söylence Sözlüğü (e-kitap), http://upload.wikimedia.org/wikipedia/tr/0/00/ TurkSoylenceSozlugu.pdf, erişim tarihi, 04.02.2015
KARAKURT, Deniz. (2012). Türk Mitolojisi Ansiklopedisi.. (e-kitap), http://www.bilinmeyenturktarihi.com/pdf/turk-mitoloji-ansiklopedisi.pdf, erişim tarihi, 04.02.2015.
KATSUMİ, Obinata, (1993). Kodai kokka to nenjugyoji (Tokyo: Yoshikawa Kombunkan, 1993), pp. 17–19; Imamura, Nihon taiiku shi, pp. 36–37.
KOCA, Salim. (2002). Eski Türklerde Sosyal ve Ekonomik Hayat, Türkler Ansiklopedisi, Cilt, 3, Yeni Türkiye Yayınları, Ankara.
KOÇ, Adem. (2016).Eşikteki Mücadele: Anadolu Düğünlerinde Kaynana-Kaynata Güreşi. Journal of International Social Research, 9.42.
LOCHTEFELD, James G, ( 2002)The Illustrated Encyclopedia of Hinduism, The Rosen Publishing Group, Inc. 29 East 21st Street, New York, NY 10010
NAURİGHT, John ve PARRİSH, Charlesi (2012).Sports Around the World: History, Culture, and Practice,
ÖGEL, Bahattin. (1993). Türk mitolojisi, Cilt 1, (2.Baskı), Ankara: Türk Tarih Kurumu Basımevi.
ÖNGEL, H.B. (2001).Türk kültür tarihinde spor. Ankara: Kültür Bakanlığı Yayınları. RİORDAN, James ve JONES,Robin. (1999).Sport and Physical Education in China, E & FN Spon, 11 New Fetter Lane, London EC4P 4EE
SCOTLAND BAXTER, William, (2008). Belt Wrestling, the Oldest Sport? http://beltwrestling.org/tmp/28_eng.pdf
SPARKS, Chrıstopher A, (2011). Wrestling With Sireum: Korean Folk Game vs. Globalization, Submitted to the Office of Graduate Studies of Texas A&M University in partial fulfillment of the requirements for the degree of Doctor of Phılosophy
ŞAHİN, Hüseyin, (2004). Geleneksel Karakucak Güreşlerinin Tarihsel Kökenleri, Yayılma Alanları İle Organizasyon Biçimlerinin İncelenmesi, Yayınlanmış Yüksek Lisans Tezi, Niğde Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Beden Eğitimi ve Spor Anabilim Dalı, Niğde.
ŞAKAR, S.Ö. (2010). Dil, Kültür Bağlamında Bazı Yarışlar ve Ödülleri, Acta Turcica Çevrimiçi Tematik Türkoloji Dergisi, 2(1).
TAZEGÜL, Ünsal, (2016). Güreş Anıları ile Atatürk, İstanbul Gelişim Üniversitesi Yayınları, İstanbul.
TOMIKAWA, Rikido, (2006). Mongolian Wrestling (Bukh) and Ethnicity, International Journal of Sport and Health Science Vol.4, 103-109.
TÜRKTAŞ, Metin (1997). Kerkük Folklorundan Örnekler, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Denizli: Pamukkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü
YANG, Changming, SOUGAWA, Tsuneo ve YUAN, Lei, (2014). An analysis of Chinese ethnic Korean and South Korean Ssireum rules, Asia Pacific Journal of Sport and Social Science, 3(2), 159-171.
Yıldıran. İbrahim (1986). Tarihi kaynaklar açısından Türk spor kültürü, Yayınlanmış Master Tezi, Gazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
http://www.mongolia-web.com/content/view/1247/213/ (Erişim Tarihi: 03.08.2017.
http://wysinger.homestead.com/nubiansport.html (Erişim Tarihi: 03.08.2016.
http://www.fscclub.com/vidy/ssireum-e.shtml (Erişim Tarihi: 03.08.2017.
https://www.sportskeeda.com/general-sports/8314 (Erişim Tarihi: 03.08.2017.
http://www1.chinaculture.org/08olympics/2008-07/07/content_135484.htm
http://www.fscclub.com/vidy/small-bashkir-e.shtml: Erişim Tarihi; 29.12.2017.
http://www.fscclub.com/vidy/small-nganasan-e.shtml: Erişim Tarihi; 29.12.2017.
http://www.fscclub.com/vidy/small-nganasan-e.shtml: Erişim Tarihi; 29.12.2017.