Musa SALAN

ATAMIZIN DUASI”NIN ERMENİ KIPÇAKÇASI BİR VERSİYONU

ISSN: 2147-2610
Yayın Aralığı: 4
Başlangıç: 2012
Yayıncı: Kürşat Öncül

Öz Bu makale, Türkçe olarak en eski örneği Codex Cumanicus‘ta yer alan, tarihî Türk yazı dillerinde başka varyantları da görülen ve Hıristiyanlık metinlerinin temel unsurlarından birisi olarak karşımıza çıkan ―Atamız‘ın Duası‖nın Ermeni Kıpçakçası versiyonunu ilk defa bilim camiasına tanıtmaktadır. K. Roszko‘nun Ermeni harfli yazmalarını içeren kataloglarında ve A. Zająnczkowski‘nin bu duanın yedi Türkî versiyonu ele aldığı makalede yer almayan bu metin Polonya Ulusal Kütüphanesi Czartoryski Koleksiyonu‘ndaki Ermeni-Kıpçakçası bir ilahi-dua kitabının içinde keşfedilmiştir. Bu dua metni Kıpçakça oluşu dolayısıyla Codex Cumanicus‘ta bulunan diğer Kıpçakça versiyon ile gramatikal ve leksikal karşılaştırılmaya tabi tutulmuş, ortak noktalar ve farklılıklar ortaya konmuştur. Söz konusu Hıristiyanlık metni bu dinin her mezhebinde mevcut olmakla birlikte, her mezhebin bu duada farklılık arz eden unsurları bulunmaktadır. Bu versiyonun Latin versiyonlarında görülmeyen ―şükür duası‖ (doxology) içermesi de yazıcının bu metni Ermenice ―Atamız‘ın Duası‖ndan çevirdiğini göstermekte; ancak tam olarak hangi metnin kullanıldığı gizemini korumaktadır.

Anahtar Kelimeler: